Konkurs na opracowanie koncepcji urbanistyczno – architektonicznej rewitalizacji obszaru obejmującego kwartał śródmiejski oznaczony numerem 36 ograniczony Aleją Wojska Polskiego oraz ulicami Bohaterów Getta Warszawskiego, Bł. Królowej Jadwigi, Małkowskiego, Ks. Bogusława X w Szczecinie
I Nagroda w konkursie
Autorzy: Grupa Architektoniczna DOMINO
Rozstrzygnięcie konkursu: Sierpień 2016
Idea
Projektowany kwartał, ze względu na swoją specyfikę, mix odmiennych funkcji zarówno czysto mieszkalnych jak również publicznych w postaci istniejącego obiektu biurowego zlokalizowanego wewnątrz kwartału oraz planowanego centrum wspierania aktywności lokalnej, musi zapewnić właściwe warunki dla wszystkich użytkowników. Istotnym zagadnieniem w rozwiązaniach projektowych jest rewitalizacja społeczna kwartału. Nie bez znaczenia jest położenie kwartału nr 36 w sąsiedztwie reprezentacyjnej szczecińskiej Alei Wojska Polskiego i Placu Zgody, miejsca które w przyszłości ma przejść metamorfozę w kierunku bardziej przyjaznej ludziom przestrzeni stając się miejscem spacerów, zakupów, spotkań z ograniczeniem ruchu kołowego na rzecz poruszania się pieszo i na rowerze. Projektowany kwartał zewnętrznie wiąże się z przestrzenią alei i placu oraz z sąsiadującym kwartałem zawierającym inne funkcje o charakterze społecznym.
Podstawowym założeniem projektowym jest stworzenie właściwej skali, nastroju dla przebywania, zamieszkiwania w tkance miejskiej oraz wytworzenie miejsca dla integracji społecznych. Chcemy stworzyć miejsca, w których chętnie przebywa się, odpoczywa, czy spotyka. Miejsce, które stanowi zarówno wizytówkę miasta i przyjazny dla mieszkańców salon miejski z własnym niepowtarzalnym klimatem sprzyjającym tworzeniu się więzi społecznych
Projekt zakłada stworzenie czytelnych przestrzeni publicznych, półpublicznych i prywatnych z zielonym wnętrzem, z ograniczeniem do minimum ruchu kołowego wewnątrz kwartału z zapewnieniem miejsc rekreacyjnych, odpoczynku dla dzieci i osób starszych, miejsc integracji. Projektowane przestrzenie przynależne poszczególnym funkcjom zapewniają wymaganą intymność a także umożliwiają procesy integracyjne w ramach wnętrza kwartału jak również w kontekście sąsiedztwa projektowanego zespołu.
Nowoprojektowanym obiektom wewnątrz kwartału w związku z ich odmiennością funkcjonalną i czasową oraz przynależnością do przestrzeni publicznej nadano wyróżniający detal, który wraz z projektowanym zagospodarowaniem terenu centralnej części kwartału właściwie eksponuje przestrzenie integracji społecznej. Nowe obiekty zaprojektowano w podobnej stylistyce przy użyciu stosunkowo prostych i niezbyt drogich materiałów. Siedziba STBS w sposób oczywisty ze względu na funkcję i rangę obiektu powinna odróżniać się od modernizowanych po sąsiedzku obiektów mieszkaniowych. Zastosowany materiał – siatka cięto – ciągniona oraz drewno oraz metoda jego wbudowania (w przypadku budynku Szczecińskiego TBS dodanie nowej „skóry” mobilnej w miejscach okien, w przypadku budynku mieszkalno – społecznego obudowa balkonów przesuwnymi panelami) stwarza możliwość silnego wyeksponowania obiektów, w łatwy sposób bez zmiany w istniejącej części budynku biurowego nadanie nowego efektownego wyrazu dość typowemu obiektowi powstałemu notabene wg typowej dokumentacji. Zaproponowane rozwiązania przy mobilności fragmentów elewacji w obu obiektach dają możliwość wielowariantowości oglądu elewacji i jej zmienności.
Na odmiennej zasadzie została rozwiązana architektura budynku plombowego przy ul. Małkowskiego 10, który został wkomponowany w odmiennie stylistycznie obiekty: XIX kamienicę oraz powojenny blok mieszkaniowy. Tutaj rozwiązania formalne zostały podporządkowane właściwemu nawiązaniu do kontekstu i stworzenia obiektu współczesnego wpisanego w przedwojenną tkankę miejską jednakże z interpretację historycznego kodu.
