Sfera wyciszenia i pamięci wpisująca się formą w przestrzeń miasta – tak o wystawie „Smoleńskie portrety” mówi jej projektant Mirosław Nizio. Ekspozycja przygotowywana przez Muzeum Historii Polski stanie na Placu Piłsudskiego w Warszawie. Otwarcie nastąpi 10 kwietnia.
Ekspozycja „Smoleńskie Portrety”
Projekt: Nizio Design International
Lokalizacja: Plac Piłsudskiego, Warszawa
Planowana realizacja / otwarcie: 10 kwietnia 2015
Smoleńskie portrety
20 metrów średnicy i 3 metry wysokości – takie wymiary będzie miała zlokalizowana w południowej części Placu Piłsudskiego konstrukcja w kształcie okręgu, która pomieści wystawę upamiętniającą ofiary katastrofy smoleńskiej. Okrąg, czyli figura idealna, z jednej strony symbolicznie podkreśla jedność. Z drugiej wpisuje się w koncepcję stworzenia w centralnym punkcie stolicy rodzaju panteonu wzorowanego na paryskim. Będzie to kameralna, subtelna i wyłączona z rzeczywistości otaczającego miasta przestrzeń refleksji.
Zewnętrzna powierzchnia konstrukcji wykończona zostanie arkuszami nierdzewnej polerowanej blachy stalowej, która da efekt lustrzanej okładziny. Dzięki niej bryła wpisze się w architekturę placu. W okładzinie odbijać się będzie otoczenie, budynki, światła miasta oraz sylwetki osób oglądających ekspozycję. Dodatkowo, na jej zewnętrznej powierzchni, pojawią się czarne linie, symbolizujące przerwane życie ofiar katastrofy. Linie te, malowane czarną farbą, układać się będą w zapisaną rzymskimi znakami datę 10 kwietnia 2010 (X IV MMX). Aby wzmocnić wizualny efekt „lustrzana” powierzchnia zostanie mechanicznie zarysowana pojedynczymi prostymi liniami. Struktura okręgu harmonizować będzie z geometrią Placu Piłsudskiego, którego nawierzchnia wyłożona jest kwadratowymi płytami, układającymi się w charakterystyczny kształt czworobocznej siatki.
Od wewnątrz okrąg skonstruowany będzie z 48 specjalnie zaprojektowanych ekspozycyjnych modułów, wykonanych w formie podświetlanych kasetonów z pleksi (każdy o wymiarach 1,24×0,65×3 m). Na kasetonach – nasuwanych na stalową konstrukcję okręgu – eksponowane będą fotografie wszystkich ofiar katastrofy. W sumie 96 zdjęć – nie będą to jednak oficjalne portrety, ale np. fotografie z rodzinnych czy urzędowych archiwów. W centralnym punkcie znajdą się wizerunki Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego i Marii Kaczyńskiej oraz ostatniego Prezydenta Polski na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego. Pozostałe fotografie ułożone zostaną w kolejności alfabetycznej – wszystkie opatrzone biogramami w języku polskim i angielskim. Zdjęcia i teksty wydrukowane będą na folii translucentnej, która zapewni doskonałe zachowanie kolorów i równomierne podświetlenie powierzchni.
Dzięki zastosowanym materiałom i rozwiązaniom konstrukcyjnym, jak również zawartości ekspozycji, bryła w subtelny sposób zaistnieje w przestrzeni publicznej. Szczególnie wymowny charakter będzie miała po zmierzchu – z jednej strony odbijając światła miasta, ustawionych przez przechodniów świec, z drugiej rozświetlając plac delikatnym blaskiem bijącym z jej wnętrza. –Zależało nam na stworzeniu jednoczącej enklawy wyciszenia i jedności w obliczu tragedii, która dotknęła na równi wszystkich. Okręg tworzy bezpieczną przestrzeń, gdzie każdy będzie mógł złożyć hołd tym, którzy zginęli – mówi Mirosław Nizio.
Wystawa „Smoleńskie portrety” przygotowywana jest przez Muzeum Historii Polski z inspiracji grona Rodzin Ofiar w 5. rocznicę katastrofy smoleńskiej.
