Małopolska Chata Podcieniowa to dom, który czerpie inspiracje z polskiej drewnianej architektury podcieniowej. Historyczne podcienia osłaniały front domu przed deszczem oraz działaniem słońca. Domy podcieniowe często tworzyły pierzeje rynków miejskich i ulic, umożliwiając pieszą komunikację po mieście w deszczowe dni. W terenach górzystych podcienie podążały za topografią terenu, tworząc podcieniowe schody. Ciekawym przykładem tego typu rozwiązań są domy podcieniowe zlokalizowane na rynku Lanckorony.
Małopolska Chata Podcieniowa
Projekt: BXBstudio Bogusław Barnaś
Zespół: Bogusław Barnaś, Bartosz Styrna, Anna Taczalska, Urszula Furmanik, Natalia Bryzek, Alzbeta Barancikowa, Alicja Dziedzina, Anna Hydzik, David Hernandes Martin, Paulina Dobrzańska, Magdalena Fuchs
Zdjęcia: Sławomir Ślusarczyk, BXB studio, Luke Skyvideo
Produkcja Filmowa: Unique Vision Studio Rafał Barnaś
Lokalizacja: Małopolska
Projekt: 2015-2017 / Realizacja: 2017-2020
Powierzchnia: 362 m2
Małopolska Chata Podcieniowa
„Projektując ten dom, dostosowaliśmy się do zapisów Planu Miejscowego, który pozwalał na budowę jedynie domu parterowego z poddaszem dwuspadowym. Pomimo restrykcyjnych zapisów, udało nam się wykreować ciekawą strukturę budynku. Twórczo wykorzystaliśmy topografię widokowej działki i wydzieliliśmy aż pięć różnych poziomów, prawnie mieszczących się w definicji obiektu dwukondygnacyjnego” – opowiada autor projektu, architekt Bogusław Barnaś z BXBstudio.
Ten dom był nagradzany, zanim jeszcze powstał, natomiast realizacja, którą teraz możemy zaprezentować w całości po raz pierwszy, wygląda jeszcze lepiej niż koncepcyjne wizualizacje! Dziś projekt został zwycięzcą międzynarodowego konkursu jako jedyna realizacja z całego świata w kategorii Prywatna Rezydencja (mała i średnia realizacja) – Private Residence (Small-Medium) (Built)
Parter od strony wejścia i wjazdu do garażu powiązany jest z istniejącym poziomem terenu. Następnie w strefie dziennej – kuchni i jadalni – poziom nieznacznie obniża się, otwierając wysokie wnętrza na przepiękny widok. Jeszcze niżej, bezpośrednio na poziomie terenu, znajduje się przestrzeń salonu. W centralnej części strefy dziennej, gdzie zlokalizowano kominek, tworzy się kilkustopniowy uskok przebijający taflę szkła, mający swoją kontynuację na zewnątrz. Uskok we wnętrzu tworzy przestrzeń siedziska, formę wielopoziomowego audytorium, czy nietypowej aranżacji przestrzeni gościnnej. Na zewnątrz to współczesne schody podcieniowe, dynamiczny akcent stylistyczny, który harmonijnie spaja bryłę parteru z dwuspadową formą strzelistego poddasza.
Modernistyczny, w całości przeszklony od południa parter wykończony został naturalnie patynującym i starzejącym się drewnem na wzór historycznych domów podcieniowych. Skontrastowana, wyrazista forma poddasza została wykończona nowoczesnym materiałem – blachą Ruukki Classic, która definiuje precyzyjny detal architektoniczny. Rynny i piony spustowe zostały dyskretnie ukryte w połaciach dachu oraz ścianach zewnętrznych. Brama garażowa została wykończona materiałem elewacyjnym idealnie zlicowanym z fasadą domu.
„W otwartej strefie dziennej wyeliminowaliśmy tradycyjne słupy nośne, zastępując je stalową konstrukcją zintegrowaną z podziałami ślusarki okiennej, aby stworzyć otwartą przestrzeń, przeszkloną na całej długości elewacji południowej” – kontynuuje architekt.
Minimalistyczna, otulona blachą, zamknięta w purystycznym trójkącie bryła poddasza tworzy wyrazisty podcień, chroniący przed słońcem i deszczem. Poddasze od strony południowej mieści otwarte aż do kalenicy wnętrze widokowej sypialni, a od strony północnej dwupoziomowy gabinet z antresolą na najwyższym już piątym poziomie.
Małopolska Chata Podcieniowa to dom designerski ale jednocześnie trwały i ponadczasowy, bo zakorzeniony w tradycji. Wierzymy w BXB studio, że dzięki temu jest on czymś więcej niż tylko nowoczesnym budynkiem.
Bogusław Barnaś (BXB studio)
architekt, projektant, nauczyciel akademicki
Ukończył Architekturę na PK oraz FH Muenster w Niemczech. W 2009 r. założył BXBstudio skupiając doświadczenie zdobyte m.in. w Londynie u Normana Fostera. W latach 2012-2017 wykładał na KAAFM. W 2014 r. zaliczony do grona 20 najbardziej utalentowanych młodych architektów świata wg wydawnictwa Wallpaper*. W 2015 w gronie 15 najlepszych polskich architektów przed czterdziestką wg Property Design. W roku 2018 otrzymał nagrodę „Architekci Małopolski 2017” za projekt Małopolskiej Chaty Podcieniowej oraz PLGBC Green Building Awards za najlepszy projekt ekologiczny dla Eco Warsaw Tower. W tym samym roku Property Design umieściło BXBstudio na liście 25 najpopularniejszych polskich biur architektonicznych. W 2019 ponownie nagrodzony przez PLGBC za Dom Symbiotyczny w kategorii najlepszy projekt ekologiczny. W 2021 za realizację Małopolskiego Domu Podcieniowego otrzymał międzynarodową nagrodę Rethinking the Future Awards w kategorii – mała i średnia realizacja domu jednorodzinnego.
