Wyniki Konkursu „Koncepcja architektoniczno-budowlana budynku Ambasady RP w Berlinie”
I nagroda
Nie przyznano.
II nagroda
Artur Jasiński i Wspólnicy
Atelier Loegler Sp. z o.o.
UCZESTNIK KONKURSU
Konsorcjum:
Artur Jasiński i Wspólnicy
Biuro Architektoniczne Sp. z o.o.
ul. Słonecznikowa 8A/2
30-213 Kraków
i
Atelier Loegler Sp. z o.o.
ul. Mazowiecka 84
30-023 Kraków
ZESPÓŁ PROJEKTOWY
AUTORZY:
dr inż. arch. Artur Jasiński;
dr inż. arch. Romuald Loegler
WSPÓŁPRACA AUTORSKA:
mgr inż. arch. Katarzyna Leśnodorska
mgr inż. arch. Rafał Jaśkowiec
mgr inż. arch. Bartłomiej Gowin
ANIMACJA FILMOWA:
mgr inż. arch. Michał Nessel
Artur Jasiński i Wspólnicy Biuro Architektoniczne Sp. z o.o.
ul. Słonecznikowa 8a/2, 30-213 Kraków
tel. 12 661 81 20, wew. 112
fax. 12 661 20 98
IDEA I ZAŁOZENIA KONCEPCJI
BUDYNEK AMBASADY RP – POLSKA TRADYCJA WZBOGACONA
EUROPEJSKIMI STANDARDAMI
Zamierzeniem pracy konkursowej jest stworzenie budynku, który z jednej strony w harmonijny sposób wypełni lukę w zabudowie kwartalnej alei Unter der Linden, a z drugiej strony stanowić będzie reprezentacyjna, wygodna, bezpieczna i przyjazna użytkownikom siedzibę Ambasady RP w Berlinie. Nacisk w projekcie położono na:
funkcjonalność
reprezentacyjność
bezpieczeństwo
energooszczędność
W koncepcji architektonicznej obiektu duzą rolę odgrywa ściana elewacyjna, ukształtowana od frontu, jako rodzaj osłony, niezależnej od głównej konstrukcji budynku. Wykształcono dzięki temu układ tzw. podwójnej fasady, która pełni istotna role zarówno w zabezpieczeniu obiektu, pozwala na wykorzystanie naturalnego chłodu i ciepła do kontroli termicznej wnętrza obiektu, i pełni tez ważną rolę estetyczna – tworząc klasyczna i monumentalna formę budynku.
ROZWIAZANIA FUNKCJONALNE
W rozplanowaniu budynku przyjęto zasadę segregacji funkcji w układzie horyzontalnym: na parterze umieszczono wszystkie pomieszczenia ogólno-dostępne, na piętrach pomieszczenia biurowe i mieszkalne, w podziale na odpowiednie strefy funkcjonalne. W kompleksie wyodrębniono cztery główne kubaturowe zespoły funkcjonalne:
1. Zlokalizowany na parterze zespół pomieszczeń dostępnych dla interesantów i gości ambasady, w skład którego wchodzi ogólnodostępna część konsulatu, sala ekspozycyjna i główna sala recepcyjna ambasady z zapleczem gospodarczo-kuchennym oraz zespoły wejściowe z dyżurkami ochrony, i rozładownia samochodów dostawczych z dostępem do zaplecza kuchennego i do windy towarowej.
2. Amfiteatralnie ukształtowany blok pomieszczeń biurowych ambasady i konsulatu, z wydzielonym, reprezentacyjnym skrzydłem ambasadora i zlokalizowanymi na najwyższej kondygnacji biurowej pomieszczeniami strefy niedostępnej (MON, MSWIA, kancelarie, łączność).
