Piotr Krajewski to jeden czołowych fotografów architektury w Polsce. Po ukończeniu studiów na Wydziale Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego łączył miłość do architektury i zdjęć. Na przestrzeni kolejnych lat pracował w biurach projektowych w Szczecinie i Warszawie, w wolnym czasie doskonaląc swój fotograficzny warsztat. Po niedługim czasie zdecydował się poświęcić całkowicie fotografii. Z Piotrkiem rozmawiamy o rozwijaniu pasji, budowie własnej marki oraz kulisach codziennej pracy.
Zdjęcia Piotra możecie zobaczyć na stronie: pkrajewski.pl
Piotr Krajewski
Tomasz Melnicki (Archinea.pl): Kiedy zaczynałeś budować swoje portfolio, ja w podobnym czasie startowałem z własnym serwisem poświęconym polskiej architekturze i gdzieś siłą rzeczy trafiałem coraz częściej na Twoje zdjęcia. Jak ciężko budować swoją markę od podstaw i jak dużą rolę odgrywa pasja sama w sobie?
Piotr Krajewski: Z perspektywy czasu myślę, że pasja, czy to do projektowania architektury, pisania o niej, czy fotografowania ma kluczowe znaczenie. Nie jest to najłatwiejsza branża w Polsce. Gdy zaczynałem, nie wiedziałem, że fotografia architektury stanie się w przyszłości moją jedyną pracą. Najpierw była to moja odskocznia, która po czasie zaczęła mi sprawiać więcej satysfakcji niż projektowanie. Od początku studiowania architektury dużo radości sprawiało mi jeżdżenie po różnych miejscach tylko po to, aby zobaczyć jakąś mniej lub bardziej znaną realizację. Przebywanie w niej, obserwowanie jak zmienia się w różnym świetle i jak się w niej czuję. Zawsze to mnie napędza. Początkowo zdjęcia były tylko dodatkiem, wykonywałem je tylko dla siebie. Uczyłem się na własnych błędach i powoli się to profesjonalizowało. Dla mnie, budowanie własnej marki to na początku było hobby, za które mi płacono. Nie traktowałem tego jako coś bardzo wymagającego.
Budowałeś swoje portfolio fotografując po godzinach powstające inwestycje i ciekawsze budynki wokół Ciebie. Jednocześnie pracowałeś w biurze projektowym. Jak długo trwało budowanie własnego portfolio do momentu zajęcia się fotografią na serio i uczynienia z niej głównego źródła dochodów?
Przez długi czas nie chciałem rezygnować z projektowania, które było również ciekawe i rozwijające. Starałem się to łączyć przez około 5 lat. Praca w biurze projektowym była też dla mnie jakąś formą pozornej stabilności. Zarabianie tylko na fotografii architektury, która jest dość wąską specjalizacją, wydawało się ryzykowne. Jakieś 8-9 lat temu stwierdziłem, że nie da się tak żyć i trzeba się skupić na jednym zajęciu. Zdecydowałem, że w fotografii czuję się lepiej. Sprawiało mi to najwięcej przyjemności i zacząłem widzieć w tym swoją przyszłość. Nie myślałem już nigdy o powrocie do projektowania.
Kompleks Baltic Park Molo w Świnoujściu. Projekt: Płaskowicki + Partnerzy Architekci
Zdj. Piotr Krajewski
Piotrku, studiowaliśmy razem na jednym wydziale, mieliśmy nawet okazję pracować wspólnie nad semestralnymi projektami. Według mnie byłeś jednym ze zdolniejszych studentów na roku. Dziś jednak zajmujesz się już tylko fotografią architektury. Czy nie tęsknisz czasem za projektowaniem? Interesujesz się wciąż architekturą samą w sobie, również zagranicznymi realizacjami?
