Dom wakacyjny, który został wydrążony w surowym klifie nad malowniczą zatoką na greckiej wyspie to odważny i wielokrotnie nagradzany projekt pracowni Mold Architects. Do podjęcia decyzji o wierceniu w skale projektantów skłoniła chęć otworzenia budynku na niesamowite widoki przy jednoczesnym osłonięciu willi przed silnymi północnymi wiatrami.
NCAVED
Projekt architektoniczny: Mold Architects –Iliana Kerestetzi
Główny architekt: Iliana Kerestetzi
Zespół projektowy: Konstantinos Vlachoulis, Michail Xirokostas
Lokalizacja: Ag. Sostis, Wyspa Serifos
Powierzchnia brutto: 360m2
Powierzchnia terenu: 6.000m2
Nadzór budowlany: Mold Architects
Rok ukończenia: 2020
Konsultant architektury: Manos Kerestetzi
Konstrukcja: Mold architects & Thanos Vittas
Inżynieria strukturalna: Studio 265
Inżynieria mechaniczna: TEAM MH
Projekt oświetlenia: Nikos Adrianopoulos
Fotografia: Yiorgis Yerolymbos
Fotografia i wideo: Panagiotis Voumvakis
Naturalna jaskinia mieszkalna
NCaved to wakacyjna rezydencja o powierzchni 360m2, położona na wyspie Serifos, w małej zacisznej skalistej zatoczce, która pozornie unosi się tuż nad poziomem morza. Powierzchnia wyspy wynosi 75 km², a zamieszkuje ją tylko 1414 osób.
Konieczność stworzenia osłoniętego schronienia w miejscu otwierającym się na niesamowity widok, jednocześnie wystawionego na silne wiatry północne, skłoniła architektów do podjęcia decyzji o przewierceniu skarpy, zamiast budowania na poziomie gruntu.
Dzięki połączeniu technik pasywnych i aktywnych udało się zminimalizować zużycie energii i koszty utrzymania domu. Inną kluczową koncepcją podejścia projektantów było wykorzystanie lokalnych materiałów, takich jak kamień wydobyty z działki. Wykorzystano także metal, który jest odniesieniem do bogatej historii górniczej wyspy.
Użycie surowców – kamienia, betonu licowego, drewna i stali – potęguje wrażenie życia w naturalnej jamie. Chropowatość materiałów łączy się z elegancją w obróbce detali, tworząc proste ale i ciepłe, delikatne oraz całkowicie związane z naturą otoczenie.
Dokładne badania elementów geomorfologicznych, a także dziedzictwa kulturowego wyspy Serifos – miejsca, w którym architektura zawsze była nierozerwalnie związana z naturalnym krajobrazem i poprawą warunków życia mieszkańców – doprowadziły do zaprojektowania NCaved.
„Ogromny szacunek dla ziemi nie doprowadził nas do projektu nieśmiałego, powielającego się i podlegającego stereotypom; chodziło nam raczej o architekturę, która deklaruje swoją obecność, ale potrafi „przynależeć” do swojego otoczenia.” – opowiada Iliana Kerestetzi, główna projektantka i założycielka pracowni Mold Architects.
>
Kompozycja budynku
Na zboczu architekci zastosowali prostokątną siatkę, aby stworzyć trójwymiarową „szachownicę” brył i pustych przestrzeni, które mieszczą i jednocześnie izolują kwatery mieszkalne. Ta ścisła geometria zostaje przerwana wraz z obrotem ostatniej osi siatki, co zapewnia lepszy widok z pomieszczeń mieszkalnych.
Przesunięcie ostatniej osi znacząco intensyfikuje też poczucie perspektywy, dzięki czemu górna część rezydencji zdaje się stapiać z krajobrazem. Wzdłużne ściany z suchego kamienia obrysowują i chronią przestrzenie wewnętrzne i zewnętrzne. Składają się z pionowych granic, które prowadzą wzrok zwiedzającego do linii horyzontu.
W przeciwieństwie do mocnych kamiennych ścian, fasady poprzeczne są lekkie – wykonane ze szkła – i mogą otwierać się na całej swojej długości. Front jest całkowicie otwarty na wschód, podczas gdy tylne okna otaczają ogrody wewnętrzne, poprawiając przepływ powietrza i wpuszczając światło do rezydencji.
Oświetlenie i wentylacja z otworami z przodu i z tyłu, użycie kamienia, płaski dach obsadzony roślinnością, odpowiednia izolacja, a także energooszczędne panele szklane nadają NCaved doskonałe właściwości bioklimatyczne.
Program funkcjonalny
Rezydencja podzielona jest na trzy poziomy: sypialnie, salony i część dla gości. Dwie pierwsze posiadają komunikacje wewnętrzną, a część dla gości jest niezależna. Zewnętrzna klatka schodowa wykuta w gruncie łączy trzy poziomy i prowadzi do głównego wejścia, znajdującego się na poddaszu. To płynne zejście do wnętrza domu powoli odsłania początkowo ukryte przestrzenie domu, jednocześnie kierując wzrok na jedną z dwóch stron: wizualny wylot do morza podczas schodzenia lub otwarcie na niebo podczas wchodzenia do góry.
„W zapadniętych obszarach znajdują się przestrzenie 'negatywne’. Powstają w wyniku odcięcia i usunięcia części skały. To szorstkie wrażenie naturalnej wnęki było tym, co chcieliśmy odtworzyć za pomocą naszego doboru materiałów i palety kolorów. Kamień, beton licowy, drewno i metal są precyzyjnie wykorzystywane do tworzenia szorstkich powłok wewnętrznych” – dodają autorzy projektu.
Perforowane filtry na elewacjach i podłodze tworzą cienie. W połączeniu z dużymi lustrzanymi powierzchniami odbijającymi światło tworzą niesamowitą atmosferę w prywatnych częściach rezydencji. Pergole wydają się unosić w oderwaniu od powierzchni, podkreślając fizyczny aspekt rezydencji, która integruje się z krajobrazem, a jednocześnie zachowując swoją dynamiczną tożsamość.