3. Dwukondygnacyjny blok pomieszczeń mieszkalnych, zlokalizowany w części dachowej, od frontu budynku.
4. Kondygnacja podziemna, wykorzystana na garaż dla 74 samochodów osobowych i pomieszczenia techniczne.
Całość kompleksu została powiązana czterema głównymi pionami komunikacyjnymi, zawierającymi windy i obudowane klatki schodowe. Dwa podstawowe bloki komunikacji poziomej, dostępne z parterowych halli zapewniają podstawowa obsługę budynku, ponadto zaprojektowano dodatkowa, reprezentacyjna klatkę schodowa i windę dla ambasadora i jego gości, oraz wydzielona klatkę schodowa z winda towarowa obsługującą cześć mieszkalną. Ponadto, w głębi budynku, od strony ogrodu zaprojektowano dodatkowe klatki schodowe, które łączą poszczególne kondygnacje biurowe. Dla uproszenia konstrukcji przyjęto powtarzalna wysokość kondygnacji wynoszącą 3,90 m brutto. W miejscach gdzie wymagana jest reprezentacyjność (sala recepcyjna i ekspozycyjna oraz główne halle wejściowe) lub względy techniczne (pomieszczenia techniczne) zapewniona zostanie zwiększona, podwójna wysokość kondygnacji. Centrale wentylacyjne, agregaty chłodnicze i główne szachty wentylacyjne umieszczono w zespole pomieszczeń technicznych zlokalizowanych nad pochylnia wjazdowa do garażu, na dwóch kondygnacjach, o podwójnej wysokości każda.
Wszystkie pomieszczenia przewidziane na pobyt ludzi doświetlone zostaną światłem dziennym.
Cały budynek jest dostępny dla osób niepełnosprawnych, nie ma w nim żadnych progów, przeszkód ani stopni. Wszystkie kondygnacje obsługują windy o gabarytach umożliwiających obsługę osób niepełnosprawnych. Na wszystkich kondygnacjach zaplanowano wydzielone i odpowiednio wyposażone sanitariaty i pokoje socjalne dla pracowników. Obsługę komunikacyjna obiektu stanowi dojazd przez wjazd bramowy, zlokalizowany w miejscu istniejącego wjazdu, umożliwiający dostęp do rozładowni i do garażu podziemnego. Podjazd do frontowego wejścia do budynku obiektu zapewni aleja Unter den Linden.
REPREZENTACYJNOŚĆ BUDYNKU AMBASADY
Zamiarem autorów jest nadać budynkowi Ambasady RP w Berlinie cechy, które przy zachowaniu współczesnego języka architektonicznego pozwolą łączyć go z polska tradycja.
Wykorzystany w tym celu został archetyp miejskiego pałacu, z monumentalna kolumnada fasady, wnętrzem ukształtowanym w formie dziedzińca, zakończonym reprezentacyjnym założeniem ogrodowym. Do budowy obiektu oprócz szkła i aluminium wykorzystany zostanie polski kamień: jasny piaskowiec z Pińczowa, popielaty kamień z Mucharza i sląskie granity.
Bryła obiektu zwieńczona zostanie flaga państwową, a przed wejściem na fasadzie wyryte zostaną: godło i napis Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie.
Wyróżnienie
Staab Architekten GmbH, Caba Groszek Architekci Sp.J., osd_GmbH&Co.KG, Winkels, Behrens Pospich Ingenieure fur Haustechnik GmbH
UCZESTNIK KONKURSU
Konsorcjum:
Staab Architekten GmbH, Caba Groszek Architekci Sp.J., osd_GmbH&Co.KG, Winkels, Behrens Pospich Ingenieure fur Haustechnik GmbH
Caba Groszek Architekci Sp.j.
Ul. Podwale 75; pokój 311
50-499 Wrocław
Tel. +48 71 783 38 14
Fax +48 71 783 38 13
e-mail: a.caba@cga.com.pl
www.cga.com.pl
Nowa Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej przy ulicy Unter den Linden w Berlinie
Opis koncepcji projektu
Opracowanie reprezentacyjnego miejsca Polski przy jednej z najbardziej prominentnych ulic w Niemczech stanowi wyzwanie dla tego fascynującego architektonicznie zadania. I właśnie te dwa czynniki wyznaczą charakter nowej polskiej Ambasadzie. Podczas gdy bryła budynku przy ulicy Unter den Linden wkomponowuje się w urbanistyczny kształt sąsiedztwa, tożsamość Polski uzewnętrznia się poprzez czytelnie zaznaczony na zewnątrz Dziedziniec Powitalny, którego elewacja stanowić będzie swoisty filtr pomiędzy miastem i przestrzenią wewnętrzną Ambasady. To działanie filtracyjne czytelne będzie konstrukcyjnie a zarazem funkcjonalnie. Konstrukcyjnie będzie dokumentowało otwartość nowoczesnej Polski umożliwiając częściowy wgląd do wnętrza Ambasady wraz z jej charakterystycznymi krajobrazami. Funkcjonalnie dziedziniec powitalny umożliwi podział na różne grupy użytkowników oraz organizację różnych obszarów bezpieczeństwa na terenie budynku. Ten tak zwany filtr przejmie pierwszą kontrolę bezpieczeństwa, przez którą przechodzić będą wszyscy goście oraz osoby zatrudnione w ambasadzie.