Dzięki, bardzo miło to usłyszeć. Podziwiam pracę architektów, zwłaszcza tych, którzy potrafią czerpać z projektowania satysfakcję. Wiem, jak ciężki jest to zawód. Wymaga wielu kompromisów oraz miesięcy zaangażowania, które nie zawsze jest docenione. Nie było to jednak dla mnie, więc kompletnie za tym nie tęsknie. W mojej działalności zostaje to, co lubię najbardziej – poznawanie nowej architektury i pokazywanie jej na własny sposób. Daje mi to o wiele więcej radości w życiu niż jej tworzenie. Nadal bardziej interesuję się architekturą niż fotografią. W mojej pracy dużo podróżuję, więc staram się przy okazji dalej oglądać nowe realizacje. Bardzo rzadko już fotografuję budynki niekomercyjnie. Prywatnie staram się przeżywać architekturę niż utrwalać ją na kolejnych zdjęciach.
Jakie projekty i realizacje zrobiły na Tobie największe wrażenie w ostatnim czasie?
Duże wrażenie zrobiła na mnie przebudowa Teatru Letniego w Szczecinie, który sfotografowałem dla pracowni Flanagan Lawrence. Mieszkałem kilka lat w Szczecinie więc okolica, w której znajduje się obiekt jest mi dobrze znana. Odkrywałem ją na nowo od wschodu do zachodu słońca. Uwieczniałem to, jak nowy obiekt komponuje się z miejscem, które pamiętałem ze wspomnień. Dało mi to dużo przyjemności. W zeszłym roku fotografowałem też dwa domy dla 77Studio Architektury. Oba zrobiły na mnie potężne wrażenie dbałością o każdy detal, funkcjonalnością i rozwiązaniem każdej drobnej przestrzeni.
Teatr Letni im. Heleny Majdaniec w Szczecinie. Projekt: Flanagan Lawrence
Zdj. Piotr Krajewski
Dom 35.35. Projekt: 77 STUDIO architektury
Zdj. Piotr Krajewski
Skupiasz się tylko na architekturze, czy fotografujesz dla siebie także inne tematy? Interesujesz się fotografią ogólnie – może to są reportaże, portrety czy zdjęcia z podróży, które wywołują u Ciebie efekt WOW? Dopuszczasz w przyszłości możliwość zmiany lub poszerzenie tematyki swoich zdjęć?
Raz, może dwa razy w roku fotografuję też tematy przemysłowe do których należą np. reportaże z pracy ludzi w rożnych zakładach produkcyjnych. Sama architektura staje się wtedy tłem dla głównego tematu sesji. Jest to świetna odskocznia od fotografowania budynków. Wykonywanie zdjęć ludzi w przestrzeniach industrialnych po serii budynków bywa relaksujące.
Na co dzień skupiam się przede wszystkim na architekturze. Staram się nawet zawężać swoje portfolio do obiektów i miejsc, które lubię fotografować, aby zgłaszali się do mnie klienci z podobnymi realizacjami.
Prywatnie fotografuję głównie w podróży lub na co dzień telefonem. Lubię szukać miejsc i elementów, pozostawionych w przestrzeni, które często wyglądają jak abstrakcyjne rzeźby oraz kontrastu pomiędzy przyrodą i działaniami człowieka.
Na ten moment nie mam w planach poszerzenia tematyki swojej fotografii komercyjnej ale może z czasem mi się to zmieni.
Fotografia przemysłowa
Zdj. Piotr Krajewski
Jordania
Zdj. Piotr Krajewski
Czy są fotografowie, których zdjęcia robią na Tobie większe wrażenie i obserwujesz ich nowe prace na bieżąco, niekoniecznie te typowo architektoniczne?
Chyba nie mam takich osób. Zawsze bardziej interesowała mnie architektura niż fotografia. Poznawanie twórczości innych fotografów nie doszło nigdy do takiego etapu zaangażowania, aby na bieżąco śledzić ich działalność. Oczywiście, na początku swojej drogi obserwowałem, głównie w gazetach, prace wielu fotografów. Polecam to każdemu, kto zaczyna przygodę z fotografią architektury. Od dłuższego czasu już tego nie robię, bo nic to nie wnosi do mojego życia. Skupiam się na własnym stylu i go udoskonalam zamiast inspirować się kimś innym.
Fotografujesz budynki i wnętrza dla czołowych pracowni architektonicznych na terenie całej Polski. Zdarzyło Ci się także realizować zlecenia dla zagranicznych firm poza Polską. Które zlecenie było dla Ciebie największym wyzwaniem?
