Projekt TORP to koncepcja adaptacji wojskowej wieży torpedowej zlokalizowanej na Zatoce Puckiej na apartamenty. Autorami pomysłu rozbudowy obiektu z czasów II Wojny Światowej są architekci z warszawskiej pracowni MFRMGR Frejda & Gratkowski (wcześniej MOKO Architects).
Nazwa projektu: TORP
Lokalizacja: Zatoka Pucka (Puck Bay), Poland
Autorzy projektu: MFRMGR Frejda & Gratkowski Architekci | Marta Frejda , Michał Gratkowski
Współpraca: Pamela Krzyszczak, Mateusz Góra
Wizualizacje: Mateusz Dąbkowski
Powierzchnia użytkowa: 160 m2
Adaptacja powojskowej wieży torpedowej z czasów II Wojny Światowej
Adaptowany obiekt, to jeden z kilku, unikatowych, rozmieszczonych na wodach Zatoki Puckiej, otoczonych aurą tajemniczości i niedostępności, które wzbudzają ciekawość plażowiczów, żeglarzy i poszukiwaczy wrażeń. Poza sporadycznym wykorzystaniem tych budowli do ćwiczeń przez nurków czy do scenerii filmów, pozostają puste i nieużywane. Zniszczone, opuszczone i niedostępne wystawione są na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych. Z każdym rokiem ulegają coraz większej degradacji..
Owe niszczejące budynki to elementy złożonego zespołu niemieckich Zakładów Doświadczalnych TWP prowadzących badania nad doskonaleniem torped w trakcie II wojny światowej. Opracowywany przez nas projekt dotyczy jednego z ulokowanych między Juratą a Jastarnią punktów obserwacyjnych. Z uwagi na strategiczną i niezwykle atrakcyjną lokalizację, w naszym projekcie zaproponowaliśmy stworzenie obiektu wielofunkcyjnego.
Budynek zaprojektowany jest tak, aby mogli z niego korzystać nie tylko badacze tego obszaru, ale też entuzjaści sportów wodnych. Ludzie ceniący sobie spokój i poszukujący inspiracji. Każda przebywająca tam osoba, może poczuć się jak szef tajemniczej organizacji Widmo. Przez to, że obiekt jest zlokalizowany na wodzie, około 2 km od brzegu, to komunikacja z nim jest niestandardowa. W lecie można tam dopłynąć łodzią motorową. W zimę jest tylko szansa dostania się tam, po skutej lodem zatoce, bojerem lub poduszkowcem.
Projekt TORP wprowadza funkcję pozwalającą wykorzystać potencjał tego niezwykłego miejsca. Jest także formą ochrony unikatowego obiektu, który pozostawiony w obecnym stanie szybko zmierzałby ku kompletnemu zniszczeniu. Stworzenie spójnego z krajobrazem założenia z poszanowaniem istniejącej historycznej tkanki czyni z obiektu miejsce pamięci.
Pomysłem na kształtowanie formy obiektu jest powtórzenie odwróconej zastanej bryły.
Pomiędzy nową i starą bryłą znajduje się pustka wraz z zachowanym tarasem widokowym. Chcąc subtelnie podkreślić różnicę „stare – nowe”, w części starej przeprowadzamy jedynie proces renowacji istniejącej cegły klinkierowej, a do budowy nowej części, używamy tego samego materiału wykonywanego we współczesnej technologii i formacie. Wprowadzona funkcja wymagała przeprojektowania układu otworów okiennych pod względem rozmieszczenia i wielkości. Pierwotne otwory zostały zamurowane z pozostawieniem wnęk, dzięki czemu zachowany został ich detal i gabaryt. Taki sposób kształtowania bryły pozwala dostosować budynek do nowej funkcji nie zacierając jednocześnie jego historycznego charakteru.
Powierzchnia na pierwszym poziomie istniejącej struktury została zaprojektowana jako przestrzeń badawcza, przeznaczona do pracy. Ze względu na ograniczoną wielkość parteru zaplanowano jego nadbudowę.
Nowa część składa się z pomieszczeń sypialnych, mogących pomieścić do 8 osób. Zaprojektowanie jej w sposób pozwalający na dowolną aranżację, odpowiada na potrzeby różnorodnych potencjalnych użytkowników. Budynek składa się zatem z dwóch stref: pracy – umieszczonej w pierwotnej strukturze i snu – umieszczonej w strukturze nadbudowanej. Przestrzenie te przedzielone są tarasem, który może pełnić zarówno funkcje obserwacyjne jak i rekreacyjne. Taras o specyficznym kształcie barierki stanowi też historyczny element.
Wokół budynku zachowaliśmy zewnętrzny pierścień komunikacyjny z wbudowanymi magazynami na prowiant oraz zbiornikiem na ścieki. Do budynku mogą cumować łodzie obsługi oraz użytkowników TORP. Cały obiekt jest wyposażony w ekologiczne systemy produkcji i odzyskiwania energii. Pozyskuje się ją z wiatru i słońca (budynek posiada też awaryjny generator prądu zasilany ropą naftową), ścieki są filtrowane i przechowywane w szczelnym zbiorniku. Po jego zapełnieniu, nieczystości przepompowuje się na specjalną barkę i transportuje się odpowiedniego miejsca.
Budynek wybudowano na styku głębiny i płycizny – jest to obszar wysokiego falowania. W celu ochrony obiektu zaproponowaliśmy pomost pełniący funkcję falochronu i ogólnodostępnej przystani. Po między falochronem a budynkiem zaplanowaliśmy „wyspy-barki” Pełnią one różne funkcje zgodne z myślą zrównoważonego rozwoju: zbiornika na wodę opadową, przydomowego ogródka na warzywa i zioła oraz ostoi dla ptactwa czy dzikiej plaży.
Projekt ten to próba powiązania przeszłości z teraźniejszością. Dzięki uniwersalnemu zaplanowaniu funkcji wewnątrz, swojej nietypowej bryle oraz usytuowaniu, TORP może zaspokajać potrzeby różnych użytkowników. Zaprojektowany przez nas budynek przyczyni się też do zwiększenia wiedzy historycznej i ekologicznej obszaru Zatoki Puckiej. Może stać się atrakcyjnym punktem na mapie regionu.
Opis autorski: MFRMGR Frejda & Gratkowski