Za wejściem będziemy znajdować się już nie na ulicy Unter den Linden, lecz dzięki układowi elewacji, które w przenośni symbolizują otwartość kraju a także otwartym przestrzeniom z typową dla kraju wegetacją przypominającą o rożnych krajobrazach Polski, zostaniemy wprowadzeni do swoistego świata. Na dziedzińcu wejściowym goście witani będą przez trzy importowane z Polski wysokopienne sosny, które we współdziałaniu z podziałem elewacji będą przypominać lasy Polski i wyzwalać charakterystyczne atmosferyczne oddziaływanie.
Na dziedzińcu powitalnym znajdują się trzy wejścia, które prowadzą do głównych części Ambasady – do konsulatu, pomieszczeń reprezentacyjnych i mieszkalnych a także do podziemnego garażu.
Pod względem urbanistycznym niniejszy projekt spełnia wymagania niemieckiego planu zabudowy i rozporządzenia o zewnętrznym wyglądzie obiektów budowlanych. Nowa budowla będzie nawiązywać do wysokość attyki 22 m otaczającej zabudowy i tworzyć zamknięcie miejskiego bloku. To odniesienie do charakterystyki miejsca będzie zanikać w kierunku wnętrza budynku. Cała ambasada będzie utworzona poprzez nakładanie sześcianów o zróżnicowanej wysokości, które będą stopniować się od wysokości 22 m na ulicy Unter den Linden, aż do wysokości 6 m w ogrodzie ambasady. Powstaną trzy dziedzińce wewnętrzne i tarasy o zróżnicowanej wysokości. Umożliwią one stopniowanie tylnej przestrzeni zielonej nad budynkiem, a tym samym powiązanie ambasady i ogrodu, miasta i natury.
Po przekroczeniu głównej bramy, w której następuje kontrola bezpieczeństwa gości i pracowników oraz nadzór dojazdu do podziemnego garażu, do dyspozycji są trzy wejścia.
Wejście ogólnodostępne jest dojściem do konsulatu, z którego możemy dostać się bezpośrednio do pomieszczeń poczekalni i okienek wydziału konsularnego. Wejście to jest widoczne również jako część ogólniedostępna z ulicy Unter den Linden. Przynależne wewnętrzne pomieszczenia biurowe znajdują się powyżej, na pierwszym piętrze.
Wejście do części wewnętrznej ambasady, z pomieszczeniami przeznaczonymi na różne uroczystości na parterze i z pomieszczeniami biurowymi na górnej kondygnacji, odbywa się przez następną bramę. Z tego wejścia możliwy jest dostęp do pomieszczeń wystawienniczych jako osobnej części.
Na parterze umieszczone są reprezentacyjne pomieszczenia użytkowe ambasady. Wraz z bezpośrednim dojściem do dziedzińców wewnętrznych i ogrodu część ta jest centralnym miejscem obiektu. Wielofunkcyjne pomieszczenia reprezentacyjne, wystawowe i gastronomiczne umożliwią organizowanie różnych uroczystości. Reprezentacyjna część przeznaczona na uroczystości jest przeszklona do poziomu gruntu i możne zostać podzielona na obszary pod potrzeby wykładów, bankietów i koncertów. Wszystkie reprezentacyjne pomieszczenia ambasady przeznaczone na uroczystości będą posiadały podłogę z polskiego kamienia naturalnego. Przesuwne ścianki działowe z przeźroczystego szkła lub ciemnego forniru drzewnego pozwolą na tworzenie różnych konstelacji przestrzennych.