Dużym wyzwaniem jest zawsze pierwsza współpraca z nowym klientem. Odczytanie jego potrzeb i oczekiwań. Większość moich klientów stanowią biura architektoniczne, które, co nie dziwne, emocjonalnie podchodzą do swoich realizacji. Mi te emocje też się często udzielają. Mam jednak wrażenie, że przez to, że kiedyś sam byłem architektem rozmawiamy tym samym językiem i łatwiej się nam porozumieć.
Jeśli chodzi o konkretne przykłady to myślę, że były to sesje zdjęciowe dla pracowni architektonicznej Blank Architects z Moskwy. W 2015 i później w 2017 roku w kilku miastach na terenie Rosji sfotografowałem kilka realizacji. Praca w innym kraju, bez znajomości języka rosyjskiego i różnych uwarunkowań była pewnym wyzwaniem. Finalnie wszystko poszło super i przy okazji udało mi się zwiedzić trochę Rosji.
Pamiętam też jak The New York Times poprosił mnie o sfotografowanie apartamentu w Sea Towers w Gdyni oraz samego budynku. Temat był raczej prosty, ale sam fakt, że zdjęcia ukażą się w tej gazecie był dość emocjonujący.
Kompleks biurowo-hotelowy i handlowy ZIL w Moskwie. Projekt: Blank Architects
Zdj. Piotr Krajewski
Sea Towers w Gdyni na zdjęciach dla The New York Times. Projekt: Andrzej Kapuścik
Zdj. Piotr Krajewski
Fotografia budynku i praca w terenie bywa pewnie często wyzwaniem. Jest dużo czynników, na które niekoniecznie masz wpływ. Zdarzały Ci się jakieś zabawne historie, których byś nigdy nie przewidział?
Często podczas zdjęć mam śmieszne interakcje z użytkownikami lub wykonawcami, którzy chwalą lub narzekają na budynek. Nie raz pozwalali mi wchodzić w miejsca, w które nie powinienem. Ostatnia, która mi przychodzi teraz do głowy to jak podczas fotografowania Teatru Letniego w Szczecinie pracownik zapytał, czy chce wejść po drabinie na niedostępny normalnie, dach z membrany, skorzystałem. Nie planowałem takiego ujęcia, a ostatecznie ukazało się na okładce jednego z magazynów.
Teatr Letni im. Heleny Majdaniec w Szczecinie. Projekt: Flanagan Lawrence
Zdj. Piotr Krajewski
Realizujesz sesje dzienne i nocne. Ważnym aspektem Twojej działalności jest między innymi lokalizacja budynku i naturalne światło. Jak wygląda normalny dzień fotografa architektury?
Każda sesja i sytuacja jest inna. Przy pełnej sesji zdjęciowej staram się zacząć pracę chwilę przed wschodem słońca, aby maksymalnie skończyć ten etap po 2-3 godzinach. W ciągu dnia wykonuję zdjęcia wnętrza. Po południu i wieczorem pozostałe zdjęcia z zewnątrz. Czasem całość trwa 5 – 6 godzin. Czasami może trwać nawet 10 godzin i więcej. Nie zawsze uda się wszystko wykonać za jednym razem ze względu na pogodę i rozbijam to na kilka dni. Nieraz budynek jest tak duży lub temat rozległy, że sesja potrafi trwać kilka dni. Tak było przy sesji Varso Tower, która teoretycznie mogła trwać 2-3 dni a zajęła mi ostatecznie kilkanaście. Pomiędzy jest proza życia: dużo kawy, dużo sprawdzania map pogodowych, bardzo dużo jeżdżenia samochodem.
Varso Tower w Warszawie. Projekt: Foster and Partners, Epstein Global (lokalny architekt)
Zdj. Piotr Krajewski
Varso Tower w Warszawie. Projekt: Foster and Partners, Epstein Global (lokalny architekt)
Zdj. Piotr Krajewski
Varso Tower w Warszawie. Projekt: Foster and Partners, Epstein Global (lokalny architekt)
Zdj. Piotr Krajewski
Jak przygotowujesz się do kolejnych sesji? Czy analizujesz bryłę budynku i jadąc na miejsce masz już w głowie pomysł na zdjęcia danego obiektu?
