Dom Kwadrantowy, zaprojektowany przez Roberta Koniecznego oraz zespół pracowni KWK Promes, wygrał konkurs ICONIC AWARDS 2021 w dwóch kategoriach: Innowacyjna Architektura i Innowacyjny Materiał. Organizatorem Iconic Awards jest German Design Council, organizacja powołana w 1953 roku przez niemiecki parlament. Każdego roku nagradza ona projektantów z całego świata, którzy tworzą innowacyjną i wizjonerską architekturę. To już druga międzynarodowa nagroda dla tego budynku. Wcześniej Dom Kwadrantowy zdobył tytuł Architizer A+AWARD 2019.
Dom miał reagować na słońce i zapewnić mieszkańcom relaksującą przestrzeń do życia.
„Wykorzystaliśmy motyw kwadrantu, dawnego przyrządu do wyznaczania pozycji gwiazd na niebie. W efekcie powstał dom z mobilnym elementem, który obraca się w przestrzeni ogrodu pomiędzy dwoma ramionami budynku mieszczącymi salon i część rekreacyjną. Reaguje on na słońce i podąża za jego ruchem. W zależności od położenia może być otwartym, wolnostojącym tarasem albo przedłużeniem budynku. Co najważniejsze, ruchomy taras w naturalny sposób poprawia bilans energetyczny budynku, tworząc przyjemny mikroklimat bez użycia dodatkowych systemów. Latem daje pożądany cień, a zimą wpuszcza więcej słońca. Kinetyczny element, w przeciwieństwie do okiennic, zacienia pomieszczenia bez utraty widoku i kontaktu z otoczeniem. Z czasem dostrzegliśmy, że to indywidualne rozwiązanie można wykorzystać w uniwersalny sposób. Rozwiązanie zastosowane w Domu Kwadrantowym zainspirowało nas do projektu Sunlite Building, który ma szansę stać się uniwersalną odpowiedzią na trudne warunki klimatyczne” – opowiadają autorzy projektu, architekci z pracowni KWK Promes.
Dom Kwadrantowy
Autor: Robert Konieczny | KWK Promes
Współpraca: Marcin Harnasz, Mariusz Pawlus, Marcin Króliczek, Justyna Górnica, Grzegorz Ostrowski
Aranżacja wnętrz: Pulva Adam Pulwicki
Konstrukcja: Kornel Szyndler Proeco
Inwestor: prywatny
Powierzchnia terenu: 1679 m2
Powierzchnia użytkowa: 558 m2
Kubatura: 2802 m3
Projekt: 2013-2015 / Realizacja: 2015-2018
Zdjęcia: Olo Studio, Juliusz Sokołowski, Jarosław Syrek
Taras podążający za słońcem
Inwestorzy chcieli prostego, słonecznego i relaksującego domu, w pewien sposób reagującego na ruch słońca. Podobał im się również Dom Bezpieczny, zrealizowany kilka lat wcześniej projekt biura, jego zmienność i mechanizmy tworzące relacje z otoczeniem. Punktem wyjścia była działka o regularnym kształcie, położona na przedmieściach wśród przeciętnej zabudowy jednorodzinnej.
Usytuowaliśmy na niej prostopadłościenną bryłę odpowiadającą życzeniom inwestorów pod względem programu funkcjonalnego. Następnie obróciliśmy część należącą do parteru, aby uzyskać możliwie jak największą prywatność od strony drogi. W „wyciętej” przestrzeni został zlokalizowany salon, zadaszony piętrem, a w prostopadle ułożonej bryle zlokalizowaliśmy strefę SPA. Obie przestrzenie domykają prywatną część ogrodu – kontynuują architekci.
Życzeniem inwestorów był prosty dom z płaskim dachem, jednak plan miejscowy narzucał dachy skośne . Dlatego też, od strony ulicy dom posiada dach dwuspadowy, a od strony ogrodu dach płaski. Ten ruch projektowy stał się jednocześnie rozwiązaniem dla wymagań klientów i prawa przestrzennego, przez co finalnie powstała niestandardowa bryła domu.
Jednak najbardziej charakterystycznym elementem budynku jest ruchomy taras, który podąża za słońcem.
Mechanizmy, dzięki którym taras budynku porusza się, wykonała firma, która pomagała już przy realizacji Safe House, Arki Koniecznego i Muzeum Centrum Dialogu „Przełomy”, wcześniejszych projektów pracowni Roberta Koniecznego, które również są wyposażone w różnego rodzaju elementy mobilne o dużych gabarytach. Ruch tarasu i jego prędkość jest dostosowana do wędrówki słońca.
System napędowy jest całkowicie zautomatyzowany i posiada zaawansowane czujniki bezpieczeństwa – w razie natrafienia na przeszkodę taras zatrzymuje się, dzięki czemu jego użytkowanie jest całkowicie bezpieczne. Jednak ze względów funkcjonalnych możliwe jest także sterowanie ręczne. Taras został zaprogramowany tak, aby być w czasie dnia w ciągłym ruchu, dzięki czemu pod jego spodem rośnie naturalna trawa.