Kaplica Ostatniego Pożegnania w Rychwałdzie projektu architektów Jakuba Turbasy i Barłomieja Pyrzyka otrzymała I nagrodę w konkursie „Salon Architektury 2021” Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP za najlepszy zrealizowany projekt małopolskich architektów oraz została nominowana w konkursie Nagroda Roku SARP w edycji na rok 2021 jako najlepszy zrealizowany obiekt architektoniczny w Polsce w kategorii inny budynek użyteczności publicznej.
Kaplica Ostatniego Pożegnania
Architektura (Autorzy): Jakub Turbasa, Bartłomiej Pyrzyk
Konstrukcja: Dariusz Beresiński
Ikony: Greta Leśko
Inicjator: o. Bogdan Kocańda OFMConv
Przedstawiciel inwestora: o. Marek Stachowicz OFMConv
Lokalizacja: Rychwałd (k. Żywca), Polska
Projekt: 2015-2016 / Realizacja: 2016-2021
Inwestor: Parafia Rzymsko-Katolicka pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa w Rychwałdzie + oo. Franciszkanie
Wykonawca: Budowa systemem gospodarczym.
Stan surowy: Marek Radecki Firma Remontowo-Budowlana.
Prace kamieniarskie: Tomasz Pawlus.
Prace stolarskie: Michał Drewniak
Zdjęcia: Jakub Turbasa, Bartłomiej Pyrzyk
Kaplica Ostatniego Pożegnania w Rychwałdzie
Projekt kaplicy zrealizowany został w bliskim sąsiedztwie barokowego założenia z bazyliką mniejszą pw. św. Mikołaja w Rychwałdzie koło Żywca. Zrodził się z pragnienia miejscowej wspólnoty i franciszkanów stworzenia odpowiedniego miejsca ostatniego pożegnania, jako kontynuacji odwiecznej, powoli przemijającej tradycji żegnania osób zmarłych w domach.
Prostota architektury wywodzi się z archetypicznych, tradycyjnych form kaplic (pojawiających się także na terenie Żywiecczyzny), będąc ich współczesną reinterpretacją. Architekturę kaplicy cechuje dobór naturalnych materiałów takich jak drewno, czy kamień, które „otwierają” człowieka poprzez jego zmysły (dotyk, zapach, akustyka itd.) na głębsze poznanie, doświadczenie oraz wielowymiarowość przestrzeni.
Bryła składa się z dwóch części, które odpowiednio wyrażają funkcje związane z przestrzeniami sacrum oraz profanum. Pierwsza odnosi się do miejsca modlitwy – kaplicy, która wyrazistą formą czytelnie komunikuje swoje przeznaczenie. Druga, zaś przykryta zielenią, wyrasta z ziemi po delikatnym łuku, skrywając pomieszczenia towarzyszące.
Projekt kaplicy łączy dwie tradycje budowania chrześcijańskich obiektów sakralnych: koncepcję drogi – czyli zmierzania etapami ze świata profanum w kierunku miejsca sacrum oraz koncepcję miejsca – wyrażoną w układzie centralnym wspólnego gromadzenia się na modlitwie. Z uwagi na funkcję budowli (miejsce ostatniego pożegnania) w koncepcji projektowej wybrzmiewa wspomnienie ważnej dla chrześcijan tzw. „drogi paschalnej” – tj. ostatnich chwil życia Chrystusa – od pasji, poprzez śmierć, aż do zmartwychwstania, co zostało symbolicznie wyrażone w architekturze.