W pełni wyposażona kuchnia znajduje się w pobliżu strefy konferencyjnej, umieszczonej w głębi części budynku. Kuchnia może zapewnić catering dla 300-400 osób oraz zaopatrzyć pomieszczenia ambasadora na pierwszym piętrze. W tym celu zaprojektowano windę towarową przeznaczoną do transportu posiłków.
Reprezentacyjny hol z centralnymi schodami i przestronna przestrzeń powietrzna tworzą centralną część ambasady, obejmującą wszystkie poziomy oraz integrującą dwukondygnacyjny obszar recepcyjny Ambasadora na pierwszym piętrze jak również pomieszczenia konferencyjne na piętrach biurowych. Stąd roztaczają się różnorodne widoki na wewnętrzne dziedzińce i ogrody obsadzone roślinnością. Całe schody będą wyłożone parkietem dębowym a szklane balustrady zapewnią niezakłócony widok na wszystkie piętra.
Obszerne schody prowadzą z parteru przez wolną przestrzeń wzdłuż dziedzińca ukształtowanego z roślinności regionalnej i oczka wodnego do pomieszczeń Ambasadora na pierwszym piętrze. Tutaj strefa recepcyjna łączy się bezpośrednio z otwartym pionowo pomieszczeniem i tworzy atrakcyjne miejsce dla oczekujących gości z widokiem na ogród ambasady. Z tyłu znajdują się skierowane na ogród biura Ambasadora i Attaché z obszernym wysuniętym tarasem. Taras jest obsadzony w sposób reprezentacyjny dzikimi storczykami, irysami oraz kwitnącymi bylinami i może służyć także jako miejsce odbywania uroczystości. Pomieszczenia Ambasadora tworzą powiązaną ze sobą grupę i są wyodrębnione jako osobna strefa bezpieczeństwa.
Biura wydziału konsularnego, ministerstw i administracji znajdują się na piętrach i połączone są poprzez hol ze schodami centralnymi. Aby ułatwić komunikację pomiędzy urzędnikami, przy centralnym holu znajdują się dwupiętrowe strefy konferencyjne oddzielone od siebie szklanymi ściankami działowymi. Do poszczególnych biur wchodzi się z szerokich korytarzy.
Wysokiej jakości drzwi obiektowe z przeszklonymi wycięciami prowadzą do pomieszczeń biurowych wyposażonych w podłogę z parkietu i szafy wnękowe. Ścianki działowe biur dostosowane są do wymagań akustycznych i zgodne są z rastrem elewacji.
Pomieszczenia mieszkalne połączone są z dziedzińcem wejściowym osobnym wejściem i własną klatka schodową z windą. Tym samym są oddzielone przestrzennie od ambasady i konsulatu.
Mieszkania pracowników konsulatu i gospodarzy budynku znajdują się na czwartym piętrze i posiadają osobne wejście. Poprzez rozmieszczenie prywatnych tarasów dachowych i patio mieszkania posiadają indywidualne i niewidoczne z zewnątrz przestrzenie zewnętrzne.
Apartamenty gości są umieszczone reprezentacyjnie na piątym piętrze i posiadają wspólny hol z widokiem na dziedziniec powitalny. Ten hol może zostać wykorzystany jako miejsce spotkań lub strefę wypoczynkową. Apartamenty posiadają balkony ze szklanymi balustradami skierowane na ogród ambasady lub na ulicę Unter den Linden. Pokoje gościnne są przeszklone do podłogi i wyposażone w ciemny parkiet dębowy oraz wbudowane meble. Indywidualnie przyciemniane oświetlenie stwarza przyjemną i przytulną atmosferę.
Podział funkcjonalny i wewnętrzne połączenia poszczególnych obszarów użytkowych są zorganizowane tak, ażeby umożliwić przestrzenne oddzielenie ruchu poszczególnych grup użytkowników i urzeczywistnienie wymaganych stref bezpieczeństwa. Poprzez dziedziniec powitalny z przeźroczystą elewacją widoczne jest z zewnątrz usytuowanie wszystkich obszarów funkcjonalnych, a tym samym Ambasady. Wjazd i wyjazd z garażu podziemnego odbywa się z ulicy Unter den Linden po lewej stronie dziedzińca wejściowego i jest kontrolowany przy pierwszej bramie. Zadaszona rampa prowadzi do miejsc parkingowych zlokalizowanych na poziomie podziemnym. Poprzez połączenie z klatkami schodowymi z windami pracownicy mają dostęp do dziedzińca powitalnego. Stąd przechodzą przez drugą bramę do części wewnętrznej ambasady.
