Celem konkursu było wyłonienie najciekawszej koncepcji scenograficznej wystawy stałej, która zostanie zrealizowana w nowym, projektowanym obecnie budynku muzealnym. Nowa siedziba ossolińskiego Muzeum Książąt Lubomirskich stanie pomiędzy ul. Fredry, Szewską i placem Uniwersyteckim we Wrocławiu. Konkurs na projekt architektoniczny muzeum dwa lata temu wygrała pracownia WXCA, która przygotowała już także projekt budowlany. „Współczesny, miejski pałac”, jak nowe wrocławskie muzeum opisują projektanci (Szczepan Wroński, Anna Dobek, Anna Majewska, Marcin Jurusik, Michał Czerwiński), ma mieć pięć kondygnacji nadziemnych, parking podziemny i część magazynową. Wystawa stała zostanie zlokalizowana na pierwszym piętrze budynku.
Konkurs na koncepcję aranżacji wystawy głównej jest kolejnym etapem przygotowań do otwarcia muzeum. Ossolineum, wraz z projektantami – laureatami konkursu, pracować będzie nad ostateczną koncepcją wystawienniczą. Konkurs skierowany był do osób i firm, które udokumentowały wykonanie koncepcji aranżacji wystawy wykorzystującej obiekty sztuki, w tym obiekty zabytkowe, udostępnionej zwiedzającym w okresie ostatnich 10 lat przed upływem terminu składania prac.
Projekt koncepcyjny wystawy stałej Muzeum Książąt Lubomirskich miał, prócz propozycji formy prezentowania zabytków (obrazów, grafik, rzeźb, broni, numizmatów, drobnych przedmiotów, książek, rękopisów, archiwalnych zdjęć), zawierać wstępne projekty gablot ekspozycyjnych i elementów scenograficznych (w tym również oświetlenia) oraz identyfikacji wizualnej. Proponowane rozwiązania miały być dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, a także osób starszych i dzieci (mile widziane było pokazanie rozwiązań ekspozycyjnych dla dzieci młodszych i najmłodszych). W projekcie preferowane były rozwiązania ekologiczne, w tym materiały z recyklingu, oszczędne oświetlenie itp. Koncepcja miała uwzględniać możliwość realizacji w przestrzeni wystawy zajęć edukacyjnych. Dobrze widziane było także zaproponowanie stworzonych specjalnie na potrzeby tej ekspozycji miejsc do siedzenia, które mogą być nowoczesną interpretacją mebli wypoczynkowych znajdujących się niegdyś w lwowskiej siedzibie muzeum. Projekt mógł uwzględniać nowoczesne rozwiązania takie jak multimedia, dyfuzory zapachów, systemy dźwiękowe itp.
Stała ekspozycja muzeum składać się będzie z holu, galerii głównej, gabinetu prac na papierze oraz skarbca wraz z przedsionkiem. W holu planowane jest zaprezentowanie Panoramy Plastycznej Dawnego Lwowa Janusza Witwickiego.
Nadesłane prace oceniło jury w składzie: dr Adolf Juzwenko – Dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich (przewodniczący) oraz Michał Bieniek (Fundacja Art Transparent), Piotr Górajec (Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie), dr Marcin Hamkało (Zakład Narodowy im. Ossolińskich), Ewa Pluta (Muzeum Miejskie Wrocławia) oraz Jacek Sutryk (Prezydent Wrocławia).
Konkurs na opracowanie koncepcji aranżacji wystawy stałej Muzeum Książąt Lubomirskich we Wrocławiu
Szczegóły dostępne na stronach: www.ossolineum.pl i www.arttransparent.org
Zwycięska koncepcja budynku Muzeum Książąt Lubomirskich projektu Pracowni Architektonicznej WXCA
Czym jest Muzeum Książąt Lubomirskich
Stanowiące część Zakładu Narodowego im. Ossolińskich Muzeum Książąt Lubomirskich powołano do życia w roku 1823, a dla zwiedzających otwarto kilkadziesiąt lat później (1870). Zlikwidowane zostało przez okupantów podczas II wojny światowej, a ponownie przyłączone do reaktywowanego we Wrocławiu Zakładu decyzją polskiego sejmu w roku 2007. Działając we Lwowie przez kilka dziesięcioleci (do roku 1940), muzeum było jedną z najważniejszych instytucji kultury na terenach polskich, zachowując status zbiorów prywatnych. Muzealna kolekcja zawierała wiele bezcennych dzieł polskich i zagranicznych artystów – były wśród nich na przykład prace Albrechta Durera czy Rembrandta. Po 1945 roku zbiory muzeum uległy rozproszeniu, ich znaczna część pozostała w muzeach lwowskich, niektóre artefakty znalazły się w innych krajach Europy i Ameryki Północnej. Tylko nieliczne trafiły do Wrocławia – do reaktywowanego po wojnie bez Muzeum Książąt Lubomirskich Zakładu Narodowego im. Ossolińskich i wrocławskiego Muzeum Narodowego. Obecnie w polskich zbiorach znajduje się zaledwie część dawnej kolekcji. Zachowane i przywrócone po wojnie Zakładowi zbiory przez kilka ostatnich dziesięcioleci były uzupełniane i opracowywane w ossolińskich gabinetach muzealnych. ZNiO prowadzi również stałą i ożywioną współpracę muzealną z instytucjami ukraińskimi, której powstanie nowego budynku muzealnego ma nadać nowy wymiar i nową dynamikę.
