„Złoty Łaszt – Centrum innowacji aktywności społecznej” to praca dyplomowa Huberta Piekarczyka wykonana pod kierunkiem Piotra Arleta na Wydziale Architektury i Budownictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Projekt zdobył doroczną Nagrodę im. Prof. Leszka Teodozego Dąbrowskiego przyznawaną dla najlepszych dyplomów obronionych na szczecińskiej uczelni. Gratulujemy!
Wybierając temat pracy magisterskiej obserwowałem zmiany już wprowadzone w zabudowie miasta oraz starałem się wpasować w plan rozwoju miasta na nadchodzące lata. Jednym z głównych celów Szczecina jest zwiększenie atrakcyjności i dostępności szczecińskiego waterfrontu tworząc z niego wizytówkę i przyszłe centrum miasta. Z uwagi na ten fakt, postanowiłem w pracy magisterskiej zająć się zagospodarowaniem działki położonej na Łasztowni, znajdującej się przy ulicy Zbożowej. – opowiada Hubert Piekarczyk
Złoty Łaszt – Centrum innowacji aktywności społecznej
Autor: mgr inż. arch. Hubert Piekarczyk
Promotor: dr hab. inż. arch. Piotr Arlet
Uczelnia: Wydział Budownictwa i Architektury | Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
Złoty Łaszt
Centrum innowacji aktywności społecznej
Teren opracowania, mimo położenia w centralnej części miasta, nie jest wykorzystywany jako część śródmieścia. Wynika to częściowo z nieefektywnej komunikacji pieszej oraz samochodowej pomiędzy dwoma brzegami rzeki. Mający zostać wybudowany Most Kłodny przebiegający wzdłuż Trasy Zamkowej ma rozwiązać problem z komunikacją pieszą, samochodową oraz publiczną pomiędzy dwoma brzegami Odry.
W trakcie procesu projektowego przeanalizowałem układ przestrzenny Szczecina pod względem ośrodków kulturalnych. Przeważająca większość tego typu obiektów koncentruje się w obrębie Śródmieścia, tworząc swoim usytuowaniem szlak turystyczny biegnący ku Odrze. Zauważyć też można brak obiektu kierującego swoją ofertę do szerokiego grona odbiorców – uczniów, rodzin oraz seniorów. – mówi autor nagrodzonego projektu.
Opierając się o dane zebrane z analiz urbanistycznych autor postanowił zaprojektować interaktywne centrum nauki o tematyce stoczniowej i morskiej połączone z Fablabem – miejscem pracy kreatywnej. Miałoby to być miejsce, gdzie przemysłowy charakter Łasztowni połączyłby się z kulturalno-rozrywkową zabudową Śródmieścia. Odwiedzający mieliby tu szansę poznać potencjał miasta płynący z jego dostępu do portu, jak i poznać najnowsze technologie wykorzystywane w morskim handlu, górnictwie czy przemyśle okrętowym. Dzięki interaktywnym stanowiskom ekspozycyjnym, odwiedząjcy zaczyna wchodzić w interakcję z wystawą.
Zagospodarowanie terenu
Połączony z wystawą budynek FabLabu zawiera przestrzenie warsztatowe, gdzie zainspirowani twórczo zwiedzający centrum, jak i stali użytkownicy, mają szanse stworzyć coś samodzielnie. Przystosowane do szerokiego spektrum prac sale warsztatowe stanowiłyby miejsce, gdzie rozwinąć mogliby się niezależni twórcy i rzemieślnicy.
Proces projektowania zagospodarowania terenu rozpoczęto od ustalenia obowiązującej i nieprzekraczalnej linii zabudowy. Następnie, działkę podzielono dwiema osiami komunikacyjno-kompozycyjnymi. Oś o orientacji wschód-zachód wprowadza komunikację pomiędzy projektowanymi budynkami oraz dzieli zabudowę nabrzeżną, tworząc rytm wraz z istniejącym budynkiem biurowym Lastadia. Oś północ-południe wydziela pas zabudowy oraz stanowi przedłużenie istniejącego ciągu komunikacyjnego do mostu Kłodnego W miejscu przecięcia obydwu osi kompozycyjnych oraz ciągów pieszych utworzono plac publiczny. Ma on uzupełniać funkcjonowanie Bulwarów Nadodrzańskich tworząc miejsce dla wydarzeń kulturalnych. Aby w pełni wykorzystać walor lokalizacji, jakim jest widok na rzekę oraz Stare Miasto, zabudowę zróżnicowano wysokościowo, jednocześnie zapewniając lepsze doświetlenie. W obrębie nabrzeża sąsiadującego z placem wprowadzono schody i tarasy, które umożliwiają spędzanie czasu na Bulwarach w bardziej rekreacyjny sposób.
