„Konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej zagospodarowania terenu w rejonie skrzyżowania ulic Kazimierza Wielkiego i Świdnickiej”
Przejście podziemnie na ulicy Świdnickiej we Wrocławiu
Wyróżnienie
Projekt konkursowy: ArC2 Fabryka Projektowa
Data: Październik 2012
Lokalizacja: Wrocław
Zespół autorski:
ArC2 Fabryka Projektowa
KONCEPCJA PRZEBUDOWY PLACU
Miejsce objęte zadaniem konkursowym jest bardzo charakterystycznym punktem miasta, a także silnym węzłem komunikacyjnym. Decyzja o likwidacji przejścia podziemnego jako bezkolizyjnego traktu pieszego ul. Świdnickiej i związanie jego kubatury z pomieszczeniami dawnego baru Barbara i jego tarasu tworzy zupełnie nową jakość zarówno w zakresie przestrzennym jaki i funkcjonalnym. Miejsce to w historycznych fazach przeobrażało się wielokrotnie. Od miejsca południowych rogatek miasta przy pierwotnym obrysie fosy miejskiej, po ciasną zabudowę czynszową, aby stać się przedpolem dla obwodnicowego ruchu kołowego wschód-zachód. Metamorfoza tego miejsca wynikająca z decyzji komunikacyjnej (likwidacja ruchu tranzytowego) po raz kolejny zmienia charakter tego punktu miasta.
Miejsce to mające być centrum logistycznym imprezy „Wrocław Europejska Stolica Kultury” ma szansę stać się ważnym punktem ścisłego centrum miasta.
W zaproponowanym rozwiązaniu projektowym przyjęliśmy jako nadrzędną zasadę, powiązanie strefy podziemnej (wyłączonej z komunikacji) z tarasem i pomieszczeniami usługowymi po dawnym barze. Głównym motywem scalającym te trzy strefy jest światło. Ledowa oprawa wnętrza podziemia przechodzi w iluminację tarasu (świetlisty plafon), będący zapowiedzią intrygujących wydarzeń we wnętrzu budynku. Elementem spinającym całość założenie jest fantom – budynek widmo, rzeźbiarski akcent, odnoszący się do historycznego kontekstu – zabudowy wąskich, smukłych kamienic nad fosą. Budynek widmo jest też silnym sygnałem przestrzennym, informującym o nietypowym charakterze tego miejsca. Instalacja ta odnosi się również do sztuki konceptualnej, której Wrocław był kiedyś światową stolicą.
Koncepcja zakłada założenie na placu jednolitej nawierzchni z płyt betonowych o wymiarach 120x120cm , na którą nałożono raster porządkując przestrzeń. Raster tworzą umieszczone w posadzce punkty oświetlenia ledowego, dysze tworzące parę, metalowe elementy zawierające logo ESK, oraz punkty infrastruktury. Kolejne warstwy tworzące zagęszczone pola wyznaczają obszary o funkcjach szczególnych. Regularność siatki zakłócają przebiegające przez plac trasy komunikacyjne.
Usunięcie pasa zieleni , uwolniło przestrzeń dla ruchu i otworzyło przestrzeń. Powstała w ten sposób płaszczyzna tworzy przestrzeń wielofunkcyjną pozwalając na różne formy prezentacji.
Czerwony „dywan” okrywający schody do galerii w podziemiu ,rampę i schody na taras, wykonany zostanie z nawierzchni tartanowej.
Stalowa konstrukcja wieży wykonana zostanie ze stali nierdzewnej polerowanej, tworząc iluzoryczność jej obecności.
KOMUNIKACJA
Przez plac przebiegają trasy ruchu kołowego, tramwajowego, ścieżka rowerowa oraz ciągi piesze Założenia dotyczące komunikacji w obrębie placu mają na celu zwiększenie znaczenia ruchu pieszego nad ruchem kołowym. Ciągi komunikacji kołowej wykonane zostały z tej samej nawierzchni co dla ruchu pieszego, wyznacza je jedynie obniżenie terenu, rozgraniczone krawężnikiem. Takie rozwiązanie zwraca uwagę kierowcy , że wjeżdża w przestrzeń placu.
PRZEJŚCIE PODZIEMNE
Ściany korytarza podziemnego pokryte ekranami diodowymi LED na nowo zdefiniują to miejsce jako wielofunkcyjną przestrzeń wystawienniczą, koncertową oraz konferencyjną. Zainstalowane w ścianach czujniki stworzą możliwość wykorzystania holu jako nowoczesnej przestrzeni interaktywnej. Znajdujący się w pomieszczeniu technicznym serwer będzie sterował doborem treści audiowizualnych wpływając na wygląd i funkcję całej przestrzeni. Układ ścian pokrytych ekranami tworzy most z oświetloną, zewnętrzną konstrukcją poprzez umieszczenie ekranów na suficie holu wejściowego.
Koncepcja wyznaczenia przestrzeni poprzez ruch.
