Dom wypoczynkowy projektu japońskiej pracowni Nikken Sekkei zlokalizowany został nad samym brzegiem Jeziora Chuzenji w mieście Nikko w Japonii. Przy surowym i zimnym klimacie, projektanci musieli przewidzieć konstrukcję, która wytrzyma obfite opady śniegu, jednocześnie nie przesłaniając niezwykłego krajobrazu. Wyzwaniem był także przewóz materiałów budowlanych po słynnej, górskiej, serpentynowatej drodze do miasta. Dzięki zaawansowanym technologiom budynek dopracowany został w najmniejszych szczegółach i jego nowoczesna, dynamiczna forma mogła zostać usytuowana niemalże na tafli jeziora.
On the water
Pracownia: Nikken Sekkei
Architekci: Tomohiko Yamanashi+Satoshi Onda+Hajime Aoyagi
Zespół projektowy: Tomohiko Yamanashi, Satoshi Onda, Hajime Aoyagi, Masako Inoue
Konstrukcja: Toshihiko Kohno, Kaoru Kujime, Takumi Kurokawa
Instalacje elektryczne: Katsuhiro Doikawa
HVAC: Yuhei Seki
Lokalizacja: Nikko, Japonia
Powierzchnia zabudowy: 640,50㎡
Analiza środowiska: Osamu Nagase, Marie Nakaso, Hiromi Furukawa
Projektowanie cyfrowe: Satoshi Takeuchi, Masaki Tsukada
Oświetlenie: Izumi Okayasu, Atsushi Sugio / Izumi Okayasu Lighting Design Office
Fotografia: Harunori Noda [Gankosha]; Nacasa & Partners
Wykonawcy:
Generalny Wykonawca: Tobu Construction Co., Ltd.
Architektura: Saiki Tetsuka, Masami Kawaide, Akinori Meguriya
Mechanika: Hirofumi Hoshino, Isao Minowada
Instalacja elektryczna: HITEC Sp. – Tomoo Hasuike, Yoshiyuki Suzuki
HVAC: Nisshin Kogyo Co., Ltd. – Tomoaki Kikuchi
Dom ‘na wodzie’
Działka inwestorów znajduje się nad jeziorem Chuzenji w mieście Nikko w Japonii. Nad brzegiem jeziora od dłuższego czasu stoją domy letniskowe zagranicznych właścicieli.
Projekt zakładał rozbiórkę istniejącego, 5-piętrowego ośrodka wypoczynkowo – szkoleniowego i budowę nowego domku letniskowego dla prywatnego klienta. Dom budowany jest jak najbliżej brzegu jeziora, podczas gdy jego wysokość utrzymana zostaje na stosunkowo niskim poziomie. Dwukondygnacyjny budynek znajduje się na pochyłym terenie. Różnica wysokości pomiędzy drogą a brzegiem jeziora dochodzi do 7 metrów. Dom dostępny jest bezpośrednio z wysokości drogi z poziomu drugiego piętra. Cyrkulacja powietrza zapewniona jest przez główną jadalnię i spiralną konfigurację przestrzeni, aż do sypialni gościnnych na poziomie pierwszego piętra.
Plan pierwszego piętra wprowadza wodę z jeziora do wewnętrznego ogrodu, zacierając istniejącą wcześniej linię brzegową, która odgradzała jezioro od poprzedniego budynku. Scenerię jeziora obramowuje 20-metrowa płyta stropowa, która rozciąga się nad powierzchnią ogrodu.
Konstrukcja zapewniająca najlepszy widok na jezioro.
Część ganku na drugim piętrze przechodzi do jadalni nakrytej stalowym dachem wspornikowym. Pracując nad konstrukcją budynku, układem belek dachowych i i prętów zbrojeniowych, projektanci musieli wziąć pod uwagę opady śniegu sięgające nawet 1,2 metra. Przyjęte założenia zapobiegają deformacji dachu w czasie intensywnych opadów śniegu, ponieważ naprężenie dachu jest równoważone przez obciążenie śniegiem.
Projekt konstrukcji zmniejsza ugięcie długiej, rozpiętej nad wodą płyty stropowej. Tworzy to prostą, równoległą do tafli jeziora powierzchnię, która umożliwia niezakłócony niczym widok na krajobraz. Manipulując ugięciem dachu pod obciążeniem śniegu, staje się możliwe wykorzystanie wielkoformatowych przeszkleń bez-skrzydłowych, które maksymalizują widok na jezioro. Wymiar szyb to 10 metrów, czyli największy rozmiar, jaki można przewieźć po Irohazaka – słynnej serpentynowatej drodze do miasta Nikko.
Badanie z wykorzystaniem technologii modelowania BIM
Podczas prac użyto projektowania w technologii BIM – polegającej na tworzeniu modelu 3d, zawierającego informacje na temat projektu. Wprowadzono dane topograficzne działki i pasma górskiego wokół terenu w celu zbadania i znalezienia najbardziej odpowiedniej lokalizacji dla budynku, dzięki czemu uzyskano najlepsze widoki na otaczający krajobraz. Model ten został również wykorzystany do zbadania równowagi skali każdego pomieszczenia w zakresie jego kształtów i wysokości otworów z uwzględnieniem wnętrza i komunikacji budynku. Podczas szczegółowego procesu projektowania przeprowadzono analizy przy użyciu modelu BIM dla szczegółów każdej części budynku, materiałów wykończeniowych i rozmieszczenia mebli.
Model BIM został następnie wykorzystany do badania konstrukcji w celu kontrolowania ugięcia dachu podczas opadów śniegu oraz badania skuteczności wentylacji naturalnej poprzez wykorzystanie ciągłej przestrzeni spiralnej i symulowanie środowiska termicznego wynikającego z ciepła wytwarzanego przez kominek wewnątrz.
Dom obiecujący przyjemne spędzenie czasu nad wodą
Położony nad jeziorem budynek zaprojektowany został jako sekwencja przestrzeni następujących po sobie spiralnie, tworzących dojście do sypialni dla gości. Każdy krok w głąb budynku odsłania niezwykły, zmieniający się widok na jezioro.
Różne zjawiska nad jeziorem, w tym dźwięk falującej wody, światło odbijające się od tafli, wilgoć i promieniowanie cieplne, również są przenoszone do spirali, ale w nierównomiernym rozkładzie ze względu na zmiany odległości od powierzchni wody.
Ponieważ cała konstrukcja połączoną jest przestrzenią na różnych poziomach, w budynku nie ma jednorodnego środowiska — ciepłe, suche powietrze wytwarzane przez kominek i inne środowiska termiczne są rozpraszane. Goście wędrują w tej atmosferze, odkrywając i ciesząc się miejscami, które uważają za wygodne. Położony w naturalnym środowisku, które wymaga pewnego ogrzewania w budynku nawet w letnie noce, pozwala na cieszenie się ciepłem przy kominku, bądź rozkoszowaniem się spokojem i chłodem okolicy w innych miejscach. Budynek jest zamknięty od jesieni do wiosny, kiedy środowisko naturalne staje się zbyt surowe, aby przyjmować gości. Zamiast walczyć z naturą i marnować energię, dom zostaje uśpiony.
To właśnie taki rodzaj gościnności ma zapewnić ten dom.