Forma budynku
Projektowanie zewnętrznej formy budynku centrum innowacji i aktywności społecznej rozpoczęto od wprowadzenia podziału formalnego na dwie części – wystawową i warsztatową. Zgodnie z wprowadzonym podziałem funkcjonalnym, zaplanowano układ komunikacji zewnętrznej – dostawy ciężarowe do budynku wystawowego oraz dojazd samochodowy do obiektu warsztatowego.
Następnie, aby uczynić parter obu części lepiej skomunikowanym z Bulwarami i projektowanym placem publicznym, elewacja parteru została cofnięta względem lica obiektu. Sam parter został zaprojektowany jako otwarty układ funkcji ogólnodostępnych
W nawiązaniu do zabudowy znajdującej się na Łasztowni przed II wojną światową, fasada obu części podzielona została zgodnie z rytmem spichlerzy ustawionych szczytowo względem brzegu rzeki. Aby umożliwić efektywne doświetlenie wnętrz światłem słonecznym, utworzone w ten sposób moduły odsunięto względem siebie.
Fasada pokryta została perforowanymi panelami wykonanymi ze złota nordyckiego – stopu miedzi i cynku odpornego na patynienie. Dzięki zastosowaniu perforacji, zachowane zostało połączenie wizualne między wnętrzem a zewnętrzem obiektu. Pozwala to też na uwidocznienie ramy konstrukcji fasady nadającej budynkowi industrialny charakter.
Obie części założenia maja funkcjonować zarazem samodzielnie, jak i współgrać ze sobą wzajemnie. Budynek ekspozycyjny ma za zadanie dostarczać wiedzę i inspirować użytkowników do samodzielnego opracowywania nowych rozwiązań i usprawnień. Budynek warsztatowy powinien zapewniać zaplecze materiałowe oraz techniczne niezbędne do realizacji własnych pomysłów. Technologie opracowywane wewnątrz budynku warsztatowego mogą potem być wystawione lub użytkowane w ekspozycyjnej części centrum. Wzajemną korelację wspomaga formalne połączenie obu części za pomocą pomostu mieszczącego się na trzecim piętrze budynku wystawowego.
Program funkcjonalny
W obrębie projektowanego garażu podziemnego znajduje się 107 miejsc dla samochodów osobowych – w tym 5 dla osób niepełnosprawnych, przestrzeń manewrowa dla samochodów zaopatrzenia oraz powierzchnia rozładunkowa z dostępem do dwóch wind towarowych oraz sal montażowo –magazynowych.
Parter budynku centrum zagospodarowany został jako otwarta przestrzeń, w obrębie której przenika się przestrzeń wystaw tymczasowych z hollem wejściowym i mediateką. W budynku warsztatowym w parterze zlokalizowano przestrzeń społeczną stanowiącą przedłużenie placu oraz kawiarnie.
Pierwsze piętro części ekspozycyjnej zaaranżowane zostało jako centrum konferencyjne z zapleczem gastronomicznym.. W budynku warsztatowym zlokalizowane są sale do organizacji zajęć dla dzieci – w formie otwartej świetlicy lub zamkniętych sal, gdzie odbywają się warsztaty tematyczne.
Kolejna kondygnacja części wystawowej zaaranżowana jest w całości jako druga strefa wystawy stałej – zajmująca się obszarem strefy szelfowej. Drugie piętro budynku warsztatowego zagospodarowane jest jako FabLab, miejsce pracy manualnej przy użyciu narzędzi emitujących różne natężenia hałasu, w związku z czym niezbędne jest wprowadzenie podziałów wewnętrznych.
Trzecie piętro w budynku ekspozycyjnym poświęcone jest strefie przybrzeżnej – prezentowane są tam technologie związane z wykorzystaniem jodu, soli morskiej oraz alg w medycynie lub kosmetyce. Znajduje się tam też sala poświęcona bursztynowi – jego powstawaniu, obróbce i zastosowaniu. Budynek warsztatowy w obrębie czwartego piętra zawiera przestrzeń coworkingową oraz inkubator przedsiębiorczości.
Kolejna kondygnacja znajduje się już jedynie wewnątrz budynku warsztatowego i mieści w sobie restaurację połączoną z tarasem widokowym.
Szczecin jest miastem o bogatej historii oraz unikatowej na skalę kraju lokalizacji. Celem mojej pracy magisterskiej było stworzenie miejsca, które uzupełniałoby braki w kulturowo-edukacyjnej ofercie Szczecina. Jednocześnie chciałem przedstawić propozycję funkcji, która nawiązywałaby do historii i tożsamości miasta. Myślę, że w ramach prezentowanej pracy magisterskiej udało mi się stworzyć rozwiązanie, które łączy oba aspekty oraz stanowi odpowiedź na problemy współczesnego Szczecina. – dodaje Hubert Piekarczyk.