Ruch uczestników instalacji rejestrowany jest przy pomocy systemu wielokamerowego i zapisywany na serwerze, znajdującym sie w pomieszczeniu technicznym. Warstwy obrazów odtwarzane są w losowym porządku, z biegiem czasu ulegają uproszczeniu do postaci linii i płynnie rozmywają się. Zapisane ślady postaci ludzkich zastępowane są nowymi obrazami nagrywanymi w czasie rzeczywistym.
KONCEPCJA KONSTRUKCJI
Najistotniejsze elementy konstrukcyjne planowanej modernizacji podziemnego przejścia świdnickiego to zabezpieczenie ścian konstrukcyjnych istniejącej struktury podziemnej, związane z koniecznym obniżeniem posadzki. Ponadto wykonanie nowych żelbetowych ścian poprzecznych zamykających przestrzeń podziemną, wykonanie nowych schodów i windy do części podziemnej, wykonanie posadowienia i konstrukcji wieży symbolizującej kamienicę oraz rozbiórka schodów istniejących z peronu tramwajowego. Poniżej skrótowo opisano możliwości techniczne wykonania powyższych prac.
Obniżenie poziomu posadzki części podziemnej powoduje, że konieczne będzie podbicie fundamentów istniejących ścian nośnych przejścia. W tym celu proponuje się najszybszą i najbardziej efektywną metodę „jet grouting”. Metoda ta polega na wykonaniu pod istniejącymi fundamentami ścian nośnych palisady z pali o średnicy O600mm. Należy przewidzieć ukośne podbicie palowe tak, żeby nie zabierać przestrzeni zabudowy części podziemnej. Głębokość podbicia fundamentów palisadą „jet grouting” powinna zostać ustalona na etapie projektowania budynku w korelacji z rzędną obniżenia posadzki części podziemnej. Wykonywanie palisady z kolumn rozpoczyna się od wywiercenia otworu do wymaganej w projekcie głębokości za pomocą żerdzi wiertniczej. Podczas wiercenia można zastosować płuczkę wodna lub bentonitową, ułatwiającą wiercenie. Następnie rozpoczyna się proces formowania kolumny – z obrotowych dysz umieszczonych w żerdzi, podawany jest pod wysokim ciśnieniem zaczyn cementowo – gruntowy. W trakcie wykonywania iniekcji, następuje mieszanie gruntu ze spoiwem, które po związaniu tworzy wytrzymałą i szczelną strukturę cementowo – gruntową. Dzięki obrotowemu sposobowi podnoszenia żerdzi i jednoczesnemu wtłaczaniu iniektu powstaje kolumna o cylindrycznym kształcie. Do wykonania mieszanki iniekcyjnej zastosowany będzie szybkowiążący cement portlandzki marki CEM 32,5 lub CEM 42,5. Maszyna do wykonywania palisady bez problemu mieści się w przestrzeni pomiędzy istniejącą posadzką, a stropem przejścia podziemnego.
Pod żelbetowe ściany poprzeczne zamykające z obu stron ul. Świdnickiej przestrzeń przejścia, zamiast tradycyjnych ław fundamentowych proponuje się również wykonać palisadę „Jet grouting”. Należy zwrócić uwagę na fakt, że palisada może stanowić jednocześnie fragment szczelnej wanny, która wraz z wykonaną nową szczelną płytą posadzki, stanowić będzie szczelną wannę całości podziemia, zabezpieczoną przed napływem wody gruntowej. Wykonanie windy i nowych schodów zejściowych do części podziemnej przewiduje się jako klasyczne rozwiązania konstrukcji żelbetowych monolitycznych osadzanych, ze względu na szczupłość miejsca na przestrzenne wykopy, w szalunku traconym z grodzic stalowych. Konstrukcja stalowa symbolizująca szkielet kamienicy wykonana zostanie z rury kwadratowej 600/600mm ze stali nierdzewnej 00H18N10. Ze względu na brak stężeń elementów nośnych, wszystkie węzły szkieletu ramy będą wykonstruowane jako sztywne. Posadowienie ramy przewiduje się na żelbetowych palach wierconych w rurze obsadowej. Rzędna stopy pala ustalona zostanie na etapie szczegółowych obliczeń projektowych. Kotwienie słupów szkieletu odbywać się będzie poprzez śruby fajkowe, zabetonowane w głowicy pala. Takie rozwiązanie eliminuje konieczność wykonywania stóp fundamentowych, zajmujących większą powierzchnię zabudowy oraz ogranicza do minimum możliwość wystąpienia kolizji z niezinwentaryzowaną infrastrukturą podziemną. Przedstawiona koncepcja konstrukcji oparta została na szacunkowych analizach statyczno-wytrzymałościowych, w związku z tym na etapie dalszych uszczegółowień projektowych, obciążeń oraz rozwiązań konstrukcyjnych, przekroje elementów podane w niniejszej koncepcji oraz rozwiązania techniczne i materiałowe mogą ulec niewielkim zmianom.