W ostatnich dniach rozstrzygnięto konkurs na koncepcję siedziby domu kultury Twórcza Twarda w Warszawie. I Nagrodę zdobył zespół pracowni Kalata Architekci – Szymon Kalata, Eliza Kalata oraz Architekt ETH SIA Anna Jach. Gratulujemy!
Dom kultury Twórcza Twarda w Warszawie
I Nagroda w konkursie: Kalata Architekci | Szymon Kalata, Eliza Kalata oraz Architekt ETH SIA Anna Jach
Rozstrzygnięcie konkursu: listopad 2018r.
Dom kultury Twórcza Twarda
Projektowany budynek domu kultury „Twórcza Twarda” znajduje się na działce w ścisłym centrum Warszawy – w kwartale pomiędzy ulicami Twarda, Grzybowską, Jana Pawła II, w pobliżu Pałacu Kultury i Nauki w bezpośrednim sąsiedztwie z Synagogą Nożyków.
Historia miejsca
Przed II wojną światową w tym miejscu znajdowała się gęsta zabudowa pierzejowa wypełniająca cały kwartał, zamieszkała głównie przez ludność żydowską. W trakcie II wojny zabudowa kwartału została zupełnie zburzona, ocalała jedynie Synagoga Nożyków wraz z „białym Budynkiem”. W latach 60-70-tych został wybudowany 3 kondygnacyjny budynek Gimnazjum oraz 16 kondygnacyjne bloki mieszkalne osiedla „Za żelazną bramą” już według nowej modernistycznej koncepcji z budynkami luźno stojącymi wśród zieleni bez poszanowania dawnej struktury miejskiej. Z biegiem lat przestrzeń kwartału stopniowo się zagęszczała. W północnej części powstało przedszkole, hotel Merkury, w latach 90-tych w południowo-zachodniej części kwartału został zbudowany 130-metrowy wieżowiec Spectrum Tower, a w ostatnich latach 160-metrowy wieżowiec Cosmopolitan na osi ul. Emilii Plater oraz 160-metrowy wieżowiec Q22 w miejscu wyburzonego hotelu Mercury.
Stan obecny
W chwili obecnej przestrzeń tego kwartału jest nieuporządkowana, wydawałoby się chaotyczna, złożona z budynków o różnej wysokości i o różnym języku architektonicznym, o nieczytelnym układzie urbanistycznym, ale równocześnie bardzo interesująca, dynamiczna, bogata, witalna. Naszym zdaniem należy tę przestrzeń pomimo to, uznać jako pozytywną – opowiadają autorzy zwycięskiej koncepcji. – Przestrzeń ta odzwierciedla w pełni to czym jest miasto. Miasto jest żywym organizmem, które powstawało na przestrzeni wieków i nadal stale się zmienia.
Projekt
Nie projektujemy in cruda radice, tworzymy w miejscu silnie zurbanizowanym z długą historią, która ma silny wpływ na to co proponujemy. Przystępując do konkursu stanęliśmy przed dylematem czy nowy budynek domu kultury Twórcza Twarda powinien odtworzyć dawny układ urbanistyczny ciasnej zabudowy pierzejowej (tak przez nas lubiany) i stanowić zalążek dla kontynuowania tej koncepcji, czy raczej wobec zmian które już zaszły należy zaprojektować budynek na miarę swoich czasów, stanowiący kolejny element w czasie w „układance miejskiej – Warszawa”.
Uznaliśmy że prawidłowym rozwiązaniem jest to drugie.
Genius loci było dla architektów punktem wyjścia przy tworzeniu koncepcji. Uszanowanie historii miejsca oraz budynków sąsiednich – świadków wydarzeń odzwierciedla się w określaniu skali obiektu, reagowaniu wolumetria bryły na sąsiadów.
Nie proponujemy budynku naśladującego przedwojenne kamienice, które tutaj stały, idziemy krok dalej z nurtem rozwijającego się miasta. Proponujemy nową bryłę subtelnie wkomponowującą się i dopasowaną swoja skalą do skali budynku Synagogi i Białego domku, wśród istniejącej, soczystej zieleni na tle wysokich bloków i nowoczesnych drapaczy chmur.
Jeśli chodzi o wyraz architektoniczny, projektanci doszli do wniosku, że powinien to być budynek nowoczesny ale również powściągliwy, gdyż przestrzeń wokół jest już w chwili obecnej bardzo złożona. Dodatkowo sąsiaduje również z zabytkową Synagogą.
Założyliśmy, że nowy budynek powinien w miarę swoich możliwości spajać istniejące budynki, dlatego bryła ukształtowana została w następujący sposób: od strony wschodniej w sąsiedztwie z Synagogą posiada 3 kondygnacje i stopniowo narasta do 4-5 kondygnacji równolegle w stronę zachodnią w kierunku budynku mieszkalnego osiedla za Żelazną bramą.
Proponowana bryła budynku oraz wnętrza urbanistyczne ukształtowane są tak by stworzyć zabudowę w ludzkiej skali, w celu humanizacji przestrzeni zdominowanej przez otaczające budynki wysokościowe.
Zgodnie z założeniami projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zaproponowano od strony wschodniej budynku – pasaż pieszy z sekwencyjnie ułożonymi placami miejskimi. W bryle domu kultury wyraża się to podcieniem w parterze na wzór klasycznych podcieni miejskich, natomiast bez kolumnady.
Ważnym jest dla nas przywrócenie historycznego układu przestrzennego w postaci placu przed Synagogą i harmonijne zintegrowanie z obiektami historycznymi nowej zabudowy wraz z placem od południa i proponowanym łączącym je pasażem. Wartościowym było także włączenie kwartału zabudowy poprzez stworzenie pasażu łączącego ul.Twardą z ul.Grzybowską na drodze którego jest sekwencja budynku placu wejściowego przed Domem kultury, pasaż prowadzący do zrewitalizowanego placu przed Synagogą a następnie połączenie z ul.Grzybowską.
Proponowane rozwiązania projektowe podniosą jakość urbanistyczną przestrzeni centrum miasta a nowy budynek Domu kultury stanie się obiektem integrującym społeczność zarówno lokalną, gości, turystów jak i mieszkańców Warszawy.
