Jeśli pojawia się architektura, człowiek może ją zamieszkiwać. Zamiast imponujących działań, które często są wywierane na środowisko, architekci z pracowni Ensamble Studio proponują wycieczkę do wnętrza materii i rozpoznanie piękna przestrzeni, które czekają na to aby ktoś je użytkował. Projekt odważnie poszukuje równowagi między naturą a sztucznością, między historią a tymczasowością oraz między ludźmi a środowiskiem. Budynek nagrodzony został nagrodą ‘BUILDING OF THE YEAR 2022 AWARD’ w kategorii „Domy” portalu ArchDaily.
Ca’n Terra
Pracownia: Ensamble Studio
Lokalizacja: Minorka, Hiszpania
Data realizacji projektu: 2018 – 2020
Zakończenie budowy budynku: w toku
Autor projektu: Antón García-Abril & Debora Mesa Molina
Zespół projektowy: Ensamble Studio, Javier Cuesta (inżynier budowy), Borja Soriano (menażer projektu),
Claudia Armas, Alvaro Catalan, Massimo Loia, Marco Antrodicchia, Sebastián Zapata, Arianna Sebastiani, Ekam Sahni, Yu-Ting Li, Joel Kim, Gonzalo Peña, Barbara Doroszuk, Yvonne Asiimwe, Mónica Acosta
Deweloper: Ensamble Studio
Zarządzanie budową: Ensamble Studio
Konsultanci: Urculo engineering (MEP)
Powierzchnia zabudowy: 1 000 m²
Fotografia: Ensamble Studio
Ca’n Terra
Ca’n Terra jest domem ziemi. Na samym początku przestrzeń ta była tyko ziemią, później kamieniołomem, który został opróżniony z wydobywanego tam piaskowca Mares. Następnie była używana przez wojsko jako skład amunicji podczas hiszpańskiej wojny domowej i znów opuszczona po jej zakończeniu. Dopiero dekady później została odkryta ponownie po to, aby stać się architekturą.
Odnaleziona przestrzeń ma industrialny, spójny logistycznie układ ale także potencjał artystyczny – jako ręcznie rzeźbiona jaskinia z wysublimowanymi przestrzeniami – jest właściwie kwintesencją kamiennego krajobrazu hiszpańskiej wyspy Minorki.
Znalezienie tej niezwykłej, wykopanej z wnętrzności ziemi przestrzeni i nadanie jej nowych funkcji oznacza napisanie nowej historii oraz uratowanie jej przed ponownym zapomnieniem.
Jeśli historia cywilizacji ewoluowała, przekształcając idee w materię, tutaj proces jest odwrócony. Architekci weszli w przestrzeń jak odkrywcy, wyposażeni w technologię umożliwiająca wizję w ciemności, skanując solidną konstrukcję, która przecież została wybudowana dla człowieka.
Za skanerem, kryją się architekci zajęci reżyserowaniem, interpretowaniem, ponownym tworzeniem przestrzeni. Uzupełniają go operacjami już znanymi kamiennej masie – dodają nowe cięcia budowlane aby wpuścić światło i powietrze. Zaprojektowali trzy świetliki w najciemniejszych rogach jaskini, aby naturalnie oświetlały i przewietrzały pomieszczenia. Kamienne powierzchnie zostały dokładnie oczyszczone z pleśni i z nagromadzanego brudu. Wprowadzono półprzezroczyste zasłony, aby zapewnić intymność przy funkcjach wymagających prywatności.
Systemy mechaniczne znajdują się w nowo odlanych płytach, utworzonymi z mieszanki cementu i sproszkowanego kamienia Mares, które zostały starannie umiejscowione w topografii jaskini. Panele słoneczne, szambo i cysterna na wodę umożliwiają korzystanie z budowli bez konieczności podłączania do sieci.