Ten apartament znajduje się w budynku z lat 40-tych XX wieku, położonym przy jednej z głównych arterii komunikacyjnych Lizbony, zaprojektowanym przez architekta Manuela Norte Juniora (1878 -1962), którego prace można łatwo rozpoznać po elementach dekoracyjnych inspirowanych secesją. Wnętrza projektu pracowni nmdarq podkreślają historyczny charakter aranżowanej przestrzeni, wprowadzając jednocześnie do wnętrz nowe, współczesne rozwiązania – funkcjonalne i estetyczne.
Apartament w Lizbonie
Projekt: nmdarq
Główny architekt: Nuno Miguel Dias
Współpraca: Pedro Vieira
Projekt oświetlenia: nmdarq
Instalacje i nadzór: My project, Lda
Wykonawca: Oficina dos Sonhos, Lda
Powierzchnia: 255,00m2
Zdjęcia: Ivo Tavares Studio
Apartament w Lizbonie
Budynek to jedno z ostatnich dzieł architekta. Powstał w czasie, gdy Norte Júnior próbował odejść od znanego mu eklektyzmu, zachowując niejako jego cechy w obliczu rodzącego się modernizmu. Te odniesienia są widoczne zarówno w budynku, jak i w mieszkaniach. Prezentowany apartament zachował niektóre elementy dekoracyjne z tamtych czasów, takie jak chociażby ozdobne sufity w częściach wspólnych. Dzięki dużym powierzchniom oraz dobrze rozłożonym i oświetlonym przestrzeniom, projekt zasadniczo koncentruje się na dostosowaniu istniejącego stanu do nowych współczesnych rozwiązań, zachowując swoją tożsamość i pamięć o dawnych czasach.
Z dwoma niezależnymi wejściami, głównym i dodatkowym z bezpośrednim dostępem do kuchni, projekt ma na celu zachowanie przestrzennej hierarchii wynikającej z pierwotnego układu, wprowadzając niewielkie zmiany w zakresie układu funkcjonalnego. Architekci zaprojektowali nowy niewielki przedsionek, przebudowę kuchni oraz wydzielili na nowo dwie sypialnie. Projekt zachowuje przy tym lokalizację istniejących przestrzeni wspólnych, ich kształt i wielkość, a tym samym historyczne, ozdobne sufity.
Brak przedsionka w mieszkaniu stworzył wyzwanie dla nowego holu projektowanego na niewielkiej przestrzeni pozbawionej naturalnego światła. Część wejściową doświetloną poprzez „półotwarcie” holu do biblioteki. Korytarz charakteryzuje się reinterpretacją boazerii, złożonej z poziomego fryzu i pionowego żebra z lakierowanego na biało drewna. Korytarz umożliwia dostęp do salonu i jadalni. Wszystkie pomieszczenia różnią się od siebie rzeźbionymi sufitami.
Z korytarza przechodzi się również do kuchni, która przeszła głęboką metamorfozę, czyniąc ją bardziej funkcjonalną i dostosowaną do nowych wymagań, z charakterystyczną kolorową trójwymiarową okładziną z mozaiki ceramicznej. Przy kuchni znajduje się również duży balkon, przez który można dostać się do pokoju pokojówki i pralni.
Najbardziej prywatna część mieszkania składa się zasadniczo z dwóch sypialni i łazienki obsługującej jedną z nich. Główną tworzy mały korytarz, który oddziela garderobę od części sypialnej, co podkreśla nie tylko sufit, ale także ściana wezgłowia łóżka, złożona z pionowych elementów z drewna orzechowego, które służą również do oświetlenia pomieszczenia. Z garderoby mieszkańcy mają dostęp do małego biura i prywatnej toalety.
Przekształcenie pomieszczeń wymagało większej ingerencji i konieczne było zagwarantowanie integralności konstrukcyjnej budynku poprzez zaprojektowanie konstrukcji stalowej, odpowiednio połączonej przegubowo z istniejącą konstrukcją budynku.
Podczas realizacji udało się odzyskać praktycznie całą istniejącą podłogę drewnianą, wymieniając posadzkę jedynie w pomieszczeniach mokrych. Niezbędna była również wymiana instalacji, które były w złym stanie. Niektóre istniejące drewniane elementy, takie jak drzwi, listwy przypodłogowe i inne, zostały częściowo odzyskane lub zastąpione replikami, zachowując tym samym pamięć o przestrzeni.
Wprowadzone nowe materiały i elementy pozostają w harmonii z istniejącymi, wyraźnie zidentyfikowanymi w swoim czasie. Nowe faktury i barwy wyróżniają się, dodając walorów estetycznych i funkcjonalnych całej koncepcji, jak w przypadku boazerii, której prążkowany wzór znajduje odzwierciedlenie w kuchni (zabudowa wyspy). Ręcznie wykonana ceramika została zaprojektowana specjalnie dla tego projektu.
Oświetlenie, głównie rozproszone, pojawia się w niektórych przestrzeniach jako główny bohater, w innych pełni funkcję pomocniczą w podkreśleniu elementów dekoracyjnych.
Oprócz zachowania historycznych elementów znajdujących się w mieszkaniu, należało również zabezpieczyć niektóre z mebli i elementów dekoracyjnych, które właściciele posiadali i chcieli zachować.