Konkurs na opracowanie koncepcji architektoniczno-budowlanej zespołu szkół w Skokowej
I Miejsce
Skład zespołu:
arch. Zuzanna Polak-Cytawa (grupa hybryda)
arch. Anna Wójtowicz
arch. Marcin Skrzypczak (grupa hybryda)
Pracownia: Grupa Hybryda
Lokalizacja: Skokowa, Prusice, województwo dolnośląskie
Data: Wrzesień 2013
Architektura
Architektura nie ma sensu jeśli nie powstaje w danym czasie w danym miejscu.
Aby dobrze odpowiedzieć na zagadnienia ekologiczne projekt musi zawsze być usytuowany
I musi stworzyć dobre, logiczne relacje z miejscem w którym powstaje.
Projekt zespołu szkół w Skokowej ma na celu dać wyczerpującą odpowiedź na zagadnienia architektoniczno-estetyczne, ekologiczne i ekonomiczne.
Charakter miejsca, sąsiedztwo, natężenie światła, ruchu, kolory, materiały, oczekiwania funkcjonalne dają pierwszy, rzetelny zarys samego budynku i całej operacji.
Praca nad tymi elementami (kontekstem, funkcją i użytkowaniem) kotwiczy projekt w zagadnieniach ekologii i szacunku dla środowiska.
Budynek usytuowany jest wzdłuż zachodniej i północnej granicy działki. Główne elewacje części edukacyjnej zorientowane są w kierunkach wschód-zachód.
Bryła rozrasta się według zapotrzebowania i funkcji w głąb działki, w stronę wschodnią.
Elewacje zachodnia i północna ograniczają plac w centralnej części działki tworząc barierę chroniącą dzieci przed zewnętrzem i zapewniając łatwiejszą kontrolę nad nimi opiekunom.
Miejscowy plan zagospodarowania narzucił formę dachów: strome, o symetrycznych połaciach i kącie nachylenia 40stopni.
Zawsze równolegle względem siebie kalenice dachów są równolegle do zachodniej granicy działki.
Gra wysokości dachów jest wynikową kryjących pod sobą funkcji, ich wymogów wysokościowych i wysokości maksymalnej narzuconej w MPZT (max 12m). Zapis MPZT określający maksymalną wysokość kalenicy zdefiniował także zarys kompleksu sali gimnastycznej, której poziom 0, ze względu na dużą wysokość kondygnacji, został zaprojektowany w podziemiu.
Ze względu na funkcję budynek przewyższa powierzchniowo okoliczną zabudowę jednorodzinną. Jednak podobne gabaryty szkoły (parter + piętro), spadziste dachy, użyte materiały wykończeniowe (elewacje z cegły, dachówka ceramiczna…) niwelują różnicę powierzchni budynków. Bryła szkoły jak niedokończone puzzle składa kształty okolicznych domów.
Zagospodarowanie terenu
Wzdłuż zachodniej elewacji budynku zaprojektowano promenadę. Staje się ona elementem łączącym okolice z nowoprojektowanym budynkiem użyteczności publicznej. Szeroka aleja ciągnąca się wzdłuż głównej elewacji odkrywa budynek przed mieszkańcami. Przedstawia go im. Zaprojektowana mała architektura (ławki, oświetlenie) ożywia ją nadając jej funkcję integracyjną i użytkową. Publiczny budynek osadzony jest w publicznej przestrzeni.
Zastany teren jest częściowo porośnięty drzewami. Projekt zagospodarowania terenu uwzględnia zachowanie jak największej ich ilości.
Istniejące drzewa wpłynęły na ogólny plan budynku i stały się jego integralna częścią.
Pas wysokich drzew znajdujący się w centralnej części działki stał się przedłużeniem strefy wejściowej.
Szeroka promenada prowadząca do wejścia głównego kontynuuje się w formie zachowanego pasa drzew wewnątrz działki. Szeroko przeszklone wejście oraz świetlice znajdujące się na jego osi pozwalają dostrzec wnętrze działki już ulicy Piaskowej.
Oś widokowa podkreśla rangę wejścia do szkoły, pozwala podejrzeć pracę i zabawę dzieci będących w świetlicy i na zadrzewionym dziedzińcu.