Jako odniesienie do Polski i jej rozległych obszarów leśnych i związanym z nimi znaczeniem gospodarki leśnej w obszarze kształtowania poszukuje się odniesień do tego tematu zarówno przy kształtowaniu elewacji jak również w projektowaniu urządzeń zewnętrznych.
Zgodnie z planem architektonicznym miasta Berlin elewacja frontowa ukształtowana zostanie jako masywna elewacja otworowa, wyłożona wysokiej jakości polskim kamieniem naturalnym. Wszystkie ramy okienne wykonane są z anodowanego aluminium o ciepłych kolorach i wypełnione szkłem izolacyjnym. Okna w zależności od funkcji pomieszczeń zmieniają pozycje w odniesieniu do krawędzi przedniej elewacji. Sięgające ziemi okna wydziału konsularnego na parterze umieszczone zostaną w jednej płaszczyźnie z elewacją kamienną i ukazują otwarcie ambasady na zewnątrz. Okna pomieszczeń biurowych wychodzące na ulicę Unter den Linden będą wyposażone w zewnętrzne szyby osłonowe (pojedyncze szyby oddzielone szczeliną powietrzną celem redukcji hałasu) i wewnętrzne otwierane okna aluminiowe do naturalnej wentylacji. Pomiędzy szybami umieszczona będzie przysłona przeciwsłoneczna. W mieszkaniach na górnych piętrach okna będą przesunięte do wewnątrz i będą tworzyć małe tarasy, balustrady szklane będą umieszczone w jednej płaszczyźnie co przeszklenia parteru.
W ten sposób powstanie zwięzły charakter elewacji, który harmonizuje z miejskim kontekstem Berlina i urzeka swoją subtelnością. Poprzez dostosowanie powierzchni szklanych, w zależności od kondygnacji, elewacja frontowa zostaje podzielona strefowo w cokole i części środkowej, co jest cechą charakterystyczną tego miasta.
Elewacja ogrodowa reprezentuje odwrotną koncepcje. Bryły budynku stapiają się poprzez swoją strukturalną lekkość z ogrodem. Jako wzór służy polski las sosnowy ze swoją grą światła. Obraz ten jest interpretowany poprzez profile elewacyjne umieszczone w różnych odstępach. Elewacja od strony ogrodu ukształtowana zostanie jako przeźroczysta fasada.
Pionowe profile elewacji z anodowanego aluminium umieszczane będą w zróżnicowanych odstępach w zależności od umieszczonej za nimi funkcji. Otwierają część konferencyjną, hol ze schodami i pomieszczenia ambasadora na ogród. W części biurowej profile ustawione będą gęściej, w części mieszkalnej będą naprzemiennie obszary gęste i przerzedzone.
Lekko zróżnicowane kolory anodowania profili elewacyjnych podkreślają poszczególne bryły budowy. W ten sposób powstaje specyficzny obraz, który łączy pomieszczenia ambasady z dziedzińcami wewnętrznymi i ogrodem.
Tak zwana „trzecia elewacja“, powierzchnie dachowe, ukształtowane zostaną poprzez intensywne i ekstensywne zazielenienie, ogród będzie rozwijać się ceremonialnie nad budynkiem. W ten sposób unaoczniony zostanie podstawowy temat budynku, powiązanie miasta i środowiska naturalnego, Polski i Niemiec również w trzecim wymiarze. Celem jest architektura tworząca tożsamość, która odrzuca powierzchowną symbolikę i w odpowiedni sposób reprezentuje Polskę w Niemczech.
