Opuszczone zabudowania gospodarcze składające się z przedwojennych stodół i ruin dawnego budynku mieszkalnego, znajdują się na rozległej działce położonej w jednej z zabytkowych dolnośląskich wsi. Jej metryka sięga średniowiecza, a cała wieś objęta jest strefą ochrony konserwatorskiej. Miejsce to zauroczyło parę inwestorów, którzy zapragnęli starą stodołę rozbudować i zaadaptować na przyszły dom. NA NO WO Architekci stworzyli program funkcjonalny wokół starej stodoły we współczesnym stylu adaptując historyczne obiekty na potrzeby nowych mieszkańców.
Dom w zagrodzie
Projekt: NA NO WO Architekci
Powierzchnia domu: 350 m2
Dom w zagrodzie
Klienci szukali miejsca przepełnionego spokojem, gdzie życie będzie mocno powiązane z otaczającą przyrodą. Dlatego w przestronnym ogrodzie oprócz warzywnika, zielnika i sadu przewidzieli miejsce, które będzie przeznaczone dla kur i kaczek.
Wolny czas inwestorka planuje poświęcać na realizowanie hobby jakim jest krawiectwo i rękodzieło, stąd w projekcie przewidzieć należało odrębny gabinet z widokiem na ogród i taras. Zostaną w nim umieszczone maszyny do szycia oraz regały z materiałami i dekoracjami. Wolnostojący garaż z warsztatem i połączona z nim dwustanowiskowa wiata to natomiast miejsce, które będzie umożliwiało realizowanie motoryzacyjnych pasji inwestora.
Po usunięciu wewnętrznych podziałów w przestrzeni starej stodoły, otworzyła się efektowna przestrzeń z wyeksponowaną więźbą dachową, która tworzyć będzie przyszłą strefę dzienną. Wysoka na 6 metrów zapewni miejsce na trzymetrowy stół biesiadny i ponad czterometrową świąteczną choinkę. Stworzenie przestrzeni odpowiedniej dla organizacji dużych rodzinnych przyjęć i spotkań towarzyskich było bowiem jedną z głównych wytycznych projektowych.
W zabytkowym układzie wsi łatwo dostrzec przykłady zachowanych zabudów zagrodowych, gdzie budynki gospodarcze i mieszkalne rozlokowane są na planie litery „U” wokół dziedzińca wjazdowego. Projektując układ przestrzenny przyszłego domu postanowiliśmy nawiązać do tego charakterystycznego dla wsi sposobu zagospodarowania działki – opowiadają autorzy projektu z pracowni NA NO WO Architekci.
Dawną stodołę rozbudowano o dwa budynki. Pierwszy mieszczący strefę głównego wejścia, garaż i towarzyszące pomieszczenia pomocnicze, ustawiono z jednej strony jako jej przedłużenie, natomiast drugi mieszczący część sypialnianą i strefę prywatną właścicieli dostawiono z drugiej strony prostopadle. Dziedziniec wjazdowy został domknięty przez ustawiony równolegle, wolnostojący garaż z wiatą i warsztatem.
Między nowoprojektowanymi budynkami, a dawną stodołą zaprojektowano niskie przeszklone łączniki umożliwiające wgląd z dziedzińca w tylną ogrodową część działki. Nawiązują one do charakterystycznych, ustawionych naprzeciwko siebie, często pozostawionych w pozycji otwartej, historycznych wrót wiejskich budynków gospodarczych. Łączą one frontowe podwórze z tylną częścią posesji i przylegającymi polami uprawnymi.
Rozplanowanie elementów rozbudowy dawnej stodoły, w oparciu o schemat zabudowy zagrodowej, umożliwiło wytworzenie dwóch stref na działce: półprywatnej z dziedzińcem wjazdowym od frontu i prywatnej od strony ogrodu. Pomieszczenia strefy prywatnej otwierają się dużymi przeszkleniami na ogród i otaczający go krajobraz rozległych pól, natomiast od strony dziedzińca sąsiadującego z zabudowaniami wsi, chronią prywatność mieszkańców dzięki zastosowaniu podwójnych elewacji. Przeszkloną ścianę korytarza prowadzącego do łazienek i sypialni przysłania murowana ażurowa ściana ceglana. Specjalny układ cegieł umożliwi wpuszczenie rozproszonego światła i zapewni widok na zewnątrz przy jednoczesnym ograniczeniu wglądu z zewnątrz w prywatną część domu.
Tak jak pierwotnie, budynek będzie otynkowany od zewnątrz, natomiast wnętrze zostanie wykończone płytka ceglaną. Odwrotny zabieg zostanie zastosowany w nowoprojektowanych budynkach, gdzie elewacje będą wykonane z cegły rozbiórkowej, ułożonej w wątku polskim, a wnętrza będą tynkowane, minimalistyczne i malowane na biało.
Pierwotnie projekt obejmował rozbudowę i adaptację przedwojennej stodoły na funkcje mieszkalne, jednak stan techniczny i niekorzystna lokalizacja obiektu względem granicy działki, wpłynęły na decyzję inwestorów o rozebraniu i odbudowie budynku przy częściowym użyciu zachowanych materiałów budowlanych.
Odbudowywana stodoła będzie stanowiła odwzorowanie starego obiektu pod względem gabarytów i proporcji. Najbardziej charakterystyczne elementy dawnego budynku jak wiązary więźby dachowej, pokrycie dachu dachówką karpiówką żłobkowaną układaną w koronkę, nieregularny układ otworów okiennych i drzwiowych od strony podwórza zostaną odtworzone. Cegła rozbiórkowa posłuży do wykończenia ścian od wewnątrz, a stare belki drewniane po demontażu więźby zostaną ponownie użyte jako konstrukcja stropu piętra. Renowacji i ponownemu wykorzystaniu mają zostać poddane również takie elementy jak stare drewniane wrota do wychodka z charakterystycznym sercem wyciętym w deskach oraz kamienne granitowe koryta, które w swoim drugim życiu będą pełniły funkcję umywalek.
Tak jak pierwotnie, budynek będzie otynkowany od zewnątrz, natomiast wnętrze zostanie wykończone płytka ceglaną. Odwrotny zabieg zostanie zastosowany w nowo projektowanych budynkach, gdzie elewacje będą wykonane z cegły rozbiórkowej, ułożonej w wątku polskim, a wnętrza będą tynkowane, minimalistyczne i malowane na biało.
Odbudowa stodoły umożliwi nowe jej usytuowanie w stosunku do granicy z działką sąsiednią, zgodnie z obowiązującymi przepisami, dzięki czemu w elewacji południowej będzie możliwe zaprojektowanie nowych przeszkleń i wyjść na zewnątrz. Dodatkowo będzie można wykonać odpowiednią izolację termiczną i przeciwwilgociową.
Dzięki zastosowaniu paneli fotowoltaicznych, pompy ciepła i wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, nowa stodoła będzie zapewniała współczesne standardy użytkowe.
