Zlokalizowany w pobliżu historycznego, malowniczo położonego centrum Aosty, projekt pracowni MCA obejmował konserwację i adaptację istniejących budynków byłych koszar oraz budowę nowego kampusu uniwersyteckiego. Choć projekt jest mocno rozpoznawalny, wyrazisty i kojarzony jako punkt orientacyjny włoskiej miejscowości, szanuje jednak pierwotny układ i przekształca historyczną przestrzeń otwierając ją na miasto we współczesnym stylu.
Valle d’Aosta University campus
Projekt: MCA – Mario Cucinella Architects
Klient: SIV – Société Infrastructures Valdôtaines
Lokalizacja: Aosta, Italy
Powierzchnia: 7 500 m2
Zdjęcia: Duccio Malagamba
Nowa ikona miasta Aosta
– Kampus Uniwersytetu Doliny Aosty to przykład tego, jak architektura może współdziałać z terenem, szanując przeszłość, a jednocześnie otwierając nowe przestrzenie do współdzielenia w przyszłości. Rewitalizacja byłych koszar Testafochi to nie tylko regeneracja urbanistyczna, ale także okazja do stworzenia nowego punktu odniesienia kulturalnego i edukacyjnego dla miasta. Projekt pokazuje, jak połączyć pamięć historyczną z innowacyjną wizją, zdolną odpowiedzieć na potrzeby społeczności oraz wyzwania środowiskowe naszych czasów – mówi Mario Cucinella, założyciel i dyrektor projektowy biura MCA – Mario Cucinella Architects.
Odzyskiwanie terenu pod nowe działania kulturalne
Budynki zaprojektowano z myślą o pomieszczeniach dydaktycznych oraz wspólnych przestrzeniach dla różnych wydziałów. Nowa przestrzeń jest w stanie pomieścić około 2000 studentów. Projekt wzbogaca działalność kulturalną, poszerzając dziedzictwo terenów zielonych i integrując je w system, który płynnie przechodzi przez miasto.
Współczesna architektura współpracująca z krajobrazem
– Projekt nowego kampusu uniwersyteckiego pokazuje, jak projektować współczesną architekturę, która współdziała z krajobrazem i klimatem. Wybór góry lodowej jako inspiracji dla projektu nie jest gestem przypadkowym ani wyłącznie formalnym. Z jednej strony jej kolory i cechy nawiązują do silnego alpejskiego krajobrazu pokrytego śniegiem, odchodząc od surowej sztywności dawnych koszar wojskowych. Z drugiej strony, forma ta zapewnia doskonałe właściwości energetyczne. W ramach uniwersytetu koncentrujemy się na modelu organizacyjnym, w którym nowy budynek, inspirowany strukturami występującymi w organizmach roślinnych, posiada swoją wewnętrzną funkcjonalną autonomię – opowiadają autorzy projektu.
Program budynku tworzą cztery kondygnacje nadziemne (parter, pierwsze, drugie i trzecie piętro) oraz dwie kondygnacje podziemne. Zmiana geometrii, struktury budynku i użytych materiałów zależy od poziomu, orientacji oraz funkcji i lokalizacji przestrzeni dydaktycznych, optymalizując przepuszczanie naturalnego światła. Niżej, gdzie elewacja przylega do głównego placu uniwersyteckiego, skóra budynku jest zdeformowana i skompaktowana, integrując się w sposób maksymalny i przekształcając część nowego budynku w element upiększający miasto. Kawiarnia oraz wejście do Głównej Sali zostały umieszczone na parterze, zwiększając dostępność placu i czyniąc parter wizualnie i fizycznie „przepuszczalnym”. Wszystkie sale dydaktyczne znajdują się na kondygnacjach nadziemnych z widokiem na miasto.
Otworzenie tego wcześniej zamkniętego terenu na miasto oznacza nie tylko odkrycie jego historycznego, wojskowego znaczenia, ale także udostępnienie mieszkańcom nowych przestrzeni do wspólnego korzystania.
Elewacje
Pod względem rozpoznawalności budynku i jego interakcji z przestrzeniami zewnętrznymi, system elewacji jest bez wątpienia najbardziej wyrazistym elementem całego założenia. Struktura elewacji inaczej się prezentuje od strony miasta, inaczej po stronie placu. W pobliżu przestrzeni komunikacyjnych, stworzono obudowę składającą się z metalowych pasów oraz poziomych skrzyń wykonanych z kamieni Betacryl. Te elementy tworzą strukturę nośną dla przeszklonych i nieprzezroczystych sekcji elewacji, pełniąc jednocześnie rolę skutecznego systemu osłonowego przed słońcem.
Konstrukcja budynku składa się z dużych stropów żelbetowych podpartych przez szereg żelbetowych ścian. Rozwiązanie to nie tylko umożliwiło stworzenie przestronnych wnętrz bez potrzeby stosowania dodatkowych elementów nośnych, ale również okazało się korzystne dla rozmieszczenia sal dydaktycznych.
Strategie środowiskowe
Analiza warunków klimatycznych była kluczowa dla zaprojektowania budynku reagującego na klimat. Zidentyfikowanie potencjału terenu i kwestii krytycznych, jak ruch słońca, dynamika cieni oraz wrażliwość na wiatry pozwoliło stworzyć projekt, który zapewnia skuteczną ochronę przed ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi, jednocześnie wykorzystując zasoby środowiskowe do wspomagania jego działania.
– Analiza nasłonecznienia wykazała, że teren ten jest zacieniony przez południowy stok doliny, szczególnie zimą. Optymalizacja formy zasugerowała zatem rozwiązanie, w którym obecność nowych budynków minimalnie wpływa na ilość światła słonecznego padającego na okoliczne budynki, jeśli w ogóle. Wysokie dzienne i sezonowe wahania temperatur, w połączeniu z powyższymi czynnikami, poprowadziły nas do zaprojektowania kształtów brył maksymalizujących kompaktowość, a także bardzo dobrze izolowanych termicznie. Zintegrowany projekt sprawia, że budynki mają niskie zużycie energii, jednocześnie wykorzystując odnawialne źródła – dodają architekci z biura MCA – Mario Cucinella Architects.
Autorzy: Mario Cucinella, Project Director: Giulio Desiderio, Project Leader: Donato Labella,
Lider projektu: Michele Olivieri
Architekci: Fabrizio Bonatti, Lucrezia Rendace, Julissa Gutarra, Nada Balestri, David Hirsh, Rigoberto Arambula, Luca Stramigioli, Davide Stolfi, Giulia Pentella, Alberto Bruno
Kierownik działu modelowania: Yuri Costantini
Partnerzy: Studio Pession Associato, Tetrastudio, Studio Rosset e Associati
Konstukrcja: Sintecna Srl
Instalacje i infrastruktura: Golder Associates, Metec & Saggese, Energy Services
Systemy przeciwpożarowe: Giuseppe Amaro, Engineer
Wizualizacje: Engram Studio
