Zrealizowany Rynek Nowego Miasta w Wieleniu stanowi pierwszą część inwestycji rewitalizacji miasta, a także początek procesu rewitalizacji społeczno – przestrzennej, mający za zadanie pociągnięcie za sobą ożywienia tej części miasta, a w przyszłości wprowadzenie funkcji towarzyszących w okolicznych budynkach i stworzenie atrakcyjnych miejsc dla mieszkańców i przyjezdnych. Ideą powstania tych miejsc jest zadanie łączenia ludzi, idei i mentalności. Projekt rynku zaprojektował zespół Neostudio Architekci.
Rynek w Wieleniu
Inwestor: Gmina Wieleń
Projekt: Neostudio Architekci
Autorzy: Bartosz Jarosz, Paweł Świerkowski
Współpraca autorska: Adrianna Fiącek, Weronika Kurdziałek, Sandra Bogucka, Tomasz Sołtysiak
Projekt: 2017-2018 / Realizacja: 2019-2020
Powierzchnia terenu opracowania: 11 286,70 m2
Powierzchnia zabudowy targowiska: 1121,70 m2
Zdjęcia: Paweł Świerkowski, Bartosz Jarosz
Rynek w Wieleniu
W skład projektowanego założenia wchodzą: targowisko miejskie, płyta rynku Nowe Miasto oraz przebudowa komunikacji na cele połączenia z kolejnym etapem inwestycji – bulwarów nad rzeką Noteć. Ogromne znaczenie miało zadanie kontynuowania gospodarczych, społecznych i kulturowych wpływów targowiska – miejsca na lokalną społeczność, gdyż w miejscu tym owa społeczność zbiera się już od połowy XVII wieku. Podstawowym założeniem projektu było stworzenie przestrzeni uniwersalnej z odniesieniem do historii urbanistyki miasta, zachęcającego do spędzania tam wolnego czasu przedstawicieli wszystkich grup wiekowych. Istotne było także zaprojektowanie miejsca wielofunkcyjnego: rekreacyjnego, handlowego, spacerowego i aktywności publicznej: festiwali, festynów i lokalnych wydarzeń kulturalno – historycznych oraz stworzenie punktu łączącego różne punkty na mapie miasta. Z punktu widzenia kompozycji urbanistycznej ważne było zachowanie i podkreślenie osi widokowych i ciągów pieszych.
Funkcjonalnie i formalnie płytę rynku podzielono na trzy części.
Pierwsza część – północna – to rozległy plac z gładką posadzką, zaprojektowany jako miejsce na wzmacnianie lokalnych tradycji poprzez organizowanie dni kultury czy wydarzeń miejskich, takich jak dożynki i koncerty okolicznościowe, pod które przygotowano miejsce na rozłożenie sceny. W części placu północnego zaprojektowano posadzkę z zaznaczeniem śladów fundamentów spalonego w 1977 roku ewangelickiego kościoła. Zaproponowano szlachetną i zróżnicowaną strukturę materiałową nawierzchni placu dla złamania monotonności podziałów i faktury rozległego placu.
Założeniem projektowym drugiej części – placu centralnego – było jak najlepsze wpasowanie nowego targowiska w układ rosnących, 100 letnich lip, co spowodowało, że pod realizację nie wycięto żadnego drzewa, a egzemplarze chore, których nie udało się uratować wymieniono na nowe nasadzenia. Plac centralny stanowi targowisko miejskie z asfaltową posadzką, na której oznaczono zbiór gier dla dzieci oraz oznaczenie miejsc targowych.
Targowisko przez 5-6 dni w tygodniu spełnia funkcję przestrzeni publicznej, rekreacyjnej, spacerowej, edukacyjnej, a w określone 1-2 dni stanowi znaczących wymiarów plac targowy, który rozlewa się na sąsiednie części płyty rynku. Obiekt targowiska to modułowa wiata stalowa na planie prostokąta z wycięciem w formie litery U i z przęsłami wykończonymi blachami na wzór rysunku origami. Piąta elewacja została wykończona blachą na rąbek stojący i częściowo wykonana ze szkła na profilach aluminiowych jako naturalne doświetlenie stoisk targowych.
Trzecia część – plac południowy, stanowi przestrzeń dookoła budynku mieszkalnego, który historycznie dzieli rynek na części oraz południową część, w której znajduje się główny wjazd. Ten fragment przestrzeni przewidziano jako rekreacyjny, dedykowany szczególnie do spotkań przy fontannie, otoczony istniejącymi drzewami lipowymi oraz nowoprojektowaną zielenią miejską z traw wysokich i płożącego bluszczu. W miejscu, gdzie pierwotnie istniał budynek ochotniczej straży pożarnej z wieżą do ćwiczeń i suszenia węży, zrealizowano pomysł betonowych rzeźb – kompozycji przestrzennej dla aktywności miejskich Parkour (L’art du déplacement), które stanowią hołd dla polskiej rzeźbiarki awangardowej Katarzyny Kobro.
