Konkurs architektoniczny, jednoetapowy na koncepcję architektoniczną Sądu Rejonowego w Nysie, województwo Opolskie.
III Nagroda w konkursie
Projekt konkursowy: Brzozowski Grabowiecki Architekci
Data: Listopad 2013
Zespół autorski:
Brzozowski / Grabowiecki Architekci Sp. z o.o.:
arch. Jan Belina Brzozowski, arch. Joanna Szymkowiak, arch. Paweł Karczmarczyk, arch. Maciej Rąbek
Wizualizacje: Monokolor
Struktura funkcjonalna / współczesne wymagania dotyczące budynków sądów
W projektowanym budynku przyjęto układ z wewnętrznymi dziedzińcami doświetlającymi sale sądowe. Taki układ pozwala na logiczny podział funkcjonalny budynku na strefę ogólnodostępną, przeznaczoną dla stron i strefę od dziedzińca, gdzie mieszczą się pokoje składów sędziowskich. Pomiędzy nimi znajdują się sale sądowe – jedyne miejsce spotkań sędziów ze stronami – wraz ze wszystkimi pomieszczeniami pomocniczymi. Dzięki temu układ pionowej komunikacji oparty jest na dwóch reprezentacyjnych klatkach schodowych, położonych w centrum budynku – ogólnodostępnej i przeznaczonej dla sędziów oraz . Trzecia droga przeznaczona dla konwojów prowadzi po krawędzi dziedzińca i łączy sale sądowe wydziału karnego, które z tego powodu usytuowane są nad sobą.
Główne wejście, znajdujące się w narożniku budynku, jest wejściem zarówno dla interesantów, jak i dla pracowników. Tuż za drzwiami wejściowymi, w bezpośrednim sąsiedztwie głównej portierni, znajduje sie śluza wejściowa, wyposażona w urządzenia kontroli dostępu i kontroli. Dopiero za śluzą przechodzi sie do trzykondygnacyjnego holu głównego, który rozprowadza po wszystkich funkcjach ogólnie dostępnych. Na parterze, w strefie ogólnodostępnej, znajduje sie również biuro obsługi klienta, biblioteka, kawiarnia oraz szatnia. Cześć biurowa jest dostępna z wejścia od strony dziedzińca, ze śluzy prowadzącej od głównego wejścia (poprzez kontrolowanie drzwi obok portierni) lub z garażu przeznaczonego dla pracowników sądu. Ze względu na obciążenia stropów archiwum oraz magazyn wydziału ksiąg wieczystych znajdują sie jeden nad drugim na kondygnacji -1 i +1. W skrzydle zachodnim zlokalizowany jest eksterytorialny zespół konwoju.
Biura zespołów sędziowskich pogrupowane są kondygnacjami w taki sposób, by komunikacja pomiędzy sekretariatami i sędziami była jak najbardziej efektywna. Ze względu na częstotliwość udziału poszczególnych sędziów w rozprawach położenie sali sadowej na tym samym piętrze co biura nie jest konieczne.
Komunikacja wewnętrzna oparta jest o dwie główne klatki schodowe (sędziowską i ogólną), wydzielony pion na potrzeby konwoju oraz o dwie klatki ewakuacyjne w końcach traktu o przeznaczeniu ewakuacyjnym. Klatki ewakuacyjne są wydzielone zarówno pod względem pożarowym, jak i kontroli dostępu. Są również śluzą, służącą do kontrolowanego przejścia pomiędzy strefą ogólnodostępną i strefą sędziów.
Struktura przestrzenna /budynek wokół wewnętrznych atriów, pomiędzy dwoma palisadmi, kolumnadami.
Sale sądowe są przestrzenią o specjalnym znaczeniu. Bycie na sali sądowej oznacza stanięcie przed wymiarem sprawiedliwości bez względu na rolę. W tej sali ważą się losy ludzi i rozstrzygają ważne spory. Wokoło tych sal zbudowany jest budynek. Sale są umieszczone w samym sercu bryły, zwrócone do wewnętrznych atriów doświetlających ich wnętrza, a jednocześnie pozwalających na izolację od zewnętrznego świata.
Główny trzon budynku, jakim są dziedzińce, otoczone salami sądowymi, jest jednocześnie rdzeniem strukturalnym budynku. Od strony ulic Szopena i Norwida otoczony jest monumentalną kolumnadą, za którą kryją się przestrzenie ogólnodostępne. Od strony dziedzińca w postaci gęstej palisady pozwalającej na dobre doświetlenie gabinetów sędziowskiej przy niskiej penetracji wzrokowej z zewnątrz. W narożnikach zewnętrznym i wewnętrznym zlokalizowane są dwa trzony komunikacyjne: ogólnodostępny – o reprezentacyjnej formie, widoczny do strony ulicy oraz przeznaczony dla sędziów, pozwalający na szybką i wygodną komunikację pomiędzy piętrami.
Rozwiązania materiałowe
Budynek wykonany jest z materiałów o długiej trwałości i niezawodności przy jednoczesnej dbałości o dostępność, łatwość wykonania i koszty.
Konstrukcja budynku wykonana w technologii żelbetowej wylewanej na budowie. Budynek posadowiony na palach betonowych, zagłębiony o 1 kondygnację pod poziom terenu. Kondygnacje nadziemne na w konstrukcji słupowo-płytowej na siatce konstrukcyjnej nie przekraczającej rozpiętości 840cm. Trzony komunikacji głównej oraz trzonów komunikacyjnych jako elementy usztywnienia poprzecznego.
Elewacje w części korpusu budynku wykonane z prefabrykatów betonowych montowanych do belki obwodowej. Prefabrykaty znajdują się w strefie zimnej poza linią fasady, co ma duży wpływ na zmniejszenie ich gabarytów, kosztów i masy. Prefabrykaty wykonane z betonu o dużym kruszywie i łagodnej barwie, powierzchnia płukana po zdjęciu szalunków, dająca charakterystyczną chropowatą naturalną fakturę. Od strony ścian szczytowych elewacja z prefabrykatów uzupełniana pasami tynkowanymi lub z paneli aluminiowych. Ślusarka okienna aluminiowa w kolorze ciemno-grafitowym.
Ostatnia najwyższa kondygnacja wykonana w tynku powleczona pionowymi lizenami wykonanymi z aluminiowych profili ciągnionych w kolorze grafitowym.
