Konkurs architektoniczny na projekt Pomorskiego Muzeum Motoryzacji
I Nagroda w konkursie
Projekt konkursowy: MUS Architects
Data: Kwiecień 2013
Lokalizacja: Chwaszczyno, województwo pomorskie
Zespół autorski: Adam Zwierzyński, Anna Porębska
Współpraca: Przemysław Kowalkowski, Bartosz Puchalski
Więcej informacji o konkursie: Pomorskie Muzeum Motoryzacji
Wstęp.
Niniejsze opracowanie projektowe stanowi drugi etap projektu koncepcyjnego Pomorskiego Muzeum Motoryzacji. Projekt stanowi rozwinięcie założeń programowych i ideowych jakie zawarte były w pierwszej wersji budynku oraz uwzględnia zmiany wynikające z konsultacji inwestorskich oraz przemyśleń projektowych autorów opracowania.
Bazując na szeregu wytycznych do projektu przyjęto koncepcję stworzenia budynku w konstrukcji drewnianej.
Istotne dla projektowanej przestrzeni jest piękno drewna, zarówno w postaci eksponowanych elementów konstrukcyjnych, płaszczyzn okładzinowych jak i elementów wykończeniowych oraz form małej architektury.
Budynek muzeum jest klarowną przestrzenią ekspozycyjną –opakowaniem i tłem dla eksponatów, ale jednocześnie bryła tego typu budynku powinna być ikoną architektury.
Powinna być intrygująca, przyciągająca uwagę ludzi i mediów. Powinna stanowić znak w przestrzeni.
Budynek muzeum musi konceptualnie i formalnie komunikować swoją zawartość – idee, której jest poświęcony – w tym wypadku motoryzację oraz dynamikę nierozłącznie związaną z historią i rozwojem motoryzacji.
Piękno, prędkość i dynamika samochodów powinna zostać odzwierciedlona w projekcie muzeum.
Dla dobrego wpisania nowego elementu zagospodarowania w istniejący krajobraz i kontekst urbanistyczny a także z chęci tworzenia ciekawej i zróżnicowanej przestrzeni, należy w kreatywny sposób wykorzystać topografię terenu.
Zagospodarowanie i Architektura musza być funkcjonalne i ekonomiczne, a także doskonale zespolone wzajemnie ze sobą jak i z bezpośrednim otoczeniem obiektu.
Prostą i znaną typologię zabudowy należy poddać współczesnej i unikalnej hybrydyzacji w celu uzyskania nowej jakości – nietypowej i atrakcyjnej bryły budynku wpisanej w krajobraz i korzystającej w pewnym stopniu z lokalnych materiałów.
Nowe spojrzenie na standardową typologię stodoły czy hali ekspozycyjnej pozwoli na stworzenie atrakcyjnego i funkcjonalnego projektu a w finalnej części procesu – pięknej architektury.
Idea i forma.
Forma zagospodarowania działki stanowi odzwierciedlenie założeń jakie przyjęliśmy do projektowania. Poprzez aktywne modyfikowanie topografii uzyskaliśmy teren o zróżnicowanym poziomie oraz kubaturę obiektu częściowo wpisaną w teren.
Uważamy, że przestrzeń należy rozpatrywać jako integralną całość – przepływający i ciągły krajobraz, dlatego zarówno płaszczyznę zagospodarowania działki jak i samą bryłę budynku kształtujemy w połączeniu i w zwartej wzajemnej relacji.
Architektura.
Architektura powinna być reakcją na program funkcjonalny obiektu i założenia ideowe a kompozycja całości powinna być spójna i czytelna, tworząc nową interesującą i przyciągającą ludzi przestrzeń.
Jak wspomniano wcześniej zarys formy budynku jest wynikiem myślenia o przestrzeni jako całości, stąd bryła zdaje się wyrastać z płaszczyzny terenu, unosząc się przeistacza się ze skarpy w rodzaj ekranu fasady frontowej.
Artykulacja architektury.
Decydującą rolę w percepcji zewnętrznej budynku odgrywa jego dynamiczna bryła wynikająca ze zmiennej tektoniki połaci dachowej oraz jej połączenia ze skarpami w zagospodarowaniu terenu. Na skutek modelowego i płynnego manipulowania wysokością terenu i bryły budynku uzyskaliśmy zawsze intrygującą i zmienną percepcję budynku w zależności od lokalizacji obserwatora. Godna zaznaczenia jest to, iż dynamika kompozycji budynku nie została okupiona skomplikowaniem konstrukcyjnym. Dach w całości budowany jest z jednego, powtarzalnego, prefabrykowanego dźwigara kratowego.
Pod względem formalnym niezwykle istotna jest struktura szkieletu konstrukcji drewnianej. Rytmiczne podziały i trójwymiarowa sieć powiązań drewnianych elementów konstrukcji w zależności od pory dnia i stopnia nasłonecznienia ożywa w zmiennym światłocieniu. Dodatkowo sam rodzaj materiału – drewno zastosowane ze zdecydowaniem i ciągłością na elewacjach budynku będzie wpływało niezwykle pozytywnie na odbiorcę i stopień wpisania sporej kubatury w krajobraz zastany.
Wnętrza.
Przestrzeń powinna być funkcjonalna, purystyczna i neutralna – akcentami formalnymi są tu przede wszystkim eksponaty. Dobór materiałów wykończeniowych we wnętrzach może być modyfikowany i zmieniany na dalszym etapie prac projektowych jednakże założono naturalną i neutralną kolorystykę w której jedynie kolor drewna będzie się wybijał ponad bazową gamę bieli i szarości.
Eksponaty (samochody i części samochodów) będą wnosić dusze i koloryt do wnętrz zatem utrzymanie stonowanej kolorystyki i lapidarnej gammy materiałów wykończeniowych jest jak najbardziej wskazane.
W otwartej hali muzeum zaprojektowano „kręgosłup ekspozycji” – taśmę ekspozycyjną inspirowaną torami wyścigowymi, dającą możliwości interesującej prezentacji samochodów.
Tor ekspozycji został oparty na planie cyfry 8, która została umieszona w centralnej części hali ekspozycyjnej wytwarzając w ten sposób zmienne podziały w przestrzeni, wydzielając strefy i tworząc kuluary.
8-kę zaprojektowano w całości z drewna i wykończono deską drewnianą malowaną na biało farbą żywiczną. Na płaszczyźnie trasy ekspozycji umieszone zostaną elementy systemu informacji wizualnej obiektu – diagramy, grafiki i podpisy modeli samochodów oraz odnośniki do okresu ich powstania, fakty historyczne świadczące o tle społecznym danych czasów. W ten sposób „8-ka” stanie się ekspozycyjnym kontinuum czasoprzestrzennym.
Podsumowanie.
W wyniku przyjętych założeń funkcjonalnych i ideowych, poprzez wyraźne strefowanie, modyfikację bazowego modelu i świadome modelowanie zarówno bryły jak i struktury podziałów projektowanej przestrzeni, a także rygorystyczne utrzymanie wyraźnego pomysłu na budynek otrzymaliśmy dynamiczną i drapieżną bryłę muzeum motoryzacji – architekturę która jest szczera, wykorzystuje lokalne materiały, jest częścią krajobrazu, jest atrakcją w skali regionu i jak sądzimy może aspirować do miana ikony Pomorza.