Przed sesją każdego budynku staram się wyobrazić sobie, jak wygląda w rzeczywistości i w jakich godzinach będzie najlepiej się prezentował. Oglądam sobie miejsce na mapach i Street View. Czasem oglądam przypadkowe zdjęcia, które znajdę w internecie. Dzięki dostępnym narzędziom jestem w stanie dokładnie określić w jakich godzinach promienie słońca będą padały na konkretne elewacje. Przy niższych budynkach analizuję najbliższe otoczenie i szukam miejsc z których budynek będzie widoczny w kontekście. Przy wyższych inwestycjach sprawa się bardziej komplikuje, bo promień sesji robi się jeszcze większy. Robi się z tego fajne wyzwanie, aby znaleźć miejsca, gdzie ciekawie widać go w panoramie miasta. Jeśli budynek jest w Warszawie to czasami robię sobie przed sesją spacer na miejscu, aby je lepiej poznać. Daje mi to wszystko zbiór informacji, które pozwalają bardziej komfortowo pracować. Wbrew pozorom, na wykonanie zdjęć w odpowiedniej porze dnia jest bardzo mało czasu, dlatego warto ułożyć sobie w głowie plan działania. Rzadko natomiast planuję sobie bardzo konkretne kadry. Raczej wychodzi to naturalnie w trakcie sesji.
Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie. Projekt: Estudio Barozzi Veiga
Zdj. Piotr Krajewski
Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie. Projekt: Estudio Barozzi Veiga
Zdj. Piotr Krajewski
Ważną częścią Twoje pracy jest na pewno sprzęt, a co za tym idzie także otwarcie na technologię i rosnące wymagania klientów. Od jakiegoś czasu wykonujesz także zdjęcia przy użyciu drona. Skąd pomysł i jak wyglądało wdrożenie w życie tego typu fotografii?
Pomysł na wykorzystanie drona do fotografii architektury przyszedł naturalnie wraz z rozwojem tej technologii. Zacząłem go wykorzystywać w swojej pracy ok. 2016 lub 2017 roku. Wymagało to zdobycia nowych umiejętności i uprawnień. Obecnie wykorzystuję go bardzo często w swojej pracy. Najczęściej pozwala mi pokazać budynek w szerszym kontekście oraz urbanistykę większych założeń. Wielokrotnie pozwalał mi sfotografować obiekt, którego nie było możliwości ująć z poziomu terenu na sąsiednich działkach. Zawsze traktuję zdjęcia z drona jako ciekawy dodatek, który stanowi uzupełnienie klasycznej fotografii architektury.
Generation Park przy Rondzie Daszyńskiego w Warszawie. Projekt: JEMS Architekci
Zdj. Piotr Krajewski
W branży projektowej, która jest w jakimś stopniu uzależniona od sytuacji gospodarczej, widać chwilowy zastój. Jak to się przekłada na Twoją działalność?
Ciężko mi jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Oczywiście, rozmawiam z przedstawicielami deweloperów i architektami. Słyszę dużo obaw o to jak będzie wyglądał ten i kolejny rok. Moja praca wygląda natomiast tak, że nigdy nie mam zleceń na 2-3 miesiące do przodu. Wszystko idzie na bieżąco, bez gwarancji na przyszłe zlecenia. Przyzwyczaiłem się trochę do tej niepewności i aktualna sytuacja nie różni się specjalnie od tego, co było w poprzednich latach. Myślę, że każdy zastój warto wykorzystać na przeorganizowanie myślenia o swojej firmie, jej promocji i wizerunku. Polecam to wszystkim.
Jakiego typu zlecenia lubisz najbardziej? Czy są zadania, które wywołują u Ciebie więcej emocji od pozostałych? Fotografowanie jakiego obiektu sprawiło Ci w ostatnim czasie najwięcej radości?