Opis urządzeń zewnętrznych
Ukształtowanie przestrzeni zewnętrznych również będzie odpowiadało podstawowej zasadzie podjęcia tematów odnoszących się do merytorycznych związków z krajem ojczystym. Wszystkie przestrzenie zewnętrzne ukształtowane i przybrane zostaną za pomocą poszczególnych powierzchni roślinnych typową wegetacją, które będą przyporządkowane poszczególnym polskim rejonom krajobrazowym. Aby podkreślić twórczo interpretacje i abstrakcyjność tego importu krajobrazu, wszystkie powierzchnie roślinne będą posiadać precyzyjne obramowanie ze stali. Będzie ono przechodzić w parapet i obejmować drewniane ławy. Ta podstawowa zasada stosowana będzie zarówno w ogrodzie ambasady jak również na dziedzińcach wewnętrznych i na tarasach oraz zielonych dachach.
Na północy ogrodu ambasady powstanie gaj z brzóz z Ojcowa, ziemia zostanie obsadzona paprociami i czarnymi jagodami. W ten sposób utworzony zostanie zielony filtr i zasłona od sąsiedniej zabudowy. Pozostałe powierzchnie roślinne w ogrodzie ambasady symbolizować będą np. Wysokie Tatry poprzez grupę limb na skałach lub Mazury poprzez tafle wodne z trzciną i sitowiem. Powierzchnie pomiędzy poszczególnymi wyspami roślin wyłożone zostaną polskim kamieniem naturalnym i mogą być wykorzystywane do uroczystości na zewnątrz.
Trzy dziedzińce wewnętrzne będą miały celowe różne ukształtowanie, ponieważ łączą się wizualnie z pomieszczeniami wewnętrznymi ambasady i będą służyć jako punkty identyfikacyjne i orientacyjne. Na dziedzińcu wejściowym goście będą przyjmowani przez trzy wysokopienne sosny importowane z Polski, które we współdziałaniu z podziałem elewacji będą przypominać o lasach Polski i będą tworzyć własne atmosferyczne oddziaływanie. Sosny będą widoczne z zewnątrz przez przeźroczystą elewację „filtra“.
Na dziedzińcu wewnętrznym znajduje się lustro wody, któremu zostanie nadany wegetatywny charakter jeziora lobeliowego z irysami. Ta reminiscencja terenów wodnych Polski będzie utrzymywana z powstającej deszczówki, która będzie magazynowana w cysternie i wykorzystywana do nawadniania ogrodu. Dęby błotne z zabarwieniem zależnym od pory roku będą ożywiać ten dziedziniec z wyższych kondygnacji.
Trzeci, półotwarty dziedziniec pomiędzy częścią przeznaczoną na uroczystości i kuchnią cateringową otrzyma gęsty gaik jarzębinowy urozmaicony tarniną oraz krzaczkami jagodowymi.
Płaskie dachy dolnych sześcianów ukształtowane zostaną jako tarasy, po których będzie można chodzić. Wygląd ich będzie tworzony poprzez ciemne wykładziny drewniane i balustrady szklane. Nałożone powierzchnie roślinne z obramowaniem ze stali i ze zintegrowanymi miejscami do siedzenia z drewna dębowego zostaną obsadzone typowymi dla kraju roślinami jak byliny i niskie krzewy.
Obszerny taras ambasadora na pierwszym piętrze zostanie ukształtowany jako utwardzona powierzchnia z nałożonymi obszarami roślinnymi i otrzyma specjalne nasadzenie z naturalnych storczyków, irysów i kwitnących bylin. Również tutaj do każdej powierzchni roślinnej przyporządkowany zostanie własny temat, który reprezentować będzie różne przestrzenie krajobrazowe.
Wysunięty z mieszkań taras na czwartym piętrze odwraca tę koncepcje ukształtowania, cały dach zostanie urządzony jako dach zielony z intensywną roślinnością z bylin i traw, w którym znajdą się poszczególne utwardzone powierzchnie.
Ściany ogniowe sąsiadujacych budynków zostaną zazielenione roślinami pnącymi.
Wyróżnienie
UCZESTNIK KONKURSU
Konsorcjum:
Josef Kiszka, Pelčák a partner, s.r.o.
oraz
Jojko + Nawrocki Architekci
BRAK MATERIAŁÓW
Wszystkie materiały udostępnione dzięki uprzejmości laureatów. Dziękujemy.