Z-Loft to ambitny projekt stanowiący głos w dyskusji o problemie poprzemysłowych, opuszczonych budynków w zaniedbanej części irlandzkiego miasta. Koncepcja została opracowana przez zespół młodych polskich architektów działających w międzynarodowych kolektywach projektowych.
Zespół Mentol Architects działa zarówno w Irlandii (Dublin) jak i w Polsce (Katowice i Warszawa):
„W Polsce cały czas rozwijamy bazę współpracowników i partnerów projektowych. W naszej codziennej pracy zajmujemy się tworzeniem architektury dla klientów indywidulanych, ale eksperymentujemy również w dziedzinie koncepcji architektonicznej i wzornictwa przemysłowego. Reprezentujemy (jak i wielu naszych kolegów w Polsce) pokolenie młodych projektantów, którzy nie wahają się współpracować w tzw. klastrach czy kolektywach projektowych. Te happeningi projektowe, które poniekąd są wynikiem sytuacji ekonomicznej w Europie, służą pozyskiwaniu zleceń, promocji i wymianie doświadczenia, ale przede wszystkim poszukiwaniom nowej jakości architektonicznej wprowadzanej autonomicznie podczas takiej współpracy na zasadach eksperymentu. W naszym projektowaniu dbamy o symbiozę pomiędzy środowiskiem naturalnym i zabudowanym, gdzie aspekt socjologiczny przestrzeni oraz rozwiązania ekologiczne są dobrze przemyślane. Specjalizujemy się w projektowaniu budynków ekologicznych i energooszczędnych. Czerpiąc z doświadczenia zdobytego za granicą, promujemy budownictwo pasywne w Polsce, wkrótce będziemy mogli zaprezentować nasze pierwsze realizacje w tym standardzie. W razie dodatkowych pytań prosimy o kontakt.”
Projekt: Z-Loft
Architektura: Menthol Architects
Lokalizacja: Dublin, Irlandia
Data opracowania: 2012
Z-Loft
Położony w Grand Canal Dock w Dublinie, Irlandia, stary młyn przemysłowy znany jako „Boland’s Flour Mill” otrzymał nowe życie, poprzez utworzenie zygzakowatej formy loftów na jego fasadzie. Poszczególne boksy w kształcie litery „z” unoszą się nad wodą i ułożone są jak wstążka tworząc swoistą rzeźbę, która zawiera przestronne apartamenty z przepięknymi widokami na okolicę. Apartamenty połączone są z warsztatami i pomieszczeniami wystawienniczymi w istniejącym budynku.
Ten koncepcyjny projekt zwraca uwagę na zaniedbany teren przy jednej z najpopularniejszych otwartych przestrzeni publicznych w Irlandii. Poprzemysłowy betonowy blok i towarzyszące budynki już od dawna wpisały się w sylwetkę okolicy, ale plan zagospodarowania terenu nigdy nie został opracowany jako spójna całość. Pozbawione opieki budynki niszczeją, co sprawia, że renowacja z roku na rok jest trudniejsza.
Więc co mamy z nimi zrobić? Pozostawić jako spadek dla przyszłych pokoleń, by sobie z tym problemem na swój sposób poradziły? Zburzyć? A może być bardziej kreatywnym i opracować plan przebudowy? Międzynarodowe przykłady, jak dawna kopalnia Zollverein -nazywana również „najpiękniejszą kopalnią na świecie”- pokazują, że poindustrialne zabytki mogą być skarbem wartym ochrony. Konserwacja poprzez wprowadzenie nowych funkcji oferuje szeroki wachlarz możliwości przyciągających wiele „biznesów” i może być prawdziwym inkubatorem kreatywności. Przywróćmy do życia ten zapomniany przez lata budynek i stwórzmy przestrzenie pracy i wystaw dla kreatywnych twórców. Stwórzmy lofty, które mogą być połączone z warsztatami i przestrzeniami wystawienniczymi w istniejącym budynku.
Wyjątkowy kształt „z” pozwala na lepsze oświetlenie, wentylację i wytworzenie interesujących dwupoziomowych apartamentów. Apartamenty posiadają panele słoneczne, pasywne ogrzewanie i chłodzenie oraz zielone tarasy z mini ogrodami i pnączami. Roślinność może stworzyć ciekawą zieloną elewację i stać się swoistą metaforą łączącą trzy elementy: przyrodę, sztukę i przemysł. Dwupoziomowy charakter apartamentów zapewnia naturalny podział na strefę nocną i dzienną. Ściana elewacji frontowej kryje konstrukcje kratowe i ze względu na to nie zawiera otworów. Pozostałe elewacje są przeszklone przy użyciu standardowych szyb i okien połaciowych na pochyłych płaszczyznach. Stalowa okładzina typu COR-TEN zapewnia bogaty naturalny kolor i kontrast z płaską elewacją betonową istniejącego budynku.
Proponowane lofty mają inspirować do ponownego wykorzystania innych opuszczonych budynków przemysłowych i przekształcenia ich w żywe, miejskie rzeźby.
Nagroda 20+10 +X World Architecture Community Awards
Projekt Z-Loft opracowany przez projektantów z pracowni Menthol Architects otrzymał jedną z nagród w prestiżowym zestawieniu 14 Cyklu 20+10+X World Architecture Community Awards. Wśród nagrodzonych projektów znalazły się ponadto jeszcze dwa projekty opracowane przez architektów z Polski:
„Festung Ślęza” zaprojektowany przez kameleonlab oraz dom w Zawierciu zaprojektowany przez Mateusza Górnika.
Nagroda 20+10+X należy do jednych z najciekawszych konkursów świata architektury. Na konkurs w każdej edycji nadsyłanych jest około 1100 prac z całego świata. Spośród wszystkich nadesłanych projektów wybieranych jest najpierw około 85 projektów, które kwalifikują się do głównej nagrody – nominacje. Jury konkursu stanowią wszyscy zarejestrowani użytkownicy strony World Architecture Community (ponad 3,500 osób), którzy nagradzają 10 projektów.
Główna nagroda przyznawana jest przez Członków Honorowych 20 projektom. Członków Honorowych stanowi ekskluzywna grupa zaproszonych uznanych architektów, krytyków, naukowców i teoretyków, redaktorów czasopism architektonicznych, kuratorów i innych ekspertów z ośrodków architektonicznych i innych organizacji, władz z różnych instytucji i organów rządowych, szczególnie zainteresowanych architektonicznych kwestiach. Znajdują się wśród nich m.in.: Hani Rashid, Mario Botta, czy laureaci prestiżowej nagrody Pritzkera Hans Hollein i Zvi Hecker.
