Na wszystkich odwiedzających festiwal designu w Londynie w tym roku czeka przyjemna niespodzianka. Do 12 października na terenie Rootstein Hopkins Parade Ground w Chelsea College of Arts można podziwiać jedną z głównych atrakcji festiwalu, która z pewnością wywoła uśmiech na twarzach amatorów innowacyjnych projektów. Wszystko to za sprawą spektakularnej konstrukcji wykonanej z klejonego warstwowo drewna tulipanowca amerykańskiego, przypominającej uśmiech – „The Smile”. Wnętrze instalacji jest w dodatku udostępnione dla publiczności. Autorką tego niezwykłego projektu jest Alison Brooks, a za jego wykonanie odpowiada firma konstrukcyjna Arup we współpracy ze Stowarzyszeniem Handlowym Amerykańskiego Przemysłu Drewna Liściastego (AHEC).
„The Smile”
Projekt: Alison Brooks Architects
Konstrukcja: Arup / AHEC
Lokalizacja: Londyn, Wielka Brytania
Więcej o projekcie: The Smile
The Smile
Ta przykuwająca uwagę, lekko wygięta, pusta w środku forma na 3,5 m wysokości, 4,5 metra szerokości i 34 m długości. Kształtem przypomina wygięty na obu końcach tunel. Koncepcja Alison Brooks, eksponująca strukturalny i przestrzenny potencjał klejonego warstwowo tulipanowca amerykańskiego to pierwszy na świecie projekt, w którym wykorzystano duże panele z drewna liściastego stworzone tą metodą (CLT).
„Sama forma »The Smile« sugeruje, że obiekt będzie się poruszał – jest zaproszeniem do spaceru po zakrzywionej podłodze. Pojedyncze drzwi i rampa zachęcają do wejścia do środka. Konstrukcja celowo sprawia wyobrażenie Arki Noego. Po przekroczeniu progu, światło wpadające do wnętrza z obu końców tunelu zachęca do wejścia na jeden z punktów widokowych” – opisuje swój projekt Alison Brooks. „W ścianach pawilonu znajdują się owalne otwory, wpuszczające do wnętrza światło dzienne. Dzięki temu wnętrze »The Smile« pokrywają intrygujące świetlne wzory. Po zmierzchu z każdego z otwartych krańców »The Smile« padają wiązki światła, wydłużające obiekt wizualnie. To element żartu, przymrużenia oka, przywodzący na myśl połączenie struktury krajobrazu i budowli, a jednocześnie możliwość schronienia pod podpartymi centralnie ramionami” – dodaje Alison Brooks.
Drewno klejone warstwowo to zazwyczaj drewno iglaste, np. świerk. We współpracy z firmą Arup AHEC rozpoczął proces eksperymentowania z takimi panelami, które tworzy się z szybko rosnącego tulipanowca amerykańskiego. Badania wykazały, że tulipanowiec charakteryzuje się wyższą wytrzymałością niż świerk, a przy tym wygrywa z nim pod względem walorów estetycznych. Posiada on naturalny połysk, a jego włókna mają zwartą i gładką strukturę. Ponadto istnieje możliwość wyboru tulipanowca całkowicie gładkiego i pozbawionego sęków, co z estetycznego punktu widzenia daje efekt znacznie czystszy, niż w wypadku drewna iglastego. To niezmiernie interesujące drewno o wspaniałym zróżnicowaniu włókien i barw.
„»The Smile« nie jest instalacją, jest czymś znacznie bardziej istotnym. To w rzeczywistości ostatni etap dziesięcioletniego projektu kwestionującego wyłączne wykorzystanie drewna liściastego w celach strukturalnych. Jednak zamiast prowadzić eksperymenty w warunkach laboratoryjnych, prowadzimy je w przestrzeni publicznej” – mówi David Venables, dyrektor AHEC na Europę. „Trzy lata temu we współpracy z pracownią architektoniczną dRMM (de Rijke Marsh Morgan Architects) i firmą Arup powstał projekt »The Endless Stair«, pierwszy prototyp wykonany z klejonego warstwowo tulipanowca amerykańskiego, zaprezentowany podczas London Design Festival. W efekcie tego przedsięwzięcia debata na temat drewna liściastego klejonego warstwowo objęła całą Europę. Bezcenna wiedza, jaką wynieśliśmy z »The Endless Stair« umożliwiła nam wdrożenie produkcji paneli z tego gatunku drewna na skalę przemysłową. Jesteśmy pewni, że »The Smile« wywoła dalsze dyskusje i rozszerzy możliwości rynkowe. Idealnie ukazuje, jak interesujący i piękny może być budynek wzniesiony z wykorzystaniem drewna liściastego klejonego warstwowo. Może nawet uda się wykorzystać ten materiał w londyńskiej przestrzeni miejskiej” – dodał David Venables.