Pozostawiona wysoka zieleń zostanie uporządkowana i zagospodarowana betonowymi płytami, alejkami, siedziskami… drzewa widoczne dla wszystkich (dzieci, rodzice, przechodnie) będą reperem miejsca i charakteru działki. Będą świadkiem, ze nowa szkoła została wpisana w zastane miejsce, a nieprzekopiowana z katalogu i posadowiona na wykarczowanym terenie znajdującym się „wszędzie i nigdzie”.
Proponowana mała architektura jest ekonomiczna w kształtach i wykonaniu, zarazem nawiązuje do lokalnych materiałów charakteryzujących się prostotą i elegancją. Prostopadłościenne ławki oraz lampy będą z czerwonej cegły, siedziska: drewniane.
Elementy małej architektury (plac zabaw, tereny rekreacyjne, amfiteatr, plac na imprezy terenowe, boisko sportowe) połączy siatka drewnianych alejek.
Tereny i place zostaną wydzielone i utwardzone poprzez zastosowanie drewnianych podestów.
W północno-wschodniej części działki zlokalizowane zostało boisko sportowe z bieżnią i zespołem urządzeń lekkoatletycznych (skocznia). Usytuowane jest w bezpośrednim sąsiedztwie sali gimnastycznej i basenu (opcjonalnego). Z sali prowadzi na nie bezpośrednie wyjście. Od ulicy Kościelnej boisko odgrodzone zostało naturalną barierą w formie nowo-projektowanego pasa zieleni wysokiej. Samo boisko tworzy wizualne zakończenie centralnego placu szkolnego.
Amfiteatr wraz placem na imprezy plenerowe znajduje się w centralnej części placu szkolnego.
Formę amfiteatru tworzy ukształtowanie terenu. drewniane siedziska zaprojektowano na spadku lekkiego zagłębienia terenu. Prowadzi do niego jedna z alejek, która zanika tworząc nieregularnie ułożone w terenie siedziska, a całość zamyka scena amfiteatru.
Kolejna z alejek prowadzi dzieci do skateparku znajdującego się w odciętej droga części działki.
Rozproszona bryła, tworzy wnęki i zagłębienia w elewacji wschodniej, ogrodowej. Zabieg ten pozwala na niejednolite zagospodarowanie terenu, w którym samoistnie wydzielają się przestrzenie o rożnym charakterze i funkcji.
Poetyka miejsca, intuicja, emocje stworzyły scenariusz budynku nowej szkoły, która wzbogaca miejscowość o nowy element będący zarówno jej architektoniczna wizytówką jak i edukacyjnym przykładem i wyznacznikiem nowych ekologicznych standardów.
Rozwiązania determinujące energochłonność budynku
Założeniem konkursu rozwiązania zbliżone do standardu pasywnego.
Charakterystyczna cecha budownictwa pasywnego jest umiejętne wykorzystanie naturalnych cech danego miejsca i klimatu. Dodatkowo, połączenie jej z wysokiej jakości materiałami budowlanymi oraz najnowocześniejszymi technologiami pozwala obniżyć do minimum koszty eksploatacji budynku.
Poprzez połączenie tych elementów ze szczególnym uwzględnieniem funkcji budynku oraz próbą ograniczenia budżetu powstał budynek zarówno bogaty architektonicznie jak i ekonomiczny w eksploatacji.
Proponowany budynek jest przykładem, że dyktatura ekologiczna może wzbogacić architekturę bryły.
Architektura zrównoważona to architektura „relacji” a nie architektura „obiektu”.
Elementy i rozwiązania, które zdeterminowały zaproponowaną formę budynku to orientacja działki, zastana i projektowana zieleń, szczególny nacisk na naturalny obieg powietrza oraz oświetlenie z jak największym wykorzystaniem światła słonecznego, prosta oraz stosunkowo zwarta, przy specyficznym dla szkół układzie liniowym, bryła budynku zapobiegająca powstawaniu mostków termicznych, wykorzystanie temperatury gleby, użycie wysokiej jakości materiałów budowlanych, zastosowanie zdecentralizowanej wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła…
W systemie ogrzewania budynku odniesiono się do ekologicznych źródeł energii- pompa ciepła, oraz zaproponowano opracowanie szczegółowego planu rozprowadzania wody deszczowej.
Budynek pełniący funkcje edukacyjna powinien sam być przykładem szacunku dla planety.
