Konkurs na opracowanie koncepcji zagospodarowania przestrzennego Placu Narutowicza w Warszawie.
Wyróżnienie w konkursie
Projekt: WXCA – Pracownia Architektoniczna
Data: Maj 2013
Lokalizacja: Warszawa
Zespół autorski: Zbigniew Wroński, Szczepan Wroński, Agnieszka Łańko, Michał Czerwiński, Małgorzata Dembowska, Marcin Bieńka
Wizualizacje: Artur Adamczyk
Nowe centrum „Starej Ochoty”
Plac Narutowicza, czyli obszar zlokalizowany w przecięciu istotnych w skali miasta układów funkcjonalnyh i historycznych. Otwarta przestrzeń u zbiegu ulic Grójeckiej, Filtrowej i Uniwersyteckiej, z dominującą nad placem okazałą budowlą modernistycznego kościoła, pełni jednocześnie funkcję ważnego węzła komunikacji kołowej i tramwajowej, a także oferuje okolicznym mieszkańcom zielone, rekreacyjne skwery.
W otaczającej śródmiejskiej zabudowie, w sercu Starej Ochoty, masywne kamienice szczelnie wypełniają kwartały. Całość tworzy gęstą tkankę zwartej zabudowy. Wysokie walory krajobrazowe starodrzewu, czytelny, centryczny układ urbanistyczny, oraz liczne wartościowe historycznie i architektonicznie obiekty, tworzą wyjątkowy charakter zielonej okolicy Placu Narutowicza.
Według planu regulacyjnego z 1923 roku na terenie Ochoty miało powstać osiedle o charakterystycznym układzie zabudowy, opartym na centrycznie zbiegających się ulicach: Filtrowej oraz Uniwersyteckiej. Osiedle zostało w dużym stopniu zrealizowane pod nazwą Kolonii Lubeckiego, jednak jego serce – Plac Narutowicza nigdy nie otrzymał formy zapisanej wprojekcie.
Aby wydobyć potencjał historycznych i krajobrazowy walorów oraz strategiczną lokalizację obszaru, proponujemy ponownie zdefiniowaną formę nowoczesnej i funkcjonalnej przestrzeni publicznej współgrającą z parkowym charakterem dzielnicy, tworząc atrakcyjne i przyjazne nowe centrum „Starej Ochoty”.
Koncepcja zakłada wydobycie półkolistej formy Placu Narutowicza poprzez dopełnienie jego przestrzeni ścianą zabudowy od południowo-wschodniej strony oraz stworzenie Parku wzdłuż ulicy Akademickiej, bogatego w najbardziej wartościowy starodrzew. Kontrast wielkomiejskiego charakteru Placu z okalającym go Parkiem, porośniętym bujną zielenią pozwoli wydobyć walory obydwu przestrzeni i podkreślić ich odmienny charakter.
Aktywności w obszarze Placu definiują z jednej strony funkcje usługowe zaprojektowane w otwartych, dwukondygnacyjnych parterach; z drugiej strony plac pełni funkcję ważnego węzła przesiadkowego komunikacji miejskiej – lokalizacja przystanków tramwajowych, autobusowych oraz wejść do metra zapewnia łatwość przesiadek, a także w sposób równomierny dystrybuuje ruch w obrębie Placu.
W środkowej części placu zaprojektowano pawilon powiązany z przystankami tramwajowymi , autobusowymi oraz wejściem do planowanej stacji metra. Małą architekturę placu stanowią niewielkie wzniesienia aranżujące miejsca spotkań. Całość placu została zaprojektowana jako jednolita kolorystycznie posadzka z betonu architektonicznego o zróżnicowanej fakturze. Zachowany na placu starodrzew wyrastający z architektonicznej posadzki pozwoli stworzyć niepowtarzalny plac- z jednej strony miejski i nowoczesny, z drugiej- pełen zieleni.
W kontraście do miejskiego charakteru otwartej, reprezentacyjnej przestrzeni, wzdłuż ul. Akademickiej zaprojektowano okalające ją, parkowe założenie. W obszarze zawierającym się między nowo-projektowaną zabudową, a istniejącą pierzeją zaplanowano miejski ogród oraz zlokalizowano zespół drewnianych tarasów, podestów i zadaszeń stanowiących rozszerzenie programu lokali w parterach okolicznych budynków o zewnętrze. Ta nieco wyciszona, intensywnie zielona przestrzeń tworzy atrakcyjną scenerię rozrywki i rekreacji.
Projektowana zabudowa została zaplanowana tak, by w sposób czytelny wydobyć formę Placu i jednocześnie pozwolić na integrację z obszarem Parku. Architektura projektowanych obiektów pozwala zieleni wnikać w jej strukturę oraz umożliwia użytkownikom swobodny przepływ pomiędzy Parkiem, a Placem. Podziały i wysokość elewacji nawiązuje do przedwojennej formy reprezentacyjnej kamienicy przy ulicy Filtrowej 70 stanowiącej zaczątek półkolistej pierzei.
W projektowanej zabudowie planuje się szereg funkcji, generujących życie w obszarze placu.Ważnym elementem organizacji przestrzeni w zadanym obszarze jest wydobycie bryły modernistycznego kościoła, która obecnie ginie w natłoku chaotycznej, tymczasowej zabudowy oraz nieuporządkowanej zieleni.
Projekt zakłada nadanie nowej jakości przestrzeni wokół kościoła przez zwiększenie jego przedpola, stworzenia placu wokół bryły oraz odsłonięcie widoku na jego elewację.
Proponujemy usprawnienie komunikacji samochodowej i tramwajowej, które w chwili obecnej czynią plac nieprzyjaznym i trudno dostępnym dla pieszych użytkowników.
Zgodnie z tendencją do ograniczania ruchu tranzytowego przez miasto, a także dążenia do ograniczania ruchu samochodowego w obrębie Centrum i Śródmieścia, zaproponowaliśmy obniżenie klasy ulicy, zawężenie pasów ruchu, wprowadzenie parkowania równoległego oraz nowo projektowanych ścieżek rowerowych, a także pasów zieleni. Uzyskaliśmy odpowiedni przekrój ulicy, który nie stanowi bariery i zagrożenia dla użytkowników przestrzeni publicznej. Ponadto zaprojektowane zostało szerokie przejście dla pieszych na wysokości posadzki placu, która wzmacnia powiązanie kościoła z placem i jednocześnie stanowi próg zwalniający dla samochodów.
Wprowadzenie wspólnego pasa ruchu dla autobusów komunikacji miejskiej i tramwajów umożliwia stworzenie wygodnego węzła przesiadkowego, a ze względu na małą częstotliwość kursowania autobusów komunikacji miejskiej na tym odcinku jego przepustowość pozostanie na odpowiednim poziomie.
Zobacz: Wybrane projekty WXCA!