Drewno klejone warstwowo (CLT) jest modyfikowane technicznie i przeznaczone do budowy ścian i podłóg pełnowymiarowych budynków. Włókna drewna w strukturze warstwowej zaginają się pod kątem prostym do każdej kolejnej warstwy, tworząc panele o identycznej odporności dwukierunkowej, podobnie jak w przypadku sklejki. Według analogii masy, drewno klejone warstwowo charakteryzuje się większą odpornością niż beton. Poddane odpowiedniej obróbce osiąga bardzo wysokie wskaźniki wytrzymałości, dzięki czemu jest idealnym rozwiązaniem w produkcji prefabrykatów i szybkiego wznoszenia ścian, ograniczając czas budowy do 30%.
ALISON BROOKS ARCHITECTS
Alison Brooks, założycielka pracowni architektonicznej Alison Brooks Architects (ABA) zyskała międzynarodową renomę dzięki znakomitej realizacji projektów tworzonych w oparciu o pogłębione analizy kontekstu kulturowego, społecznego i środowiskowego powstających obiektów. Dzięki temu podejściu jej realizacje są autentyczne i współgrają z otoczeniem, ale posiadają wyraźnie określoną tożsamość. Jako jedyna pracownia architektoniczna z Wielkiej Brytanii otrzymała trzy najbardziej prestiżowe nagrody RIBA Awards przyznawane w kategorii architektury – Nagrodę Stirlinga, Medal Mansera oraz Nagrodę Stephena Lawrence’a. ABA wyróżniono również międzynarodową nagrodą Architekta Roku 2012 oraz nagrodą Housing Architect of the Year. Ostatnio pracowania zdobyła kolejną nagrodę RIBA Award za projekt zrealizowany w South Kilburn Estate, Ely Court. Obecnie zespół ABA realizuje projekt nowego obiektu Cohen Quadrangle dla Oxford University.
ARUP
Arup posiada na całym świecie ponad 90 oddziałów, zatrudniając około 12 000 planistów, projektantów, inżynierów i konsultantów odpowiedzialnych za realizację innowacyjnych międzynarodowych projektów. Firma dysponuje wielodyscyplinarnym zespołem posiadającym duże doświadczenie w pracy z drewnem, w skład którego wchodzą inżynierowie specjalizujący się w dziedzinie konstrukcji, zabezpieczeń przeciwpożarowych, wibracji, właściwości akustycznych, fizyki budowli i fasad, jak również pracownicy naukowi zajmujący się materiałoznawstwem będący wiodącymi ekspertami w swojej dziedzinie. Firma Arup opracowała wiele nagrodzonych, innowacyjnych konstrukcji drewnianych, wskazując różnorodne możliwości zastosowania tego materiału.
LONDON DESIGN FESTIVAL
Poświęcony projektowaniu i wzornictwu London Design Festival jest jednym z głównych wydarzeń w dziedzinie sztuki i kreacji odbywających się każdego roku jesienią w Londynie. Organizowany jest od 2003 r., a jego zadaniem jest promowanie i podkreślanie roli Londynu jako światowej stolicy designu. Obecnie jest to jedno z największych i najbardziej ekscytujących wydarzeń poświęconych designowi na świecie. W tym roku festiwal odbywa się w dniach 17-25 września, a w programie znajduje się ponad 400 wydarzeń i instalacji, które będą organizowane w różnych miejscach w mieście – od znakomitego programu w Muzeum Wiktorii i Alberta (V&A), po dużą instalację na Trafalgar Square.
UNIVERSITY OF THE ARTS LONDON
University of the Arts London (UAL) to największy europejski uniwersytet oferujący programy kształcenia w dziedzinie sztuki, projektowania i wzornictwa, mody, komunikacji i sztuk performatywnych. Jest to federacja sześciu kolegiów o międzynarodowej renomie: Camberwell College of Arts, Central Saint Martins, Chelsea College of Arts, London College of Communication, London College of Fashion i Wimbledon College of Arts. W ostatniej edycji międzynarodowego rankingu wyższych uczelni 2016/17, UAL znalazł się wśród 5 najlepszych uczelni na świecie kształcących w dziedzinie sztuki i designu.
AHEC
Stowarzyszenie Handlowe Amerykańskiego Przemysłu Drewna Liściastego (AHEC) jest wiodącą międzynarodową organizacją, która reprezentuje amerykański przemysł drewna liściastego, w tym głównych eksporterów oraz wszystkie kluczowe stowarzyszenia zrzeszające producentów tego surowca. AHEC prowadzi szereg działań promujących amerykańskie drewno liściaste na ponad 50 rynkach na świecie. W tym celu dostarcza architektom, projektantom oraz użytkownikom informacji na temat dostępnych gatunków amerykańskiego drewna liściastego, źródeł jego pochodzenia oraz oferowanych produktów. AHEC jest autorem pionierskich opracowań nt. wpływu projektów na środowisko naturalne, stosowanych współcześnie również w innych branżach. Ocenie podlega szereg czynników: zapotrzebowanie na energię pierwotną (ze źródeł odnawialnych i nieodnawialnych), potencjalny wpływ na globalne ocieplenie, potencjalny wpływ na eutrofizację, potencjalny wpływ na zakwaszenie środowiska oraz zdolność tworzenia ozonu w drodze reakcji fotochemicznych.