Zagospodarowanie terenu
Centralna część kwartału została przeznaczona na główny plac publiczny, przestrzeń rozciągniętą od narożnika ulic Boh. Getta Warszawskiego i Bł. Królowej Jadwigi – miejsca dostępu pieszego i kołowego do kwartału do przejść bramowych wiążących centralną przestrzeń publiczną z Aleją Wojska Polskiego i Placem Zgody. Wewnętrzna przestrzeń publiczna została obudowana projektowanymi i rozbudowywanymi obiektami o funkcjach publicznych, integracyjnych i podkreślona rozwiązaniami materiałowymi w posadzkach, elewacjach oraz elementami małej architektury. Wzdłuż tej przestrzeni rozciągnięto charakterystyczną pergolę, zadaszenie pod którym zaplanowano miejsca do spotkań, miejsca rekreacji, zabaw, mini amfiteatr. Z centralnego placu publicznego zapewniono dostęp do głównych funkcji publicznych kwartału: siedziby Szczecińskiego TBS, CENTRUM wspierania aktywności społecznej, żłobka oraz do przestrzeni półpublicznych znajdujących się na pograniczu przestrzeni publicznej i prywatnej. Część parterowa projektowanego wewnątrz kwartału budynku zawierająca żłobek została lekko wycofana wytwarzając w ten sposób przedogródek dla dzieci. Przestrzeń otwarta żłobka została rozciągnięta na zielony dach parterowej części, gdzie umieszczono plac zabaw dla dzieci. Centralny plac publicznych został wzbogacony mini amfiteatrem, fontanną w formie posadzkowych dysz, siedziskami i zielenią. Koncepcja zakłada otwarcie wnętrza publicznego przez istniejące dwa przejścia bramowe w kamienicach zlokalizowanych przy Placu Zgody i powiązanie z przestrzenią Alei Wojska Polskiego. Bezpośrednio za kamienicami frontowymi od strony Placu Zgody umieszczono plac wejściowy z akcentem rzeźbiarskim, będący kontynuacją wewnętrznej przestrzeni publicznej. Także z tej przestrzeni istnieje dostęp do obiektów użytkowanych przez Szczecińskie TBS. Po południowej stronie budynku biurowego STBS-u na zamknięciu przestrzeni publicznych umieszczono międzykwartałowy ogród społeczny oraz plac zabaw dla dzieci, jako miejsca aktywności i integracji społecznej z możliwością bardziej spontanicznych działań. W północnej i południowej części kwartału pomiędzy budynkami frontowymi, oficynami i projektowanymi i rozbudowywanymi obiektami zaplanowano małe placyki, przedogródki stanowiące przestrzenie półpubliczne i prywatne.
Dostęp pieszy do kwartału podzielono na trzy rodzaje: dostęp publiczny – przejścia bramowe od strony Placu Zgody, dostęp w narożniku ulic Boh. Getta Warszawskiego i Bł. Królowej Jadwigi; dostęp półpubliczny – przejście bramowe pod projektowanym budynkiem plombowym przy ul. Małkowskiego 10; dostęp prywatny poprzez bramy w kamienicach frontowych.
Rozwiązania funkcjonalno – przestrzenne wnętrza kwartału umożliwiają obsługę komunikacyjną z zapewnionym dojazdem do budynku biurowego STBS-u (2 miejsca postojowe w tym jedno dla osób niepełnosprawnych, dojazd do magazynu) oraz CENTRUM i żłobka oraz obsługę awaryjną, techniczną i przeciwpożarową kwartału wjazdem od strony ul. Boh. Getta Warszawskiego przez działkę nr 151. Wzdłuż ciągu obsługowego zlokalizowane zostaną śmietniki (częściowo wbudowane w budynku projektowane, częściowo jako wolnostojące lub podziemne) obsługujące wszystkie obiekty w ramach kwartału.
Koncepcja zakłada likwidację stacji transformatorowej i umieszczenie jej w obrębie garażu podziemnego poza obrysem parteru z zapewnieniem zewnętrznego dostępu do komory transformatora.
Projektowana pergola biegnąca wewnątrz kwartału wraz z fontanną w centralnej części placu, charakterystyczna nawierzchnia przestrzeni publicznej, element rzeźbiarski na placu wejściowym, międzykwartałowy ogród społeczny oraz murale planowane na ścianach szczytowych kamienic i oficyn stanowią wyróżniające, charakterystyczne elementy kwartału zwiększające atrakcyjność, umożliwiające utożsamianie się mieszkańców z miejscem i integrację. Powyższe elementy tworzą przestrzeń z „duszą”, przyjazną i zachęcającą do przebywania.
Rozwiązania funkcjonalne
Kwartał został podzielony na dwie przestrzenie kształtowane przez otaczające zespoły obiektów. Część publiczna kwartału została obudowana i wypełniona obiektami istniejącymi i nowoprojektowanymi o funkcji publicznej, społecznej i zajęła centralną część kwartału. Przestrzeń ta „rozlewa” się we wszystkich kierunkach przechodząc płynnie w formy przestrzeni półpublicznej i osiągając w sąsiedztwie budynków istniejących, mieszkalnych formy przestrzeni prywatnych. Takie rozwiązania zapewnia wielofunkcjonalność kwartału, stwarzając dla mieszkańców kwartału potrzebne miejsca odosobnienia, ciszy.
