Dom na Styku. Minimalistyczna willa na granicy miasta i świata przyrody

Dom na Styku został zaprojektowany na niewielkiej, miejskiej działce w Czeladzi. Charakterystyczną cechą tej lokalizacji jest bezpośredni styk wschodniej granicy z Parkiem Grabek – jednego z największych terenów zielonych w obrębie Czeladzi. Sąsiedztwo działki z bujną zielenią parku stało się punktem startowym genezy projektu pracowni TTAT.

Dom na Styku
Pracownia projektowa: TTAT
Autorzy: Magdalena Tokarska, Piotr Tokarski
Współpraca: Tymon Czyżewski, Kasjan Stabik, Aleksandra Stolecka, Bartosz Wolny,
Lokalizacja: Czeladź
Projekt: 2016 / Realizacja: 2021
Powierzchnia terenu: 633,25 m²
Powierzchnia użytkowa: 148,71 m²
Zdjęcia: Tomasz Zakrzewski

Dom na Styku

Celem projektu było stworzenie domu maksymalnie otwartego na przyrodę, którego bryła nie będzie dominować i wkomponuje się w sąsiadującą z działką zieleń. Z drugiej jednak strony, Dom na Styku zlokalizowany został na działce o charakterze miejskim, stąd jego forma powinna była wpisywać się w zabudowę dzielnicy mieszkaniowej Czeladzi. Założeniem projektowym stało się, zatem odnalezienie odpowiedniego balansu i symbiozy pomiędzy architekturą domu jako tworu ludzkiego, a zielenią jako świata ożywionego. Jednak to ten drugi element kontekstu miejsca stanowi atut działki.

Lo­ka­li­za­cję pro­jek­to­wa­ne­go obiek­tu określono wzdłuż zachodniej granicy działki uwal­nia­jąc jak naj­więk­szy ob­szar we wschodniej jej czę­ści i umoż­li­wia­jąc tym samym or­ga­ni­za­cję ogro­du. Wykształcona przestrzeń pomiędzy domem, a Parkiem Grabek to przestrzeń styku dwóch światów: zabudowy i zieleni. To też przestrzeń niezwykle istotna z punktu widzenia codziennego życia mieszkańców domu. To przy niej organizowana jest strefa dzienna. Pomimo tego, że Dom na Styku jest tworem ludzkim, opartym o ortogonalny układ przestrzenny, jego bryła od strony ogrodu kształtowana jest za pomocą linii organicznych. Wklęsłość elewacji od strony ogrodu wskazuje jednak na to, który świat na ich styku, ludzki – geometryczny, czy ożywiony – organiczny stoi w przewadze nad drugim na projektowanej działce. Przyroda niejako odciska piętno na strukturze domu. Zmienia jego geometrię wskazując jednoznacznie, że architektura dostosowuje się i ustępuje w hierarchii ważności światu ożywionemu. To pewnego rodzaju symbol – architektura powinna dostosowywać się do otaczającej zieleni, a nie odwrotnie. Projekt podkreśla tym samym nieocenioną wartość zieleni w mieście. Krzywizna elewacji oraz ściana zieleni parku domykają ogród z dwóch stron tworząc kameralną przestrzeń do życia w otoczeniu przyrody.

Dom na Styku jest budynkiem parterowym z wykształconym od strony drogi dojazdowej podjazdem wraz ze strefą wejściową otwartą na ulicę. Pozostałą część działki, zachowując prywatność mieszkańców, oddziela mur zmiennej wysokości: od strony drogi wysoki, obniżający się w kierunku zieleni parkowej. Zabieg ten zapewnia prywatność od strony zabudowy, a jednocześnie niezwykły widok od strony Parku Grabek. Z podjazdu można dostać się do garażu lub wiatrołapu. Przy wejściu znajdują się gabinet, kuchnia oraz blok z łazienką, pomieszczeniem porządkowym i spiżarnią. Z komunikacji wewnętrznej mieszkańcy mogą przejść do strefy jadalnianej i salonu, która dzięki otwarciu na dwie strony uzyskuje optymalne doświetlenie zarówno od wschodu, jak i zachodu. Drugi gabinet i strefa nocna z sypialnią i łazienką jest dostępne są z części dziennej. Zarówno, gabinety, jak i kuchnia z jadalnią i salonem w maksymalny sposób otwierają się na ogród i zieleń Parku Grabek.

Ważnym aspektem projektu było kształtowanie przestrzeni wewnątrz domu. Poszczególne pomieszczenia strefy dziennej rozlokowane są wzdłuż elewacji wschodniej zapewniając im widok na zieleń Parku Grabek. Pomieszczenie kuchni oraz gabinet dostępny z salonu zostały wydzielone przeziernymi przeszkleniami zapewniając tym samym możliwie jak najbardziej panoramiczne otwarcie na zieleń ze strefy dziennej. W projekcie Domu na Styku dużą rolę odgrywa światło. Przeszklenia oddzielające poszczególne pomieszczenia dzienne oraz wykreowanie przestrzeni salonu z jadalnią otwartą zarówno na wschód, jak i na zachód, zapewniają optymalną dozę doświetlenia w całym domu.

Wnętrze domu zostało zaprojektowane jako minimalistyczne – dominuje biel ścian korespondujących z elewacją budynku. Elementami ocieplającymi stały się ściany oraz meble wykonane z drewna modrzewiowego, które nawiązuje do drzew rosnących wzdłuż wspólnej granicy działki i Parku Grabek.