Zdecydowanie wszystkiego rodzaju budynki publiczne (szkoły, filharmonie, teatry, muzea, obiekty sportowe itd.). Z nimi zawsze mam najwięcej zabawy. Wiąże się też trochę emocjonalnie ze zdjęciami. Przez co ciężko mi potem podejmować decyzję odnośnie selekcji i cały proces się wydłuża. W ostatnim czasie był to np. Zespół Szkół Muzycznych w Łodzi dla Rysy Architekci, Dom dla bezdomnych xystudio lub już wspomniany Teatr Letni w Szczecinie dla Flanagan Lawrence. Lubię fotografować też domy jednorodzinne które często mnie zaskakują drobnymi rozwiązaniami i samymi lokalizacjami w których się znajdują. Było ich kilka m.in. dla 77Studio Architektury, Reform Architekt, BXB Studio i Stoprocent Architekci. Bardzo podoba mi się w mojej pracy to, że projekty, pogoda i lokalizacje się zmieniają. Każde zlecenie jest małym wyzwaniem więc rzadko bywa monotonnie.
Arena Toruń. Projekt: Biuro Architektoniczne DEDECO + Biuro Architektoniczne MD Polska
Zdj. Piotr Krajewski
Galeria Sztuki Starożytnej w Warszawie. Projekt: Nizio Design International
Zdj. Piotr Krajewski
Polska Zagroda. Projekt: BXBstudio Bogusław Barnaś
Zdj. Piotr Krajewski
Zintegrowany Węzeł Transportowy w Solcu Kujawskim. Projekt: RYSY Architekci | Rafał Sieraczyński
Zdj. Piotr Krajewski
Dom RE: LAKESIDE HOUSE. Pracownia: REFORM Architekt | Marcin Tomaszewski
Zdj. Piotr Krajewski
Publikując na przestrzeni kolejnych lat projekty polskich architektów i architektów wnętrz, zauważam coraz więcej fajnych pomysłów, ciekawych realizacji i interesujących młodych biur. Uznane i renomowane pracownie natomiast wciąż trzymają wysoki poziom. Jak Ty dzisiaj oceniasz polską architekturę?
Myślę, że z wiekiem nabrałem większej empatii do polskiej architektury. Kiedyś łatwiej było mi jednoznacznie i szybko ocenić, czy coś jest fajne, czy nie. Bazowałem wyłącznie na prostych uczuciach i pierwszym wrażeniu. Obecnie w każdej inwestycji staram się szukać więcej pozytywów i tego, co wnoszą do przestrzeni. Również to, jak odbieram budynek po dłuższym czasie i jak się przy nim czuję. Podobnie jak ty, uważam, że wszystko idzie w dobrym kierunku. Spotykam wielu zaangażowanych architektów oraz inwestorów i jest to bardzo budujące.
Wiem, że miałeś okazję przyjmować młodych praktykantów, którzy mogli by się uczyć fotografii u Twojego boku. Jakiej rady udzieliłbyś początkującym fotografom?
Dla mnie w komercyjnej fotografii architektury zawsze chodziło o atrakcyjnie pokazanie budynku bez oszukiwania odbiorcy „kreatywnymi” kadrami i nakładaniem modnych, kolorystycznych filtrów. Traktujcie fotografię jako formę reportażu o budynku, o którym opowiadacie historię. Zwracajcie uwagę na proporcje budynku i nie przekłamujcie ich. Przy bardziej skomplikowanych realizacjach dajcie sobie czas na analizę bryły, światła i okolicy. Pozwoli Wam to dojść do tego, o co chodziło jej twórcom i możliwie najlepiej przedstawić to na swoich zdjęciach. Fotografujcie dużo, nawet bardzo dużo, choćby tylko dla siebie. Obserwujcie architekturę i żyjcie nią.
Dzięki za rozmowę!
Kompleks Business Garden Warszawa. Projekt: J.S.K. Architekci, Studio Fuksas, Comarniski Architekten, sop architekten
Zdj. Piotr Krajewski
Siedziba DSV w Warszawie. Projekt: PLH Arkitekter A/S oraz APA Wojciechowski
Zdj. Piotr Krajewski
Pracownia Przewrotu Kopernikańskiego w Warszawie. Projekt: Heinle, Wischer und Partner Architekci
Zdj. Piotr Krajewski