Konkurs dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Organizatorem konkursu jest Fundacja Art Transparent na zlecenie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
1 Nagroda
Pracownia: STUDIO 1:1 SPÓŁKA Z O.O., Spółka Komandytowa
Autorzy: Beata Szymańska, Jarosław Szymański;
Współautorzy: Krzysztof Orlof-Kowalski, Renata Piołunkowska, Beata Weselska, Dmytro Kalinichenko
„Spójna koncepcja wystawiennicza wykorzystująca potencjał przestrzeni muzeum. Wyodrębnienie przedsionka, skarbca i gabinetu prac na papierze nawiązuje do historycznego muzeum lwowskiego, ale jednocześnie współgra z pozostałymi salami i projektem architektonicznym budynku. Swoboda poruszania się i duża przestrzeń pozostałych gabinetów sprzyjają kontemplacji muzealiów. Obudowa Panoramy Dawnego Lwowa interesująca. Pozostałe multimedia prezentowane skromniej w poszczególnych salach nie zaburzają całości koncepcji wystawy, a są jej uzupełnieniem. Kolorystyka koresponduje z bryłą budynku nadając muzeum spójną całość. Wyodrębnienie przestrzeni w galerii obrazu sprzyja przeprowadzeniu lekcji muzealnych, spotkań a także odpoczynku podczas zwiedzania. Projekt daje możliwość adaptacji pomieszczeń przy wymianach obiektów.
Kontynuacja prac projektowych wymaga zwrócenia szczególnej uwagi na kwestie dostępności.”
2. Nagroda równorzędna
Autorzy: ONTO Kaja Nosal
Skład zespołu autorskiego: Kaja Nosal, Anna Wręga, Natalia Kozieł
„Docenić należy dużą dbałość projektantów o elementy związane z dostępnością wystawy – zarówno jeśli chodzi o osoby niepełnosprawne, jak i dzieci i seniorów. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na fakt, iż zgodnie z obecnie obowiązującymi regulacjami wszystkie nowe wystawy powinny spełniać najwyższe standardy dostępności. Zastosowane przez autorów rozwiązania noszą znamiona standardowych i należy domniemywać, że przynajmniej takie znajdą się w każdym projekcie wybranym do realizacji; „Bezkompromisowa estetyka”, o której piszą autorzy utrudnia percepcje dzieł sztuki i sprawia, że przestrzeń wystawy staje się kakofoniczna i zagmatwana.”
2. Nagroda równorzędna
Autor: Aleksander Wadas Studio
„Perspektywiczny projekt. Aranżacja wystawy stanowi konsekwentnie narysowane tło dla prezentowanych eksponatów, bezwzględny priorytet dzieł sztuki, poprzez uspokojenie tła. Rozwiązania projektowe współgrają z nowoczesną architekturą budynku. Przemyślana gradacja przestrzeni otwartych i kameralnych. Jury dostrzegło umiejętnie i subtelnie wplecione „ślady kontynuacji” – schemat kolorystyczny nawiązuje do pierwotnej kolorystyki lwowskiego muzeum, łuki gablot sugerujące kształt sklepień, forma gablot nawiązuje do dawnych mebli muzealnych. Nienachalne elementy stają się tropami, dzięki którym można odczytać dawną historię. Prostota i elastyczność – zaproponowany system ścian wystawienniczych jest rozwiązaniem najprostszym i najbardziej elastycznym z możliwych, umożliwiającym różnorodne rozmieszczanie eksponatów, z wykorzystaniem pełnej wysokości ścian.”