Dom Polski, zaprojektowany przez Bogusława Barnasia oraz zespół pracowni BXB studio, wygrał konkurs ICONIC AWARDS 2022 w kategorii: Innowacyjna Architektura. Gala rozdania nagród odbędzie się 5 października w centrum wystawowym BMW Welt w Monachium.
Dom Polski
Projekt: BXB studio Bogusław Barnaś
Zespół: Bogusław Barnaś, Elena Casado Castrillo, Paulina Dobrzańska
Wizualizacje & Grafika: Bogusław Barnaś
Lokalizacja: gm. Gródek nad Dunajcem, Polska
Powierzchnia: 561 m2
Zdjęcie (porter): Jakub Żak
Dom Polski
Dom Polski nawiązuje stylistyką do polskiej kultury ludowej — malowniczych kościołów krytych gontem, smukłych dzwonnic oraz staropolskich dworów bogatych w niesamowite konstrukcje z bali drewnianych. Jest współczesną interpretacją bogatego i unikalnego polskiego dziedzictwa kulturowego, nieeksplorowanego we współczesnym designie.
Forma architektoniczna domu to betonowa podstawa oparta na stoku, na której wspierają się dwie dominujące bryły przełamane szklaną transparentną kondygnacją. Statyczny, ciężki prostopadłościan nawiązuje do tradycyjnych domów z bali, natomiast dynamiczna i lekka bryła zwieńczająca dom inspirowana jest formami drewnianych kościółków krytych gontem.
Dom usytuowany jest na 31-ha działce w gminie Gródek nad Dunajcem, na jednym z najwyższych okolicznych wzniesień, z którego roztacza się przepiękny widok na otaczający górzysty krajobraz, Jezioro Rożnowskie oraz przyległy do działki las.
Układ funkcjonalny domu został zorganizowany w taki sposób, aby wykorzystać walory widokowe działki. Strefa dzienna, wyniesiona na pierwszą kondygnację, została całkowicie przeszklona. Konstrukcja nośna podtrzymująca zadaszoną kubaturę została celowo pozbawiona wertykalnych kierunków, aby wpisać się w wielospadową formę architektoniczną domu, jak i otaczający krajobraz. Tutaj zlokalizowano przestronny salon z kominkiem otwarty na widokowy taras, jadalnię oraz kuchnię przyległą do drogi dojazdowej i pobliskiego lasu.
W nadwieszonej bryle krytej gontem zlokalizowano strefę prywatną – pokój dzieci, wysoką i przestronną sypialnię główną z łazienką oraz garderobą, przyległą do sypialni antresolę widokową otwartą na poniższy salon. Na samym szczycie konstrukcji natomiast zaprojektowano pokój kontemplacyjny (widokowy) inspirowany strzelistymi wieżami drewnianych kościółków.
Na parterze w prostopadłościennej bryle z bali zlokalizowano strefę wejściową, garderobę, drugą kuchnię, łazienkę oraz pokoje gościnne. Ta strefa została tak zaprojektowana, aby w przyszłości mogła stanowić niezależną odrębną strefę mieszkalną. Nad garażem zlokalizowany został zielony ogród widokowy, dostępny przez sypialnię gościnną. Ma on być alternatywnie prywatnym ogródkiem dla wydzielonej odrębnej strefy mieszkalnej.
W przyziemiu znajduje się biuro, pomieszczenie gospodarcze oraz garaż. Przyziemie również zostało tak zaaranżowane, aby z biura oraz garażu roztaczał się widok na jezioro.
Dom wyposażono w systemy mobilne ograniczające dostęp światła – wysuwane rastry chroniące również przed deszczem oraz zamykane okiennice podkreślające skosy całego założenia. Nietypowe trójkątne okna zlokalizowane w dachu sypialni i garderoby są współczesną interpretacją tradycyjnych lukarn.
Zaprojektowany dom może spełniać funkcję domu wielopokoleniowego z zachowaniem niezależności i odrębności poszczególnych stref mieszkalnych, przy opcjonalnym zintegrowaniu strefy dziennej jako przestrzeni wspólnej. Strefa odrębna (parter) może również służyć jako przestrzeń rekreacyjna dla turystów.
Filip Maciejowski, krytyk sztuki i architektury, o projekcie Domu Polskiego:
„Dom Polski należy do jednego z pierwszych i zarazem najciekawszych we współczesnej polskiej architekturze przykładów projektów, których koncepcja oparta jest na stopie, zdawać by się mogło, dwóch zupełnie wykluczających się idei, a mianowicie czystego geometryzującego minimalizmu oraz często zapomnianych i postponowanych elementów budownictwa lokalnego. Prowincjonalna mieszczańska architektura, rozmaite wiejskie chaty czy niepoliczone kościoły o konstrukcji zrębowej stanowią główną osnowę inspiracji Bogusława Barnasia. Forma domu jest bardzo nowoczesna, ale nowoczesność ta naturalnie wynika z odpowiedniej interpretacji tradycji, do której dom wprost nawiązuje. BXB studio z peryferyjności, architektury wernakularnej oraz lokalności tworzy nową, niespotykaną dotąd jakość. Dwie kondygnacje — dolna, linearna i oszczędna oraz górna, cechująca się dynamizmem i pewną ekspresją — harmonijnie ze sobą współgrają”.